Een wat neurotisch lachende kalende man in een glimmende, blauwe regenjas in een doodgewone Honda Accord ('gewoon een heel goede auto'). Wie niet beter weet, ziet de filiaalchef van de lokale supermarkt. Maar nee: de beelden van het interview uit 1999 laten Jeff Bezos zien. De baas van Amazon en op dat moment kersvers miljardair.
Het gesprek laat haarfijn zien dat Bezos niet de zoveelste internetmiljardair is die met zijn geld smijt. Het kantoor van Amazon in Seattle is al even bescheiden. In een straat met een pornowinkel en een plek waar heroïneverslaafden hun naalden kunnen omwisselen, bevindt zich het hoofdkwartier van de webwinkel. Een morsige ruimte met vieze tapijten, grijze computers en bordkartonnen wandjes in plaats van de dan gangbare hippe plekken met glijbanen, hangplekken in felle kleuren en door eigen koks bereide gratis maaltijden.
Lees ook: Amazon-topman Jeff Bezos verdiende dit jaar 55.000 euro per minuut
Zaken die er toe doen
De topman van het miljardenbedrijf zit zelf in een somber hoekje achter een bureau dat zo van de vuilstort lijkt te komen. Een pose? Gevraagd naar zijn rare werkplek begint Bezos weer zenuwachtig te lachen. Het is een symbool, verklaart hij. Bezos geeft liever geld uit aan zaken die er echt toe doen. En wat er echt toe doet, zijn de gigantische datacentra met lange rijen glimmende computerkasten.
Hiermee loopt Amazon voorop. Rustig bladeren door boeken, ruiken aan het papier: het is allemaal niet mogelijk bij Amazon. Waar het bedrijf vanaf het begin op inzet: het vergaren van data van zijn klanten. Op basis daarvan kan het als geen ander persoonlijke aanbevelingen doen: 'andere kopers van dit boek kochten ook...'
Altijd uitgeblonken
Dat juist Amazon hiermee pioniert, is geen toeval. Bezos omschrijft zichzelf als een nerd, 'sociaal gezien wat onhandig', in een tijdperk dat het helemaal niet cool was om een nerd te zijn. De hardwerkende Bezos heeft altijd al uitgeblonken, vanaf zijn eerste montessorischool. Een serieuze jongen die in zijn studententijd liever achter zijn computer zit dan achter de meisjes aangaat. Monomaan en totaal gefocust. Dat was hij trouwens al op de kleuterschool: zijn juf moest hem letterlijk met stoel en al optillen om hem aan een nieuw taakje te zetten.
Bezos is dan wel bloedserieus, maar niet zonder avontuur. Liever een dienstbaar leven vol onverwachte wendingen dan een leven met gemak en comfort, zo zal hij vele jaren later verklaren. In 1994 zegt de dan 30-jarige Bezos zijn goedbetaalde baan op Wall Street vaarwel om een eigen bedrijf te beginnen. Min of meer bij toeval strijkt hij met zijn vrouw in Seattle neer en start vanuit een garage Amazon. Het idee: biedt meer boeken aan dan de grootste fysieke boekhandel, zónder ze in voorraad hoeven te hebben.
Alles te koop
Met deze internetboekhandel is Bezos snel succesvol. Winst maakt hij dan nog niet (dat gebeurt pas in 2003), maar dat is geen beletsel om in 1997 naar de beurs te gaan. Al snel verkoopt Amazon ook muziek en video's, allemaal volgens hetzelfde model. Anno 2018 is in de webwinkel van Amazon zo'n beetje alles te koop: van kleding en meubels tot elektronica en auto-onderdelen.
Na de eeuwwisseling gaat Amazon eerst nog door een diep dal. Wat dan de internetzeepbel wordt genoemd, klapt uit elkaar en het ene na het andere internetbedrijf verdwijnt met de noorderzon. Amazon weet het hoofd boven water te houden. Daarna gaat het hard, zowel met Amazon als met het vermogen van zijn nuchtere oprichter.
Ruimtevaart
Zijn Honda Accord-benadering heeft ook een keerzijde: anders dan Microsoft-oprichter Bill Gates (nummer twee op de Forbes-lijst met 90 miljard) of investeerder Warren Buffett (op drie met een vermogen van 84 miljard) schenkt Bezos - volgens het Amerikaanse zakenblad Forbes goed voor 112 miljard dollar oftewel 90 miljard euro - geen miljoenen aan goede doelen. De enige extravagantie die hij zich permitteert, lijkt ruimtevaart te zijn, een fascinatie die hij deelt met Tesla-baas Elon Musk.
Bezos wil elk jaar voor 1 miljard dollar aan Amazon-aandelen verkopen om te investeren in zijn ruimtevaartbedrijf Blue Origin. Net als Musk koestert hij de droom om de ruimte te verkennen via commerciële vluchten. Bezos ziet een toekomst waarin miljoenen mensen in de ruimte zullen werken en wil dit faciliteren door ruimtevaart betaalbaar te maken.
Lees ook: Dit zijn de tien rijkste Nederlandse ondernemers en hun vermogen
Expansie
De expansie van Amazon gaat al die jaren maar door: cloudcomputing (het verhuren van computerplatformen) en de verkoop van eigen hardware, zoals de Kindle e-reader. Ook al is Amazon het succesvolste e-commercebedrijf ter wereld en vormt het met Facebook, Apple, Google en Microsoft de 'big 5', de laatste jaren wordt ook de stap naar de fysieke wereld gezet. De aankoop van de dan verlieslatende krant The Washington Post in 2013 voor 250 miljoen dollar kan nog worden afgedaan als kinderspel, dat geldt niet voor de koop van supermarktketen Whole Foods vorig jaar, voor bijna 14 miljard dollar.
In de fysieke boekhandels en in thuisbasis Seattle heeft Amazon ook de eerste supermarkt zonder kassa's. Dit alles legt Bezos geen windeieren. Hij is de eerste persoon die de grens van twaalf cijfers passeert. Alleen al dit jaar is het fortuin van Bezos met 52 miljard dollar gestegen. Die groei heeft alles te maken met de sterk stijgende aandelenkoersen van Amazon in de afgelopen maanden. Bezos bezit 16 procent van de aandelen Amazon.
Negen biljoen dollar
De miljardairslijst van het Amerikaanse zakenblad Forbes laat zich lezen als een aaneenschakeling van hyperkapitalistische superlatieven. Er zijn meer miljardairs dan ooit: 2.208 (van wie negen Nederlanders) uit 72 verschillende landen. De elitegroep bezit in totaal meer dan negen biljoen dollar (7.200 miljard euro), een stijging van 18 procent in een jaar.
De meeste komen uit de VS (585), gevolgd door China. Een van hen is Donald Trump, al zag hij zijn vermogen wel met 400 miljoen dollar afnemen. Hij staat nu met 3,1 miljard dollar op nummer 766. De rijkste Europeaan is Bernard Arnault, de grote man achter de luxeproducten van Louis Vuitton Moët Hennessy. Hij neemt met 72 miljard dollar de opvallende vierde plek in, net voor Facebook-topman Mark Zuckerberg. Nieuw zijn de eerste miljardairs die hun fortuin met cryptocurrency verdienen.
