De opkomst van Chinese webwinkels als Temu en Shein heeft de Nederlandse markt flink opgeschud. Dagelijks worden vliegtuigladingen vol goedkope spullen vanuit China naar Europa gestuurd, rechtstreeks naar consumenten. De impact hiervan is niet alleen zichtbaar in de retailsector, maar ook op het gebied van duurzaamheid en veiligheid.
Lees ook: Opmars Chinese webshops raakt Europese markt: ‘Agressiever dan ooit’
Jan Meerman ziet het met lede ogen aan. ,,Een equivalent van 108 bomvolle Boeings 777 vertrekt dagelijks vanuit China en braakt overal miljoenen bestellingen uit. Het ontwricht, de veiligheid van de spullen is in het geding en de duurzaamheidsinspanningen van deze spelers zijn een lachertje.”
Dark pattern marketing: verslavend en gevaarlijk
Chinese spelers als Temu en Shein hebben een strategie ontwikkeld die consumenten wereldwijd in hun greep houdt, stelt Meerman. ,,Ze gebruiken zogenoemde ‘dark pattern marketing’, een verleidelijke marketingtechniek die inspeelt op verslavingsgevoeligheid. Door prijskansen, gratis verzendkosten en kortingen worden consumenten, vooral jongeren, voortdurend aangemoedigd meer te kopen. Het doet iets in je brein daar waar deskundigen verslavingsgevoeligheid vaststellen. En hoe jonger je bent, hoe verslavender.”
Ze gebruiken zogenoemde ‘dark pattern marketing’, een verleidelijke marketingtechniek die inspeelt op verslavingsgevoeligheid
Jan Meerman Directeur INretail
Naast de impact op het koopgedrag en de gezondheid van consumenten, richten deze platforms volgens hem schade aan op het gebied van duurzaamheid. ,,De lage kwaliteit en extreem lage prijzen van de producten maken reparatie en recycling vrijwel onmogelijk. Hierdoor groeit de afvalberg in hoog tempo. De marktmacht van deze spelers én de afvalberg die ze veroorzaken groeit ongebreideld en niemand klimt de barricaden op om dat te stoppen.”
Europees speelbord, Chinese spelregels
Volgens Meerman is het probleem dat China op Europese markten speelt met zijn eigen regels. “Het is absoluut fout dat op het Europese speelbord een Chinese gebruiksaanwijzing wordt gehanteerd. Het maakt van alles kapot en niet in de laatste plaats de gezondheid van mensen,” benadrukt hij. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat producten gekocht via Temu vaak niet voldoen aan de veiligheidseisen. Bovendien blijven echte verduurzamingsplannen bij deze giganten achterwege.
Meerman roept de Nederlandse en Europese politiek op tot actie. Hij pleit voor het direct afschaffen van de vrijstelling van invoerrechten op aankopen van 150 euro of lager uit China en het invoeren van administratiekosten voor elk pakketje dat door de douane komt. ,,Het is de hoogste tijd dat het net zich sluit,” stelt hij.
Het is de hoogste tijd dat het net zich sluit
Jan Meerman Directeur INretail
Duurzame toekomst voor de retailsector Nederlandse bedrijven als Zeeman, HEMA en WE tonen aan dat verduurzaming in de textielsector mogelijk is. Maar Chinese spelers zoals Shein en Temu dreigen die inspanningen teniet te doen. Meerman ziet hen als een bedreiging voor een sector die hard werkt aan verduurzaming: “Shein en Temu ontwrichten een sector die wil verduurzamen. Iedere nieuwe speler die aan die verduurzamingstransitie bijdraagt, is meer dan welkom. Voor andere spelers is er op het speelbord geen plek.”
Lees ook: Oproep Jan Meerman (INretail) aan nieuw kabinet: ‘Omarm die bruisende winkelstraat’
