Een wandelroute van 2,5 kilometer, zo'n 400.000 bezoekers en 1.800 liter glühwein. De driedaagse kerstmarkt in Dordrecht is niet voor niets de grootste van Nederland. Dat is mooi, vindt Gerben Baaij, directeur van Dordrecht Marketing en organisator van het event. Maar hij ziet liever dat mensen het als de meest sfeervolle kerstmarkt van Nederland ervaren. Daar wordt nog hard aan gewerkt; de komende editie ziet er iets anders uit dan voorgaande jaren. Geen grote podia, maar straattheater en kleine zanggroepjes tussen de bezoekers.
Dat gezellige geroezemoes en een verrassing op elke straathoek is anno 2016 het kenmerk van de Dordtse kerstmarkt. Natuurlijk staan er ook zoals altijd honderden kraampjes met onder meer kerstspullen, poffertjes, warme dranken en broodjes beenham. Daarnaast mag de levende kerststal niet ontbreken, net als de sing-a-long. ,,Dit past allemaal bij de stad. Ondanks de 400.000 bezoekers blijft de driedaagse markt sfeervol. We profiteren daarbij van het decor van de oude stad. Het historische centrum is onze onderscheidende factor. Dordrecht wórdt de kerstmarkt. Eenzelfde opzet van de kerstmarkt in, ik noem maar wat, Hoogeveen, zou niet werken."
Meerwaarde
Kerstliefhebbers weten Dordrecht steeds beter te vinden. ,,We hebben een aantal jaren geleden een onderzoek gehouden onder de bezoekers. Een derde van de bezoekers is voor het eerst op de kerstmarkt. Een jaar of tien geleden moesten we de buitenwereld nog uitleggen waar Dordrecht lag. We hebben een grote sprong voorwaarts gemaakt.''
Al die gezelligheid levert de stad ook aardig wat geld op. ,,Uit ons onderzoek blijkt dat bezoekers 10 miljoen euro uitgeven. Daarvan geven ze 5 miljoen uit op de kerstmarkt. De andere 5 miljoen komt terecht bij de horeca en winkels buiten de route van de kerstmarkt." Dit is maar een deel van de winst, vindt de organisator. Een belangrijke meerwaarde zit in het beeld dat bezoekers aan een rondwandeling in de binnenstad overhouden.
Voor zo'n groot evenement zou je een behoorlijke begroting verwachten. Maar dat is niet het geval. ,,De begroting is zo'n 300.000 euro. Voor een event van deze omvang is dat een bescheiden budget."
Vlamingen
Dordtenaren slenteren graag over 'hun' kerstmarkt. Maar het aantal bezoekers van buiten de stad blijft ook groeien. Daar zitten steeds meer Vlamingen bij. ,,We richten ons bewust op de Vlaamse bezoekers. Voor hen is Dordrecht de eerste échte Hollandse stad boven de rivieren. We wijzen ze via het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen op onze kerstmarkt. Ook is er veel aandacht in verenigingsbladen. Verenigingen zijn in Vlaanderen populair, ze maken graag een uitje." In eigen land pakt Gerben het anders aan. ,,Veel Nederlanders van buiten Dordrecht vinden de weg naar de markt dankzij posters op treinstations en via sociale media."
Voorbereiding
Met de 300 standhouders en honderdduizenden kerstliefhebbers staat de kerstmarkt als een huis. Niets meer aan veranderen, zou je denken. Toch wordt er aan de formule gesleuteld. De Grote Markt was bijvoorbeeld tot vorig jaar het domein van een lifestyle-evenement en een aantal foodtrucks. ,,Nu komt hier een familieplein met attracties voor kinderen en een nostalgische markt. De foodtrucks verhuizen naar Houttuinen. Het zijn kleine veranderingen, die zorgen dat we net wat beter aan de wensen van de bezoekers voldoen."
Het organiseren van dit evenement is een klus waaraan Dordrecht Marketing, leveranciers, tientallen vrijwilligers en andere partijen vroeg beginnen. ,,We starten al in februari met de voorbereidingen. Dat moet tegenwoordig ook wel. De standhouders willen zeker weten dat ze een plek hebben en zijn er daarom vroeg bij om hun voorkeurslocatie door te geven. In de zomer is al de helft van de kramen gereserveerd."
Het draaiboek is inmiddels uitgebreid en dik. Dat is volgens Gerben nodig voor onder meer de vergunningen en het in goede banen leiden van het evenement. ,,Ik overleg met Bas de Zwart van Bas de Zwart Evenementen en Ton van der Kolk van artiestenbureau Music and More over het muziekprogramma. Verder praat ik met de politie en gemeente over verkeersmaatregelen, het busvervoer vanaf de extra parkeerplaatsen, de afzettingen en het informeren van bewoners. Ik brief vrijwilliggers die onder meer de kleine muziekpodia opbouwen, de horeca regelen en flyeren. Het is een productie waar ongeveer 250 mensen mensen bij betrokken zijn. Dit zijn betaalde krachten en vrijwilligers die een onkostenvergoeding krijgen."
Brieven
Voor bewoners en bedrijven in de binnenstad is de driedaagse markt elk jaar weer een ingrijpend evenement. ,,Het centrum staat vol met kramen. Dat raakt de bevoorrading van de bedrijven en het hindert de bewoners. Daarom duurt de markt ook maar drie dagen. We kunnen de stad niet langer platleggen. Tijdens deze dagen proberen we de bewoners zoveel mogelijk te ontzien. Bezoekers kunnen hun auto op parkeerplaatsen buiten het centrum parkeren en worden met gratis pendelbusjes naar het centrum gebracht. Als bewoners door de kerstmarkt hun eigen parkeerplaats niet meer kunnen bereiken, regelen wij een plek in een parkeergarage. We sturen ook dit jaar weer 9.000 brieven aan binnenstadbewoners om hen te informeren over wat er allemaal gaat gebeuren in het derde weekend van december. En geloof me, dat is heel wat!"
De antiekdame: Sylvia Landa verkoopt antieke kerstspullen
,Voor het ouderwetse kerstgevoel moet je op de Aardappelmarkt zijn", vertelt Sylvia Landa van Sjiek de Friemel. ,,Daar staat ook deze keer de grote tent van Kunstrondje Dordrecht. Tien Dordtse antiekhandelaren verkopen hier hun kerstpulletjes uit oma's tijd en soms nog ouder. Mensen denken dat antiek duur is, maar dat is niet zo. Vanaf een euro hebben wij bijzondere kerstspullen die je nergens anders tegenkomt. Ook voor ons is dit een bijzonder evenement. Juist omdat we dit samen doen, trekken we heel veel mensen naar onze tent.Vorig jaar zeiden mensen die de tent binnenliepen: 'Dit is wat ik bedoel met Kerstmis'. En zo is dat!"
De regelneef: Bas de Zwart zorgt voor het straattheater
,,Als je op de kerstmarkt straattheater en andere acts tegenkomt, dan zijn die van ons", vertelt Bas de Zwart van Bas de Zwart evenementen. ,,Wij zijn van het entertainment en alle techniek die daarbij hoort. De kerstmarkt is dit jaar iets kleiner, maar daardoor wordt het niet minder gezellig. Het is zelfs wat intiemer. In plaats van optredens op grote podia zijn straatartiesten en zanggroepen straks tussen de wandelende mensen te vinden. Dat kan een aparte sfeer opleveren. We werken al jaren samen met Music and More. We klaren samen deze mooie kerstklus.''
De drankman: Alexander Nouwen verkoopt liters glühwein
,,Door ons wordt het een echte kerstmarkt, want wij verkopen glühwein en chocolademelk", zegt Alexander Nouwen van Fles & Mes. ,,Op acht punten in de binnenstad kunnen mensen van onze drankjes genieten. Die plekken moeten we met zorg kiezen. Waar mensen kunnen drinken, blijven ze staan. Dus moeten we dat zo in elkaar puzzelen dat er geen blokkades ontstaan. We proberen onze verkooppunten op de route elk jaar weer mooier te maken. De kerstmarkt is het visitekaartje van de stad. Vorig jaar hoorde ik mensen uit Brabant zeggen: 'Wat is het mooi, we komen van de zomer terug'. Gelijk hebben ze."
De hovenier: Ruud Mol plaatst honderden planten en kerstbomen
,,Wij zijn al vanaf het begin betrokken bij de kerstmarkt", zegt Ruud Mol van hoveniersbedrijf De Biesbosch. ,,We zijn vooral bekend van de tuin bij de Grote Kerk. Elk jaar maken we daar iets moois van. Ook op andere plekken in de binnenstad verzorgen we de groene aankleding. Met honderden planten en kerstbomen creëren we een fijne kerstsfeer. We hebben twee vestigingen: een hoveniersbedrijf in Dordrecht en een in Barendrecht. In december staat alles in het teken van de kerstmarkt in Dordrecht. We kijken ernaar uit."
De artiestenman: Ton van der Kolk boekt 120 optredens
,,Music and More is een artiestenbureau dat onder meer boekingen regelt. Denk aan soul, jazz en funk", vertelt Ton van der Kolk van Music and More. ,,Bij de kerstmarkt trekken we het breder. Dan regelen we samen met Bas de Zwart alle 120 optredens voor alle drie de dagen. In augustus zijn we al begonnen met het boeken en organiseren. Kerstliedjes hebben niet altijd met jazz, soul en funk te maken. Maar vergis je niet; we hebben ook topartiesten in dat genre. Dit jaar bijvoorbeeld The Busquito's. Een beetje Hot Club de France met een kerstmuts op.''
