Op de jaren 2021 en 2022 na, waarin mede door lage rentestanden veel werd geïnvesteerd in startups, is 2023 het beste jaar tot nog toe, alhoewel het een flinke daling is van 27 procent ten opzichte van vorig jaar. Er is een duidelijke, structurele groeitrend waarneembaar in het aantal deals door de jaren heen en het totale volume van de investeringen.
Dit blijkt uit het Quarterly Startup Report, een driemaandelijkse data-analyse van Dealroom.co, Golden Egg Check, KPMG, de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s), Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), Dutch Startup Association (dSa) en Techleap.
Naast de structurele groei in het aantal deals valt op dat deze gemiddeld kleiner zijn. Investeringen in de groeifase blijven nog steeds achterlopen
Toename in het vierde kwartaal
Naast de structurele groei in het aantal deals valt op dat deze gemiddeld kleiner zijn. Investeringen in de groeifase blijven nog steeds achterlopen. In totaal is er in het vierde kwartaal zeker 576 miljoen euro geïnvesteerd, vergeleken met 604 miljoen euro in Q4 2022, een daling van 5 procent. Vergeleken met het derde kwartaal van 2023 is dit een groei van 36 procent qua bedrag, op basis van 33 procent meer deals.
Het aantal deals groeit zowel ten opzichte van een jaar eerder (van 88 naar 114) als ten opzichte van het derde kwartaal (was 86). Investeringen in de vroege fase, kleiner dan 1 miljoen euro, zijn relatief toegenomen, van 27 procent in heel 2022 naar 33 procent in Q4 2023. Grote investeringen, van 15 miljoen euro en meer, zijn wederom in relatieve zin afgenomen, van 14 procent in heel 2022 naar 10 procent in Q4 2023.
- 01.
VectorY Therapeutics €129
- 02.
Kynexis €57
- 03.
Protix €55
- 04.
Microsure €38
- 05.
Crisp €35
- 06.
Cradle $24
- 07.
Rentman $22
- 08.
Silverflow €15
- 09.
SolarDuck €15
- 010.
Overstory $14
Meerdere biotech-bedrijven in top 10
Zoals vaker zijn er in de top 10 meerdere biotech-bedrijven te vinden, zoals VectorY Therapeutics dat 129 miljoen euro ophaalde bij een consortium van life sciences investeerders, tevens de enige deal van 2023 van méér dan 100 miljoen euro. Noemenswaardig is verder dat er ten opzichte van voorgaande kwartalen meer wordt geïnvesteerd in fintech bedrijven. Onder andere Silverflow, Solvimon, Levenue en Carbon Equity haalden bedragen op van meer dan 5 miljoen euro. Hoewel er veel wordt verwacht van startups die zich toespitsen op artificial intelligence, zijn de investeringen hierin nog relatief klein en beperkt in aantal.
Het afgelopen jaar is er in totaal voor zeker 1,9 miljard euro geïnvesteerd in Nederlandse startups en scale-ups
Daling ten opzichte van 2022, maar sterk einde
Het afgelopen jaar is er in totaal voor zeker 1,9 miljard euro geïnvesteerd in Nederlandse startups en scale-ups. Dit was in 2022 2,6 miljard euro; een daling van ongeveer 27 procent. Dit is een minder sterke daling dan wereldwijd, waar analisten een daling van 35 procent becijferden. Niet alle deals zijn publiekelijk bekend, dus in werkelijkheid ligt het getal voor 2023 waarschijnlijk rond de 2,1 miljard euro, vergeleken met 2,9 miljard euro in 2022. Het jaar 2023 was daarmee wel beter dan alle jaren pre-corona.
Er waren ook meer deals dan in 2022; 417 in plaats van 393, een toename van 6 procent. Het aantal kleinere deals, lager dan 1 miljoen euro, groeide van 27 procent in 2022 naar 33 procent in 2023. Het aantal grote deals in meer volwassen bedrijven bleef ongeveer gelijk. Publieke investeringen zoals van Invest-NL en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROMs) vormden wederom een stabiele factor voor de investeringen in Nederlandse startups in de vroege fase.
Er was meer inzet vanuit Nederlandse pensioenfondsen, in fondsen van onder andere Gilde Healthcare, Forbion en Innovation Industries
Goede vooruitzichten voor 2024
Het afgelopen jaar kenmerkte zich ook door een aantal grote nieuwe venture capital fondsen dat is opgezet. In het bijzonder in life sciences met Forbion Ventures Fund VI en Gilde Healthcare Venture & Growth VI , beide met een omvang van rond de 750 miljoen euro. In de rest van de markt is het, afhankelijk van de specifieke sector, in 2023 uitdagender geweest om nieuwe VC-fondsen op te halen.
Er was meer inzet vanuit Nederlandse pensioenfondsen, in fondsen van onder andere Gilde Healthcare, Forbion en Innovation Industries. Zo legden PME en PMT uit de metaalsector, samen met een Brits pensioenfonds ongeveer 110 miljoen euro in het Gilde Healthcare fonds, en was het betrokken bij de ‘first close’ van 200 miljoen euro van het nieuwe fonds (met een ‘target’ van 475 miljoen euro) van deeptech investeerder Innovation Industries.
Veel fondsen die eerder zijn opgericht, hebben daarnaast nog ruimte om te investeren. Zo gingen venture capital fondsen 2023 in met een recordbedrag aan ‘dry powder’ dat gezien de lagere investeringen in 2023, niet allemaal op is gegaan. Tot slot lijkt de wil van vermogende personen (High Net Worth Individuals, HNWIs) om te investeren in fondsen weer wat toe te nemen gezien de toename van zogenaamde ‘paraplufondsen’ die het mogelijk maken te beleggen in o.a. venture capital. Gecombineerd met de verwachting dat de rente niet verder zal stijgen, biedt 2024 een goed vooruitzicht om de investeringen in start- en scaleups structureel door te laten groeien. Het jaar is in ieder geval goed uit de start(up)blokken met onder meer de investering in Picnic van 355 miljoen euro.
Lees ook: Nederland is zevende beste land voor duurzame startups
