‘Ondernemers gaan altijd door. Dat is hun kracht, maar ook hun valkuil.’

‘Wat zijn voor u de vijf grootste dilemma’s?’ Zo luidde de centrale vraag in het onderzoek dat De Amersfoortse onlangs tijdens de Week van de Ondernemer uitvoerde onder MKB-ondernemers. ‘Te weinig tijd voor innovatie’, ‘te weinig tijd voor klanten’, ‘te weinig aandacht voor de strategie van het bedrijf’, ‘het vinden van een balans tussen werk en privé’ en ‘aandacht voor een gezonde leefstijl’. Dat bleken de vijf thema’s die ondernemers de meeste kopzorgen baarden.

Tijdgebrek vormt binnen alle dilemma’s een rode draad. Dat is niet verwonderlijk. Ondernemers maken namelijk lange uren zo blijkt uit het onderzoek. De grootste groep (30%) werkt tussen de 50 en 60 uur per week. Een op de vijf ondernemers werkt maar liefst 60 tot 70 uur per week en een even zo grote groep werkt zelfs zeventig uur of meer. En allemaal geven ze aan dat ze liever wat minder tijd zouden willen besteden aan de zaak. Des te opvallender is de uitkomst dat hoewel ondernemers gemiddeld 58 uur per week werken, ze wél dik tevreden zijn met de balans tussen werk en privé.

‘Ondernemers kunnen een hoge werkdruk aan’

‘Dat is typisch voor ondernemers’, zegt Prof.dr. Josette Dijkhuizen die in 2015 promoveerde op het onderwerp ‘stress bij ondernemers’. Ze voelen zich vaak enorm verbonden met hun werk. Ze zíjn de zaak. Werk ís privé en andersom. Daardoor vinden ze het niet erg om veel werk te verzetten en lange dagen te maken en kunnen ze een hoge werkdruk aan. Maar het is ook hun valkuil. Ondernemers mogen nooit ziek of moe zijn van zichzelf. Ze kunnen zich maar moeilijk ontspannen omdat hun zaak niet van negen tot vijf van hen is, maar 24-7. En dan is er vaak ook nog een gezin die tijd een aandacht wil. Maar juist omdat ondernemers enorm gemotiveerd en bevlogen zijn, negeren ze fysieke en mentale signalen die aangeven dat ze roofbouw plegen op hun lichaam en geest. Daardoor trekken ze vaak heel laat aan de bel. En dat is een groot risico voor stress, of erger: burn-out.’

‘Zeg eens wat vaker “nee”’

Slecht slapen, een gevoel van opgejaagdheid, vergeetachtigheid en fysieke ongemakken, het zijn allemaal tekenen aan de wand. Wie alleen maar doorgaat en signalen als deze negeert, loopt kans dat er iets knapt. Alle energie verdwijnt plots als sneeuw voor de zon en niets lijkt meer mogelijk. Gelukkig is er veel dat ondernemers kunnen doen om een burnout te voorkomen. Dijkhuizen: ‘Organiseerje werk zo efficiënt mogelijk, zeg eens wat vaker “nee”, en vraag anderen om feedback, of dat nu het thuisfront is, een coach of een vertrouwenspersoon.’ Reflectie speelt bij dit alles een belangrijke rol. Dijkhuizen: ‘Dat klinkt misschien vaag, maar reflectie is “serious business”. Als je partner of kinderen zeggen dat je er moe uitziet en wat meer tijd moet nemen voor je gezin, neem die kritiek dan serieus en zorg ervoor dat je meer ruimte creëert in je agenda.’

En ondernemers kunnen ook leren omgaan met stress. Dijkhuizen: ‘In mijn proefschrift schrijf ik dat ondernemers die leren effectief om te gaan met werkgerelateerde stress hier een belangrijk concurrentievoordeel uit kunnen halen. Omgaan met stress is een vaardigheid die je jezelf eigen kunt maken.’

Ondernemers willen winnaars zijn, geen ‘losers’

Wat ook opvalt in het onderzoek van De Amersfoortse is dat vier van de vijf ondernemers meent een gezonde leefstijl te hebben. Een ruime meerderheid (75%) vindt dat ze voldoende gezond en op regelmatige tijden eten, voldoende sporten om fit te zijn en luisteren naar hun lichaam als ze moe zijn. Maar Dijkhuizen zet hier zo haar vraagtekens bij: ‘Vraag dit ook nog eens aan hun omgeving, zou ik zeggen. Ondernemers hebben namelijk de neiging om altijd te zeggen dat het goed met ze gaat. Ze willen een “winnaar” zijn, geen “loser”. En dus zullen ze al snel zeggen dat ze het ook op het gebied van leefstijl goed doen. Maar ook dit optimisme is een valkuil voor stress. Want zelfs ondernemers kunnen over hun eigen grenzen heen gaan. Het zijn tenslotte net mensen.’

Meer weten over dilemma’s van ondernemers? Kijk opamersfoortse.nl/dilemmavoor de volledige onderzoeksresultaten en vraag meteen de verdiepende white paper aan met praktische oplossingen.