Hoe het zo mis kon gaan met seksshop-gigant Beate Uhse

Hoe kon het zo mis gaan? Duitsland is lichtelijk van slag. 98 procent van de Duitsers kent het merk Beate Uhse, valt te lezen in ieder artikel dat over de seksketen geschreven wordt. Want hoewel Beate Uhse zijn 'schmutzige' imago nooit helemaal af wist te schudden, veroverde het merk in ruim vijftig jaar een vaste plek in het Duitse straatbeeld.

Beate Uhse, de naamgeefster van het concern, overleed in 2001. Met haar eerste seksshop, in 1962 in Flensburg, had ze een wereldwijde primeur. Ze had er toen al een carrière als piloot opzitten, die ze afsloot tijdens de Tweede Wereldoorlog, in dienst van de Duitse Luftwaffe. In een Messerschmitt bond ze de strijd aan met de geallieerde legers.

Geen Fifty Shades of Grey

Haar seksonderneming was veel meer dan een handel in menselijk vlees, zeker in de beginperiode. Uhse gaf vrouwen voorlichting over voorbehoedsmiddelen en droeg er met haar voor die tijd revolutionaire onderneming aan bij dat het stigma op seksualiteit verdween, of in ieder geval kleiner werd. Of zoals de Tageszeitung het stelde: zonder Beate Uhse was de film Fifty Shades of Grey er misschien wel nooit geweest.

Pech voor Beate Uhse: dat soort sentimenten telt niet in de economie. Met dankbaarheid verdien je geen euro’s; met bij de tijd blijven wel. Dat deed de keten niet. De pornobusiness verplaatste zich van video’s en dvd naar online, Beate Uhse bleef Beate Uhse. Anno 2017 wordt er meer porno gemaakt en gekeken dan ooit, maar vooral gratis. En, als er al iemand geld aan over houdt, dan is het niet Beate Uhse.

Groezelig imago

Niet alleen de omslag naar online speelt een rol. Het gaat ook over beeldvorming. ,,Aan Beate Uhse bleef dat groezelige imago hangen'', zegt seksuologe Goedele Liekens. ,,Dat heeft Christine le Duc bijvoorbeeld veel minder.''

Vieze mannetjes, vieze boekjes, vieze filmpjes – dat bleef het imago. Hoewel er de laatste jaren wel modernisering plaatsvond – de winkels van Beate Uhse kregen een luxere uitstraling, werden meer toegespitst op vrouwelijke klanten en focusten zich meer op voorlichting - bleef het allemaal nét-niet, constateert de Tageszeitung. ,,Naast hoogwaardige artikelen staan dubieus verpakte goedkope speeltjes. Dat doet eerder denken aan toeristische winkeltjes aan de Reeperbahn (de hoerenbuurt van Hamburg, red.) dan aan exclusiviteit en luxe.''

Faillisement

Beate Uhse zag de omzet in tien jaar tijd teruglopen van bijna 300 miljoen euro naar 100 miljoen euro en heeft nu het faillissement aangevraagd. Dat doet het met het oog op een doorstart: het bedrijf wil zijn schulden herstructureren. Pabo, dat in Nederland en België actief is en onderdeel is van hetzelfde concern, wordt vooralsnog niet geraakt door het faillissement.

Het is niet de eerste reddingspoging. Diverse CEO’s probeerden de seksketen weer op koers te krijgen. Eind vorig jaar zat de Nederlander Nathal van Rijn nog even op de belangrijkste stoel. Na vier maanden hield hij het weer voor gezien. Alles wat hij er nu over kwijt wil, was dat het bedrijf minder snel wilde veranderen dan hem voor ogen stond.

Niet meer van deze tijd

Hoe het uiteindelijk ook afloopt met de Duitse winkels, de problemen staan niet op zich. Eerder dit jaar beleefde de Kamasutrabeurs, vaste waarde op de kalender van de Utrechtse jaarbeurs, zijn laatste editie. Niet meer van deze tijd, was de conclusie. Net als Beate Uhse.

Dat ligt zeker niet aan het feit dat mensen niet meer met seks en aanverwanten bezig zijn, zegt Liekens. ,,Net als eten en een woning is seks een universele behoefte. Dat blijft dus wel. Er is nog steeds wel schroom, maar anders dan vroeger. Mensen willen tegenwoordig goeie seks, omgeven met een sfeer waarvoor ze zich niet hoeven te schamen. Rondslingerende videobanden met rare filmpjes passen al lang niet meer in dat beeld.''

Andere manier van beleven

Ze wijst op de populariteit van zogenaamde Eyes Wide Shut-feesten. ,,Die worden georganiseerd in kastelen, voorzien van alle luxe, met mooie lingerie en latex, mooie attributen. Dat sluit beter aan bij de manier waarop mensen het willen beleven.''