Zelfstandig ondernemer Marian Franken over moeders in familiebedrijven

Marian en haar man Jan komen beiden uit echte ondernemersgezinnen. Van kinds af aan hebben Marian en Jan beiden meegewerkt in de bedrijven van hun ouders. "Toen Jan het bedrijf van zijn ouders overnam, ben ik daar gelijk gaan meewerken. Ruim 25 jaar heb ik de administratie en alle hand- en spandiensten gedaan. Daarna is MJ Tech ontstaan uit een gedeelte van het bedrijf. Op de achtergrond ben ik alle rollen die van mij werden gevraagd blijven uitvoeren tot afgelopen oktober."

In 2008 ging Marian haar eigen passie volgen. Ze studeerde psychologie, deed een opleiding tot levenscoach en begon vervolgens haar eigen coachpraktijk. Door haar ervaring kent Marian inmiddels alle ins en outs van de rol van een moeder in een familiebedrijf.

Bewustwording

"Je merkt dat als je iets doet vanuit je passie, je daar energie van krijgt. Samen met een collega ben ik een training aan het opstarten waar we een platform aanbieden voor moeders in familiebedrijven. Om gewoon eens samen rond de tafel te zitten en te kijken naar waar moeders tegenaanlopen in het bedrijf, maar ook wat zij een kracht vinden. De training gaat in september 2016 van start en heeft als doel bewustwording te creëren dat je als moeder niet alleen bent, wat je krachten zijn en hoe je met lastige dingen anders om kunt gaan."

In januari 2015 heeft Ruud, de oudste zoon van Marian, MJ Tech van zijn ouders overgenomen. In oktober heeft Marian zich ook teruggetrokken uit het bedrijf, zodat ze zich volledig kon focussen op haar coachpraktijk. De andere twee kinderen van Marian werken geen van beiden in het bedrijf.

"De één is bakker en de ander is in september weer gaan studeren. Dat vraagt ook iets anders van iedereen. Thuis ging het altijd over de zaak, waardoor het voor de andere kinderen weleens kon voelen dat hun interesses er minder toe deden. Ik vind dat ook lastig in mijn rol als moeder. Zoon en vader hadden het aan tafel over de zaak en ik wist ook alle ins en outs, dus werd daar vaak over gepraat. We deden het niet met opzet, maar we zijn ons daar onvoldoende van bewust geweest."

Verschillende petten

Wat een moeder in een familiebedrijf uniek maakt, zijn volgens Marian de verschillende petten die een moeder continu draagt en hoe deze petten iedere keer in elkaar overlopen. "Ik heb de pet gezien van dochter, vrouw en schoondochter. Toen Ruud in de zaak kwam, had ik ook de pet van moeder op in het bedrijf. Daarnaast was ik ook nog moeder van de kinderen die niet in het bedrijf werken. Het flexibel omgaan met deze verschillende rollen is absoluut de kracht van een familiebedrijf. Dat maakt het erg interessant, maar het maakt het ook niet altijd even makkelijk. Je loopt weleens tegen zaken aan die bedrijfsmatig spelen en mee naar huis gaan."

Hoe Marian daarmee is omgegaan? "Het is een proces voor iedereen. Als er spanningen of frustraties zijn signaleer ik het haarscherp. Je kent elkaar zo goed dat je aan iemands non-verbale communicatie al kan zien als iets niet lekker voelt. In mijn geval begreep ik alle partijen. Ik begreep waar het bij de één en bij de ander vandaan kwam, wat het voor mijzelf weleens lastig maakte. Je snapt dat iedereen het goed bedoeld en dat het een fase is, maar die fase is wel heel pittig."

De fase waarin Ruud het bedrijf van zijn ouders overnam, vond Marian ook lastig. "Alles verschuift en alle zekerheden vallen weg. Jan heeft 35 jaar lang de zaken op zijn manier gedaan en Ruud zei vervolgens dat hij een aantal dingen goed vond, maar ook een aantal dingen wilde veranderen. Dat hoort ook bij een andere generatie en dat is ook goed, maar vader vond dat soms wel moeilijk. Dat is een energieslurpende periode totdat iedereen weer in zijn nieuwe rol gegroeid is."

Omdat Marian niet meer binnen het bedrijf werkt, is het belangrijk geworden om regelmatig even een momentje te zoeken waarop Ruud en Jan bijpraten over wat er allemaal speelt binnen het bedrijf. Zo blijft ook Jan er nauw bij betrokken. Het grootste stuk is volgens Marian ondertussen achter de rug. "Jan kan het beter loslaten en heeft zijn nieuwe positie gevonden. Ook Ruud groeit heel snel in zijn nieuwe rol."

Stappen maken

Het grootste gedeelte is volgens Marian ondertussen achter de rug. "Jan kan het beter loslaten en heeft zijn nieuwe positie gevonden en Ruud groeit heel snel in zijn nieuwe rol. Toch is het voor Jan soms lastig om zijn zoon bij te benen doordat Ruud snel groeit en veel stappen maakt. Daarnaast hoort Jan ook niet meer van mij over de administratie, financiële situatie en alle ins en outs, doordat er nu een ander op mijn stoel zit. Enerzijds wil hij meer rust, maar hij wil ook betrokken blijven bij wat er in het bedrijf gebeurt."

Marian vindt het een kracht van een familiebedrijf dat de familieleden die er in werken er voor 300 procent voor gaan. "Ik werkte al jaren meer dan 60 uur per week, dat deed je gewoon. Is je werk overdag niet gelukt, dan ga je ’s avonds als de kinderen in bed liggen terug." Toch merkte Marian dat dit op den duur zijn tol eiste. "In het verleden ben ik een aantal jaren ziek geweest en achteraf gezien had het allemaal te maken met het niet volgen van mijn passie. Daaruit heb ik inmiddels geleerd dat het niet uitmaakt wat je doet, volg in ieder geval je hart en probeer gelukkig te worden in wat je doet."

Deze passie uit Marian inmiddels in haar eigen coachpraktijk en haar project voor moeders in familiebedrijven. "Mijn gouden tip voor andere moeders? Probeer te relativeren en behoud je nuchterheid en humor, want humor doet heel veel."

Meer weten over de coachpraktijk van Marian? Bekijk haar website: www.marianfranken.nl.

Koen Laseroms over zijn rol als adviseur en vertrouwenspersoon van MJ Tech

Binnen Schipper zijn diverse adviseurs opgeleid tot Trusted Family Business Advisor. Vanuit hun kennis en vaardigheden zijn de adviseurs in staat om als procesbewaker en vertrouwenspersoon te fungeren tijdens een overname in uw familiebedrijf. Hierbij ligt de nadruk in eerste instantie niet op de cijfermatige en fiscale uitwerking van de overname, maar op het gehele overnameproces en de bewustwording hiervan. De sleutel hierbij is communicatie.

Koen is vanaf het begin dat Marian en haar echtgenoot een aparte onderneming hebben opgezet nauw bij het bedrijf betrokken. "In de loop der jaren heb ik als adviseur en vertrouwenspersoon de groei meegemaakt en de rollen die Marian beschrijft kunnen herkennen. Ik heb diverse gesprekken met Marian gevoerd omtrent haar rol en de veranderingen die plaatsvonden. Marian was als moeder de spil die feilloos kon aangeven waar de mogelijke pijnpunten zaten. Tevens zijn de belangen en visies van Jan, Ruud en de andere kinderen uitvoerig belicht. Pas daarna hebben we de technische fiscale en juridische kant van de overdracht vormgegeven."

De rol die Koen hierin vervulde, hield zeker niet op na de bedrijfsovername. "Zoals Marian ook beschreef, zijn de rollen van haarzelf, Jan en Ruud veranderd. Deze wisseling van rol brengt onzekerheden met zich mee. Het is dan voor ons de uitdaging om samen met de betrokken personen hun nieuwe rol in te vullen. Dat dit niet altijd van een leien dakje gaat, kunt u zich voorstellen. Wat dat betreft is MJ Tech geen uitzondering. Alleen door open en eerlijk te zijn en uit te spreken hoe men over bepaalde zaken denkt, kan het familiebedrijf met deze veranderingen omgaan. Juist hierdoor kan de onderneming sterker worden. Voor mij zie ik hier als adviseur dan een belangrijke taak."

Meer weten wat onze adviseurs voor uw familiebedrijf kunnen betekenen, neem dan contact op met Trusted Family Business Advisor Koen Laseroms, via klaseroms@schippergroep.nl.