Meer pakketjes en duurder gas doen papierprijzen meer dan verdubbelen

Een frikandellentekort in de cafetaria’s, een pak melk dat 1,20 per liter kost, een auto die veel later en duurder dan afgesproken wordt afgeleverd. Iedereen merkt het en heeft er last van. Ook in de papierbranche. Al meer dan een jaar beleeft drukwerkbemiddelaar Wim de Olde 'ongekende tijden'.

Voor zijn werkgevers Magazine Masters/Onno & Partners houdt hij de grafische branche nauwlettend in de gaten. Magazine Masters is een drukwerkspecialist die zich richt op de kleinere en middelgrote oplages van magazines, catalogi, brochures en ander specialistisch drukwerk. Onno & Partners richt zich vooral op grote oplages voor retailers.

Grote klanten gestopt met folderwerk

,,Er is geen drukker die ontkomt aan prijsverhogingen, dat is inherent aan deze tijd. En wat dat betreft zijn het inderdaad ongekende tijden,” begint De Olde. ,,De papierprijzen zijn gedurende de afgelopen twee jaar grofweg verdubbeld. De kostprijs van een magazine of folder bestaat voor zo’n 60 procent uit de kosten van papier. Dan gaat het hard. Daar komen dan nog prijsstijgingen voor andere grond- en hulpstoffen bij, zoals inkt, aluminium platen, verpakkingen.”

Niet voor niets kijken grote klanten van de papierindustrie naar hun drukwerkbehoefte. In juli gaven Duitse giganten als REWE en Obi al aan te stoppen met hun folderwerk. REWE verspreidt 25 miljoen folders per week.

Drukkerijen ondanks kostenstijgingen vaak gewoon vol

In september gaan de prijzen van drukwerk wéér omhoog, voor de derde keer dit jaar. Nu met naar verwachting tussen de 5 en 25 procent. Net als in veel andere sectoren is de voornaamste oorzaak de gestegen prijzen van grondstoffen, doordat tijdens corona en de oorlog in Oekraïne de aanvoerlijnen zijn doorgesneden. Zo is de invoer van papier(pulp) uit China stil komen te liggen, net als de aanvoer van bomen uit Rusland, een grote leverancier van hout voor de papierbranche. Ook de gasprijs speelt een rol. Drukkers gebruiken enorme hoeveelheden energie om de drukmachines draaiende te houden, voornamelijk gas.

Tegelijk drijft ook de groeiende vraag de prijs op, signaleert Oscar de Gier van Janssen Pers. Want ondanks de gestegen kosten zitten de drukkers veelal gewoon vol. ,,De oorzaak van deze schaarste ligt gedeeltelijk bij de bloeiende handel van de e-commerce. Het aantal online aankopen is in rap tempo gegroeid, met ruim 80 procent tijdens de coronacrisis. Al deze online aankopen hebben gezorgd voor een flinke toename van de vraag naar karton voor verpakkingen. De stijgende behoefte aan pulp en papier heeft het aanbod ruimschoots overtroffen, waardoor de grondstofkosten zijn geëscaleerd."

Samen zo goed en zo kwaad als het gaat doorheen komen

Communicatie met de klant is belangrijker geworden dan ooit, zegt De Olde van Onno&Partners. ,,Tegenwoordig is het ‘bijna normaal’ om een prijs af te spreken, onder voorbehoud dat het papier en de energie niet verder zijn gestegen. Dat is en blijft vreemd, maar om de keten toch zo gezond mogelijk te houden, moeten dergelijke stijgingen wel verrekend worden. Anders trekt er steeds een partij aan het kortste eind. En dat is niet de bedoeling. We moeten hier samen zo goed en zo kwaad als het gaat doorheen zien te komen.”

Vroeg of laat, zo verwacht De Olde, zal de consument ook deze prijsstijging op zijn bordje krijgen. ,,Niet iedere klant kan nu de stijgende kosten in de verkoopprijs van zijn producten verwerken. De kleding die nu in de huis-aan-huisfolder staat, is al een half jaar geleden gemaakt. Toen is in Bangladesh ook het prijslabeltje eraan gehangen. Pas als die producten verkocht zijn, kan de winkelier de prijzen verhogen. En reken maar dat dat gaat gebeuren.”

Kosten voor wielermagazine per editie verdubbeld

Veel ondernemers zoeken naar manieren om te besparen of te optimaliseren. Een iets goedkoper papier en een iets ander formaat is dan vaak een goede en welkome oplossing om prijsstijgingen waar het kan binnen de perken te houden. Dat doet ook Rodrick de Munnik, van wielertijdschrift Ride Magazine. Twee jaar geleden begon De Munnik dat nieuwe magazine en hij heeft de kosten zien exploderen.

,,Dit zagen we niet aankomen toen we begonnen. Corona bestond nog niet, laat staan die enorme inflatie. We maken een luxe magazine over wielrennen. Dik, goed papier; daar stoppen we geld in. In het eerste jaar besloeg de kostenpost voor drukwerk zo'n 65.000 euro. Als we niets doen met de laatste twee edities, komen we voor dit jaar uit op 145.000 euro. Daar zit dan weliswaar een editie meer in dan in 2021, maar per editie zijn de kosten verdubbeld.”

Geen invloed op energie- en papierprijzen

Het drukt op de winstgevendheid van het tijdschrift. ,,We hebben een goed jaar, met bijna een verdubbeling van de omzet. De winst blijft echter gelijk. Dat betekent dat we minder in de groei van onze onderneming kunnen steken dan we hoopten.”

Net als andere ondernemers overweegt De Munnik iets te doen om de drukkosten te drukken. ,,We kijken nog scherper naar de uitzet in de losse verkoop. In het eerste jaar drukten we meer dan we verkochten, om te gebruiken voor het verkrijgen van naamsbekendheid. Daar gaan we nu scherper naar kijken. Het budget dat we daarmee uitsparen, gebruiken we voor andere vormen van marketing of stoppen we in het bedrijf.”

Soms drukt het op het gemoed. ,,Werken we nu echt alleen om geld naar de drukkerij te brengen? Maar toch, je moet als startende ondernemer niet alleen naar die kosten kijken, maar alle cijfers goed analyseren en daar naar handelen. Op de energie- en papierprijzen hebben we simpelweg geen invloed. Als je in een jaar de omzet dan kunt vergroten, doe je het als bedrijf gewoon goed. De reacties van klanten op ons blad zijn overigens ook heel motiverend. Dat helpt enorm om door te gaan.”