Job van den Berg data-minister in Ondernemerskabinet: 'Een kennisinstituut voor algoritmes en AI'

,,Er wordt veel gesproken over data, artificial intelligence en digitalisering. De kansen van data zijn ongekend, de innovatie-toepassingen baanbrekend. Maar we zijn ook zeker niet blind voor de negatieve aspecten. Er is veel aandacht voor de datalekken, profilering zoals bij de toeslagenaffaire, fake news en filterbubbels op sociale media. Daarbij is er groeiende wet- en regelgeving, zoals rondom privacy de AVG, maar loopt de ontwikkeling van wet-en regelgeving ernstig achters als het gaat om toepassingen van nieuwe technologieën die sociale ongelijkheid kunnen verkleinen. Dit staat innovatie in de weg."

,,Ik zie veel bedrijven alleen maar terughoudender worden om aan de slag te gaan met data en digitalisering en dat begrijp ik heel goed. Privacy en bescherming van burgers en consumenten moet altijd het uitgangspunt zijn. Data en digitalisering helpen, bij een verantwoorde toepassing, ons om te innoveren, om te concurreren, de toegankelijkheid te vergroten en om meer gefundeerde beslissingen te nemen. Maar bij een onverantwoorde toepassing neemt de wantrouwen en ongelijkheid toe. De overheid moet de juiste kaders stellen."

,,Mijn stelling: we moeten als overheid verantwoorde toepassing van AI, data en digitalisering proactief faciliteren. Daarbij staan drie kernwaarden centraal: privacy van burgers, transparantie in en verantwoordelijkheid over de toepassing van data en algoritmes. Dus wat kan en mag wel met data en hoe kunnen bedrijven data verantwoord en transparant toepassen?"

,,In mijn ministerschap zal ik invulling geven aan beleid omtrent de volgende ontwikkelingspunten: er moet een overheidsorgaan komen voor verantwoord en transparant gebruik van algoritmes, AI en data. Daarnaast moet er een duidelijk kader voor bedrijven komen voor data en algoritmes, meer budget voor bescherming burgers uitwassen digitalisering en bedrijven moeten beschermd worden voor cyberaanvallen"

'Als minister wil ik een kennisinstituut voor algoritmes en AI'

,,Om hier een concrete, praktische invulling aan te geven heeft de overheid een onmisbare rol. Daarom dienen wij kaders te schetsen die het mogelijk maken voor bedrijven om daarbinnen te experimenteren. Zoals er al een Rijksdienst voor Ondernemers is, hebben we ook een kennisinstituut nodig voor algoritmes en AI. Daar moet je als ondernemer kunnen aankloppen, letterlijk vraagstukken neerleggen, en dat de overheid die ondernemers helpt met het aan de slag gaan van die uitdagingen en om verantwoord te experimenteren met data en algoritmes, uiteraard wat binnen de kaders mogelijk is. Want we moeten de kracht van data met elkaar uitvinden; de kracht van data uitnutten binnen de juiste kaders. En zo creëren we dus een win-win."

,,De noodzaak van dit verantwoord experimenteren is groot. Doordat de internationale concurrentie, denk aan de grote techbedrijven, door middel van data beter service kunnen verlenen aan hun doelgroepen. Hun marketingspel en dienstenaanbod, het is allemaal slim ingericht door middel van data. Anderzijds kun je kijken naar nieuwe producten en diensten, kijk bijvoorbeeld naar de mogelijkheden van geautomatiseerd rijden. Die auto’s hebben data als hun kern. Dus door het data-aspect veilig mogelijk te maken zorgen we dat we de innovatieslag kunnen vergroten."

,,Wanneer we kijken naar het digitaliserings-aspect dan hebben we daarin twee aspecten, de overheids-digitalisering en de bedrijfs-digitalisering. Bedrijven zijn daarin hele grote stappen aan het nemen, zeker in corona zag je veel stappen gezet worden, zoals bijvoorbeeld met het click-en-collect aspect."

,,Het overheidsaspect is wat lastiger. Het ideaalbeeld dat er geen persoonlijk contact meer nodig zou zijn bij overheidscontacten door digitalisering, dat is in mijn ogen een utopie en ook onwenselijk. Er is zeker persoonlijk contact nodig, zeker in de crises waar we nu in zitten. Wel kunnen we digitalisering gebruik om toegankelijkheid van informatie en inspraak van burgers te vereenvoudigen door middel van digitalisering. Deze ontwikkelingen kunnen wat mij betreft dus niet als of-of, maar en-en, dus digitalisering in samenspraak met persoonlijk contact waar nodig."

,,De overheid zou ook een grotere rol moeten spelen op het cybersecurity-vlak. Daar kan zeker meer focus op komen, want de gevaren en de impact zijn groot. Er zijn nu wel campagnes, maar de rol van de overheid is nog wel behoorlijk afwachtend. Ik zou liever een pro-actieve overheid in dit opzicht zien, meer proberen voor de troepen uit te lopen. Ook hier moet de overheid proactief kaders scheppen."

Het Ondernemerskabinet bijeen op het bordes van Paleis Soestdijk.

Op de foto v.l.n.r. onderste rij: 'Koning Willem-Alexander', premier Annemarie van Gaal, kabinetsadviseur Cor Molenaar.

Middelste rij links ministers Geertje Zeegers en Derrick Neleman, midden Miriam Staffhorst, Saskia Griep, Job van den Berg, en rechts Jan de Keijzer met voor zich Kim Trotz en Gert Jan Dekker.

Bovenste rij v.l.n.r. ministers Cees van der Wel, Max Kranendijk, Frederiek van Ruiten, Maurice Crusio.