Berichtje op de telefoon van Duncan Stutterheim. Zijn vliegles gaat niet door. Er hangt onweer in de lucht. Prima, luidt zijn reactie. Biedt hem tijd om met echtgenote Lisca peuterdochter Pixie op te halen bij de opvang.
Maar denk niet dat Stutterheims ambitie om zijn huidige vliegbrevet op te waarderen naar een bevoegdheid voor passagierstoestellen nu afkalft. ,,Ik probeer een hobby ook altijd een doel te geven. Ik wil het gezin straks naar ons huis op Ibiza kunnen brengen. Ja, ik weet dat ik daar een eigen vliegtuig voor nodig heb. Da's het probleem toch niet? Die kun je kopen met een paar vrienden. Desnoods huur je er eentje.''
Het is de zorgeloze agenda van een ondernemer (45) die het voor het geld niet meer hoeft te doen. De verkoop van ID&T, het bedrijf dat hij als twintiger opzette en waarmee hij met feesten als Mysteryland en Sensation de wereld veroverde, leverde hem en zijn zakenpartners in 2013 100 miljoen euro op.
Duncan (de D uit ID&T) kreeg het grootste deel. Hij bleef aan als directeur, maar zegde die baan een kleine twee jaar later op. Met de organisatie van de laatste aflevering van zijn geesteskind Sensation, op 8 juli 2017 in de Amsterdam Arena (uitverkocht met 40.000 bezoekers) had hij daarom geen bemoeienis meer.
Lees ook: ID&T vernieuwt: Sensation stopt
Lisca vertelde dat zij aanvankelijk tegen de verkoop van het bedrijf was. Jij zette door. Ben je daar nog steeds blij mee?
,,Het was moeilijk. We zaten in onze hoogtijdagen en de feesten waren enorm verweven met onze manier van leven. Ook mijn compagnon was aanvankelijk tegen. Maar ik vond dat we het toch moesten doen.''
Wat gaat er door een mens heen als er zo'n miljoenenbedrag op zijn rekening wordt overgemaakt?
,,Tsja, als je dan ziet dat het er echt staat... da's wel vreemd, ja. Het eerste wat ik heb gedaan is de hypotheek van mijn huis in Amsterdam aflossen. En ik heb dat huis op Ibiza gekocht. Dat is echt rijkdom.''
Heb je jezelf niet laten gaan met luxe uitspattingen?
,,Ik heb tegen mezelf gezegd: vanaf nu let ik drie jaar lang niet op wat ik uitgeef. Die drie jaren zijn helaas net voorbij, maar het was heerlijk onbezorgd. Ik kocht met een vriend zomaar een zeilboot, niet beseffend hoeveel onderhoud zo'n schip kost. Nu ben ik weer redelijk conservatief: het hoeft niet op.''
Is het lastig om jouw kinderen onder die omstandigheden de waarde van geld te leren?
,,Daar zijn we heel bewust mee bezig. Mijn oudste dochter is 15 en verdient nu haar eigen geld met het bakken van taarten. Dat handeltje stimuleer ik, zoals mijn vader (voormalig CMG-topman Cor Stutterheim, red.) dat ook bij mij deed. Ik wilde op mijn 18de graag een auto. Prima, maar ik moest er wel voor werken. Toen ik halverwege was met sparen, legde hij de andere helft bij. Zo heb ik het ook gedaan toen mijn dochters recent een bootje voor op de gracht wilden."
,,Kijk, je kunt moeilijk ontkennen dat je geld hebt. Iedereen kan via Google het bedrag van die deal achterhalen. Maar ik zeg wel altijd tegen mijn dochters: geld is er ook om iets goeds mee te doen. Daarom hebben we ze meegenomen naar Lesbos, waar we een vluchtelingenkamp hebben opgezet. We zijn namelijk zo bevoorrecht dat we voor anderen het verschil kunnen maken.''
Ik hoorde dat hier op dit moment twee Syrische vluchtelingen in huis wonen.
,,Ja, een broer en zus uit Damascus. Ze blijven hier een paar maanden. Ik geloof er echt in dat dat helpt. Hoe eerder die mensen de taal spreken en kunnen meedoen, hoe beter. Je moet trouwens niet denken dat we hier thuis de hele dag met elkaar optrekken. Die twee hebben hun eigen ritme. Al koken ze vanavond wel lekker Syrisch voor ons.''
Moest je lang nadenken of je je huis wilde openstellen?
,,Het woord vluchteling heeft in Nederland een heel negatieve betekenis gekregen. En natuurlijk, ik heb er heus wel een paar nachtjes over moeten slapen. Maar nu ze er eenmaal zijn, denk ik dat ik onbewust toch beïnvloed was door die angstige stemming in ons land."
,,Ik zie gewoon mensen die helemaal niets meer hebben en uit alle macht proberen een nieuw bestaan op te bouwen. Ze zijn nu twee jaar in Nederland en kunnen bijna beginnen met een Nederlandstalige opleiding. Dat is toch prachtig? Natuurlijk hoor ik ook die zorgen over het inpikken van banen. Nou, met deze stijgende economie hebben we straks een schreeuwend tekort aan mensen, dat voorspel ik je.''
Het dancefeest dat voor de grootste rijkdom heeft gezorgd, Sensation, houdt ermee op. Wat voor gevoel geeft dat jou?
,,Ik ben niet weemoedig of nostalgisch. Dingen komen en gaan. Vooral in het nachtleven. Natuurlijk was Sensation mijn kindje. Het feest is baanbrekend geweest. We waren de eerste met een grote danceshow met vuurwerk en live theater. Maar dit is de achttiende keer. Dan nadert een concept simpelweg zijn einde.''
Sensation begon heel serieus. De toevoeging 'white' was een hommage aan jouw bij een auto- ongeluk overleden broer Miles. Ook dat eerbetoon stopt.
,,Hij is zeventien jaar geleden overleden. We hebben hem vanaf editie twee op die manier geëerd, vroegen iedereen in het wit te komen. Hoe lang moet je daarmee doorgaan? In het begin was het feest echt onderdeel van ons rouwproces. Op Sensation verwerkten we ons verdriet. De eerste jaren lieten we op grote schermen foto's van Miles zien. Alle bezoekers wisten zo van ons verlies. Dat is inmiddels natuurlijk anders.''
Waarom werd de dresscode wit?
,,Dat kwam door Miles' begrafenis. Een paar maanden voor hij stierf, was een oom in Ierland omgekomen bij een verkeersongeval. Miles en ik waren op zijn begrafenis en verwonderen ons over de positieve stemming. Na afloop ging iedereen de kroeg in om sterke verhalen over mijn oom te vertellen. We vierden echt zijn leven. Toen zei Miles: 'Zo wil ik het ook.' Niet wetend natuurlijk dat dat een paar maanden later al zou zijn."
,,Een dag na het ongeluk zaten we al bij elkaar met de vriendengroep, de jongens die ook ID&T vormden. Het eerste wat ik zei was: we gaan er een feestje van maken. Het moest vrolijk zijn, dus vooral niet zwart. Nou, wat is het tegenovergestelde? Wit. De begrafenisdag eindigde met een feest in het Krasnapolsky Hotel in Amsterdam. Een soort hemel met alleen Miles' favorieten hadden we er gemaakt. We draaiden de muziek waarvan hij hield, serveerden al zijn favoriete gerechten en hadden zijn lievelingswodka uit Rusland laten komen. Dat feest heette Celebrate Life. Dat thema hebben we daarna meegenomen naar Sensation.''
Miles werd maar 24 jaar. Kun je feesten na zo'n dramatische gebeurtenis?
,,Dat ging met een lach en een traan natuurlijk. Man, er is veel gehuild die avond. Maar we dansten tijdens een mooie houseplaat ook rond Miles' kist. Dat snapten niet alle bezoekers, inderdaad. Moesten ze nou meedoen of niet?"
,,Als ik eraan terugdenk, heb ik zeker niet alleen verdrietige herinneringen. We hebben echt afgerekend met die Nederlandse begrafeniscultuur van koffie met een plakje cake. Het is een van onze beste feesten geweest.''
Dacht je bij elke Sensation weer aan Miles?
,,Absoluut. Elk jaar. Maar de laatste jaren wel op een andere manier. Dan ben je niet meer bezig met verwerken, maar denk je: man, wat had Miles dit mooi gevonden. Het verdriet blijft, maar de rauwe randen gaan eraf. We zijn ook gestopt zijn verhaal zo te profileren. We wilden niet leuren met onze rouw.''
In het gisteren verschenen boek Celebrate Life, over de 25-jarige geschiedenis van ID&T, staat beschreven hoe de miljoenenbusiness begon met een oudejaarsfeest in een buurthuis in Landsmeer, in 1991. Droomden jullie toen al van meer?
,,Nee, dat was voor de lol. We hebben als jochies nooit gedroomd van een groot feestimperium. Wel hadden we al vroeg een grote passie voor housemuziek. Ik ben gezakt voor mijn vwo omdat ik mijn huiswerk niet maakte. Ik stond altijd in de discotheek, de iT in Amsterdam was voor mij een openbaring. Een wereld waarin iedereen door elkaar liep: van beroemdheden als Marco van Basten tot extravagante gays en 'ombouwers'. De muziek verbond iedereen. Als organisator moet je zorgen dat mensen zich vereenzelvigen met jouw feest. Dat is moeilijk, hoor. Als mensen te lang moeten wachten bij de wc's is dat soms al een reden nooit meer terug te komen.''
In 2015, tijdens jouw laatste Sensation als baas bij ID&T, staarde je over de massa uit en dacht: ik zou wel gek zijn om dit op te geven, vertelde je eerder in een interview.
,,Midden in de euforie moet je dat soort beslissingen natuurlijk nooit nemen. Toen ik de maandag erna wakker werd, wist ik het zeker: het is mooi geweest.''
Wat had de 18-jarige Duncan van de huidige versie gevonden?
,,Nou ja, die zag zo iemand als ik als een oudere meneer natuurlijk. Zo is het ook gewoon. Ik ben vader van drie kinderen. Dan is het logisch dat je de dansvloer verlaat.''
Je gaat niet meer uit voor je plezier?
,,Veel minder, ja. Op Ibiza ga ik nog weleens naar een feest, maar ik zie de zon dan niet meer opkomen. Ik ben sinds twee jaar ook volledig gestopt met drinken. Leek me mooi samengaan met stoppen met werken. Mijn vrouw en ik waren laatst nog wel samen op festival Coachella in de VS. Maar dan rijd ik na de eerste dag feesten gewoon met de auto naar het hotel.''
Je bent ook gestopt met drugs?
,,Heel af en toe neem ik nog een pilletje. Paddenstoelen vind ik ook nog steeds mooi. Maar lang niet zo vaak meer als vroeger.''
Je echtgenote Lisca zei: 'Duncan is in de vijftien jaar dat ik hem ken een totaal ander mens geworden. Veel rustiger en zachter.'
,,Het is een behoorlijke transformatie, ja. Maar ja, elke cel in een menselijk lichaam vernieuwt zich in zeven jaar tijd helemaal. Dan is het niet zo gek dat je verandert, toch? Daarbij probeer ik ook bewust te groeien als persoon. Daarvoor gebruik ik ook ayahuasca. Dat helpt me enorm op die reis.''
Ayahuasca?
,,Een Braziliaanse kruidendrank die je stimuleert om naar het binnenste van jezelf te kijken. Je gaat jezelf afvragen hoe je bezig bent als vader, echtgenoot of vriend. Het heeft me ook geholpen bij de beslissing bij ID&T weg te gaan. Midden in zo'n trip werd me gevraagd: 'Denk je weleens aan stoppen?' Die vraag had ik mezelf nog nooit durven stellen.''
Wie stelde die vraag?
,,De sjamaan. Maar als je dat opschrijft, denkt iedereen vast: die Stutterheim is koekoek. Het gaat om een heel ervaren man, wiens werk het is zo'n ceremonie goed te begeleiden. We vragen hem een paar keer per jaar om voor ons uit Colombia over te komen. Zo'n sessie is heel reinigend. Vergelijk het met een goed gesprek met een psycholoog, maar dan van een paar uur lang.''
Wat antwoordde je op de vraag over stoppen met werken?
,,Die suggestie kwam hard binnen. Maar het antwoord kwam al snel naar boven: geen slecht idee. Ik geloof dat je je lot voor een groot deel in eigen hand hebt. Door het nemen van die beslissing kon ik verder groeien en heb ik een veel intensere band met mijn gezin gekregen.''
Je hebt nu belangen in verschillende bedrijven en bent mede-eigenaar van de A'DAM toren aan het IJ. Haal jij uit een zakendeal net zoveel voldoening als uit een deinende massa feestgangers?
,,Dat is wel anders, natuurlijk. Maar ik krijg nu nog kippenvel als ik denk aan hoe goed onze plannen met die toren zijn geslaagd, hoe het binnen overal gonsde tijdens het laatste Amsterdam Dance Event. Het gaat erom dat je van tevoren iets bedenkt, een risico neemt en het dan allemaal ziet lukken.''
Hoe ziet de laatste Sensation er vanavond eigenlijk uit voor jou?
,,We gaan wel even een feestje vieren, hebben een mooie VIP-tafel met veertien vrienden. Mijn kleding hangt al weken klaar. Het zou zomaar eens kunnen dat we ouderwets doorgaan tot we de zon zien opkomen.''
Paspoort Duncan Stutterheim
Geboren
5 september 1971 in Purmerend.
Opleiding
Vwo (niet afgemaakt).
Loopbaan
Begint op zijn 18de een koeriersbedrijf. In 1992 stapt hij over naar de feestorganisatie als het eerste grote feest dat hij met zijn vrienden houdt, een eindexamenparty in de Jaarbeurs in Utrecht, een groot succes blijkt. Met vrienden Irfan van Ewijk en Theo Lelie zet hij ID&T op, dat onder meer de feesten Thunderdome, Innercity en Mysteryland bedenkt. Het succesvolst is Sensation, dat in 2000 voor het eerst plaatsvindt. Inmiddels zijn er wereldwijd 117 edities gehouden, in onder meer Rusland, Australië, Brazilië, Zuid-Korea en de VS. In 2013 wordt ID&T overgenomen door het Amerikaanse SFX. Stutterheim blijft aan als directeur, maar neemt twee jaar later ontslag. Gisteren verscheen Celebrate Life;Het verhaal van ID&T.
Privé
Getrouwd. Drie dochters: June (15), Phoenix (13) en Pixie (2).
Ik kan voor anderen het verschil maken
Duncan Stutterheim