Profiel
Bedrijf: Koninklijke Nooteboom Groep
Waar: Wijchen
Sinds: 1881
Aantal werknemers: 400
Jaaromzet: ca. 100 miljoen euroVol trots toont Marinka Nooteboom bij binnenkomst in haar kantoor een Facebookvideo. 'Dit ging deze week plotseling viraal', wijst ze op het beeldscherm van haar laptop.
Fans
Tergend langzaam, met de alarmlichten aan, slaat een vrachtwagen die een vleugel van een windmolen vervoert rechtsaf, een stenen bruggetje over. Terwijl de chauffeurscabine zich al aan de overkant bevindt, moet de achterkant van het 60 meter lange gevaarte nog aan de bocht beginnen. Het lijkt onbegonnen werk. Maar dan gaan de wielen van de achterste drie wielassen haaks op de vrachtwagen staan en wordt de oplegger enkele centimeters omhoog gepompt, over de reling van de brug heen. Gelukt. 'Nu al miljoenen keren bekeken! Kun je je voorstellen? CNN heeft erover gebeld en het op de site gezet', zegt Nooteboom vol ongeloof. 'Dat enthousiasme, dat is typisch voor dit bedrijf. We hebben zelfs een heuse schare fans.'
Lees ook: Ondernemer zet transportbranche in goed daglicht
Marktleider
Transportbedrijven gebruiken haar opleggers om graafmachines, hijskranen en soms zelfs complete fabrieken te verhuizen. Het 136 jaar oude familiebedrijf is leidend in Europa als het gaat om het bouwen van uit de kluiten gewassen opleggers. Gewone trailers, dat is massa-productie. Pas als de lading te groot, te zwaar - kortom: te onmogelijk - is, wordt het interessant voor de fabrikant uit Wijchen. Transportbedrijven gebruiken haar opleggers om graafmachines, hijskranen en soms zelfs complete fabrieken te verhuizen.
Speciale transporten
Of windmolens. Vooral op Duitse snelwegen is de rechterrijstrook 's nachts het domein geworden van de speciale transporten. Busjes met zwaailichten kondigen de ene na de andere colonne opleggers met reusachtige wieken aan. Grote kans dat die trailers afkomstig zijn van marktleider Nooteboom. 'Wij waren er vroeg bij', geeft directeur Nooteboom toe. 'Het is een relatief kleine markt, maar wel uitstekend om te laten zien wat we in huis hebben. Windmolentransporten behoren tot de moeilijkste die er zijn. Vanwege de lading natuurlijk, maar ook vanwege de bestemming. Die molens staan nu eenmaal niet op de best bereikbare plaatsen.'
Jongensdroom
Bij de receptie prijkt een vitrine als een jongensdroom, met een veertigtal glimmend rode trucks en trailers in kinderformaat, allemaal Nooteboommodellen. Het bedrijf gaat terug tot 1881. Onder de rook van Rotterdam begon de 26-jarige Willem Nooteboom toen een eigen smederij. Anno 2017 staat alweer de vijfde generatie aan het roer. Midden in de crisis trad Marinka Nooteboom in dienst van het bedrijf waar haar vader en oom werkten. Dat was geen vanzelfsprekende carrièrestap. 'Wij zijn thuis altijd gestimuleerd onze eigen weg te bewandelen', zegt Nooteboom. Ze bekleedde functies bij onder meer privébank Van Lanschot en ING. 'Daar heb ik geen spijt van. Zo vul je je rugzak met andere vaardigheden.'
Moeilijke tijd
Een gemakkelijke start had ze niet. De malaise in de bouw was bij Nooteboom ook voelbaar. Het aantal bestellingen stortte in. Het bedrijf maakte verlies, er vielen ontslagen. Tot overmaat van ramp deed zich in 2015 een explosie voor in de spuiterij, waar de trailers hun beschermende laag en kleur krijgen. Een medewerker raakte gewond. Op de plek van de deels afgebrande spuiterij is inmiddels een gloednieuwe installatie verrezen. De orderportefeuille is uitstekend gevuld. Al te gedetailleerde getallen wil Nooteboom met het oog op de concurrentie niet noemen. Maar het totale aantal verkochte opleggers, nieuwe en tweedehands, ligt rond de duizend. De klanten komen uit 99 landen. Het gevolg: de firma kan weer nieuw personeel aannemen. Dat blijkt overigens nog niet zo eenvoudig. Vooral goede lassers en ingenieurs zijn schaars.
Rondleiding
'Dit noemen we de broodjes van de bakker', grapt communicatiemanager Johan van de Water. Hij toont de hallen waar de iets gebruikelijkere opleggers worden gemaakt. De rondleiding gaat per auto, want de oppervlakte van het bedrijf beslaat vele voetbalvelden. Het begint allemaal met een stapel onaanzienlijke, grijze staven. 'Dat is het hart van de trailer', roept Van de Water. Hij wordt overstemd door het geknisper van lasapparaten. Uit de boxen schalt Paint it Black van The Rolling Stones.
Modellen
In twee dagen wordt dit logge metaal uitgebouwd tot de grootste, geavanceerdste opleggers ter wereld. De standaardmodellen worden verkocht vanaf een slordige 40 duizend euro. Maar voor de even verderop geproduceerde speciale trailers, waarvan elk detail aan de wensen van de klant kan worden aangepast, kunnen de prijzen oplopen tot 4 of 5 ton. Zo'n kolossale, specialistische oplegger kan dan ook werkelijk alles. Uitschuiven bijvoorbeeld, zodat er een nóg langere lading mee kan worden vervoerd. 'Vroeger vonden we een rotorblad van 30 meter al extreem lang', herinnert Van de Water zich. 'Nu gaat het richting de 70 meter.'
Maatwerk
Het arbeidsintensieve maatwerk waarmee Nooteboom zich onderscheidt, is niet alleen nodig omdat elke vracht weer anders is. De regels voor dit soort uitzonderlijke transporten lopen per land uiteen. Zo mag in Duitsland vaak alleen 's nachts met speciale transporten worden gereden. In België is de snelweg sowieso verboden terrein, en moet alles lopen via kleinere wegen. Van een verenigd Europa is hier weinig te merken. Zelfs het maximaal toegestane gewicht en de doorrijhoogte kunnen per land verschillen, vertelt Van de Water.
Nichemarkt
De productie van reusachtige trailers zijn mede hierdoor een hoogtechnolo-gische nichemarkt. Dat biedt ook voordelen. Zo is er bijvoorbeeld weinig concurrentie vanuit lagelonenlanden. Maar achterover leunen, is er niet bij, zo verzekert directeur Marinka Nooteboom. 'Alles blijft veranderen in onze sector. We moeten voortdurend vernieuwen.' Ze somt op: de 3D-printers rukken op, er komen nieuwe materialen aan. En, ook heel belangrijk, we staan aan de vooravond van zelfrijdende vrachtwagens die vlak achter elkaar in een treintje kunnen rijden. 'Platooning', wordt dat genoemd.
Ontwikkelingen
Die ontwikkelingen hebben hoe dan ook gevolgen voor Nooteboom. 'Er zal nog veel meer elektronica op en aan onze trailers komen', zegt de directeur. Haar over-overgrootvader Willem Nooteboom begon ooit met hoefijzers voor paarden. Nu zijn het reusachtige opleggers. Wie weet dat het Nooteboom-product over enkele generaties nogmaals zo'n ingrijpende gedaanteverandering heeft ondergaan.
Vroeger vonden we een rotorblad van 30 meter al extreem lang, nu gaat het richting de 70 meter.
Johan van de Water | communicatiemanager Koninklijke Nooteboom