Derk Koole, arbeidsmarktdeskundige bij Mercer, laat weten dat een kortere werkweek haalbaar is aangezien dat in een cao kan worden vastgelegd. ,,Maar de vraag is vooral hoe realistisch dat is. Bij bedrijven die met roosters en ploegendiensten werken wordt dat lastig. Dan kun je niet zomaar 20 procent van de werknemers weghalen. De werkstress voor de achterblijvers wordt daardoor groter.”
Lees: Vierdaagse werkweek werkt: ‘Geen noodzaak om meer mensen aan te nemen’
Koole verwijst verder naar de krapte op de arbeidsmarkt. ,,Als buschauffeurs twee uur minder werken of overgaan op een vierdaagse werkweek heb je meer chauffeurs nodig. Die zijn momenteel niet snel te vinden. Dat legt extra druk op op de overgebleven chauffeurs.”
De FNV is groot voorstander van een kortere werkweek die voor een betere balans tussen werk en privé moet zorgen. ,,Een vierdaagse werkweek zorgt ervoor dat er minder verzuim is en bovendien gaat de productiviteit omhoog”, zegt vicevoorzitter Zakaria Boufangacha tegen Nu.nl. Ook het CNV wil in het nieuwe cao-seizoen inzetten op arbeidsduurverkorting. De vakbond gaat voor een twee uur kortere werkweek met behoud van hetzelfde salaris. Op die manier krijgen werkenden meer lucht, meent voorzitter Piet Fortuin.
Werkgevers zien niets in kortere werkweek
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zien daar niets in. ,,Er is sprake van historische krapte op de arbeidsmarkt, onze bevolking vergrijst. Er moet ook nog gewerkt worden in Nederland om onze samenleving draaiende te houden”, zegt een woordvoerder. ,,We hebben mensen nodig voor de politie, onderwijs en zorg. En we hebben mensen nodig die in bedrijven werken, zodat we die verpleegkundigen, docenten en politieagenten ook kunnen betalen.”
Volgens werkgeversvereniging AWVN zijn er amper bedrijven die over zijn gegaan op een kortere werkweek. Achmea heeft sinds 2021 een 34-urige werkweek, terwijl 36 uur de norm was. En werknemers van softwarebedrijf AFAS hebben vanaf volgend jaar een vierdaagse werkweek, terwijl de arbeidsvoorwaarden hetzelfde blijven.
Lees ook: Lof én zorg over vierdaagse werkweek: ‘We hebben het wel over loonsverhoging van 25 procent’
,,Maar dat zijn echt uitzonderingen, er is geen sprake van een trend. Aan de cao-tafels worden ook geen afspraken gemaakt over kortere werkweken. Heel veel mensen werken bovendien al in deeltijd. We moeten juist meer uren draaien”, zegt een woordvoerder.
Lees hieronder verder
Vierdaagse werkweek niet verplichten
Louis Goulmy van werkvierentwintig, een organisatie die bedrijven adviseert en helpt bij het organiseren van kortere werkweken, is geen voorstander van een verplichte vierdaagse werkweek. ,,Dat roept te veel weerstand op bij werkgevers. Het is veel beter om maatwerk toe te passen. Kijk dus wat er per bedrijf mogelijk is.”
Volgens Goulmy zorgt een kortere werkweek voor minder verzuim en uitval en voor meer productiviteit. ,,Dat leidt weer tot minder burn-outs, mensen hebben meer tijd voor privézaken en zijn beter uitgerust. Dat is ook voordeliger voor werkgevers.”
Gemiddelde werkweek is momenteel 32,1 uur
De gemiddelde arbeidsduur in ons land kwam het afgelopen kwartaal uit op 32,1 uur per week. In totaal zijn er 4.741.000 deeltijders en hebben 5.081.000 mensen een voltijdbaan, zo blijkt uit cijfers van statistiekbureau CBS.
Goulmy meent dat productiviteit niet samenhangt met langer en meer werken. ,,Een stratenmaker maakt meer meters als hij de eerste dag langer doorwerkt. Maar later in de week slaat de vermoeidheid toe of worden er foutjes gemaakt. Het is daarom belangrijk om werknemers de opdracht te geven hoe zij hun werkweek beter en efficiënter kunnen inrichten. Er is heel veel kennis aanwezig op de werkvloer.”
Ook Koole vindt dat bedrijven het werk anders moeten organiseren als ze overgaan tot een kortere werkweek. ,,Daar moeten de vakbonden zich ook hard voor maken. Bijvoorbeeld door te kijken welk soort werk geautomatiseerd kan worden.”
