1. Waar ging het fout?
Het eerste deel van het antwoord daarop lijkt simpel: de flitsbezorgers profiteerden enorm van de coronatijd, toen mensen door lockdowns of uit angst het virus op te lopen massaal bij hen bestelden. Volgens transactiedata van ABN Amro stagneerde het aantal bestellingen bij flitsbezorgers begin 2022, ongeveer gelijktijdig met het einde van de laatste lockdown.
De bedrijven probeerden elkaar uit de markt te concurreren met gigantische kortingen, waardoor de omzet weliswaar steeg, maar de winst uitbleef. Na een tijd waarin investeerders miljarden staken in de up-and-coming bedrijven, verdween het vertrouwen in de periode die volgde. Bezorgers Zapp en Gorillas (dat later overgenomen werd door Getir) moesten al eerder afhaken, met het vertrek van Getir verdwijnt nu de laatste concurrent van Flink.
Ook het imago van de bezorgservices kon op stevige kritiek rekenen. De zogeheten darkstores, van waaruit de bedrijven hun boodschappen bezorgden, waren vaak centraal gelegen om snel te kunnen bezorgen in drukke gebieden. Vanuit bewoners en omliggende winkeliers waren er echter op veel plekken klachten over de zogeheten zaken, die het straatbeeld zouden verpesten.
Lege dozen, slingerende fietsen en rokende bezorgers zorgden voor overlast bij winkels. Ook overblijver Flink had hiermee te maken, maar paste naar aanleiding van de kritiek het vestigingsbeleid aan. Bijvoorbeeld in Den Haag, waar sinds vorige zomer vanuit de randen van de stad wordt geopereerd.
2. Is Nederland wel geschikt voor flitsbezorgers?
Retail-expert Eva Rutten was vanaf het eerste moment sceptisch over de snelle opkomst van flitsbezorgers in Nederland. Ze zegt in het AD:,,Er is in het begin heel veel geld in gestopt, maar het is maar de vraag of je zo een consument voor je wint die nooit bij je over de vloer komt. In steden zitten winkelketens op goede locaties, het is lastig daar tussen te komen. Met alle overlast en klachten die de flitsbezorgers hebben gehad rond hun vestigingen weet ik niet of ze zo snel nog een groot marktaandeel halen, wat essentieel is voor je succes als supermarkt.”
Lees ook: Getir en Uber Eats slaan handen ineen voor snellere bezorging boodschappen
Erik Hemmes, deskundige op het gebied van supermarkten, verbaasde zich over de enorme investeringen die werden gedaan in de flitsbezorgers. ,,Tuurlijk, in die tijd was de rente laag, en kostte investeringsgeld niks. Maar bedrijven als Albert Heijn en Picnic, die al een stuk langer bezig waren met boodschappen bezorgen, hebben ook nog steeds moeite daarmee winst maken. Dat zou al een teken moeten zijn dat je dat niet zomaar voor elkaar krijgt, ook niet met gigantische kortingen.”
3. Kan Flink het wel redden?
Hemmes ziet mogelijkheden, maar denkt dat het bedrijf dan wel wat wijzigingen door zal moeten voeren. ,,Ze zouden kunnen samenwerken met andere online bezorgservices, om snel het bereik te vergroten. Daarnaast kan je ook je takenpakket uitbreiden, bijvoorbeeld door een volwaardiger pakket aan producten aan te bieden en zo beter te concurreren met partijen als Albert Heijn en Picnic.”
Het monopolie dat Flink nu op de Nederlandse markt heeft, kan zomaar eens goed uitpakken voor het bedrijf, stelt Hemmes. ,,Als het te duur is, kan je altijd de prijzen omhoog gooien en kijken hoeveel klanten je overhoudt. Ook de strakke tijden waar veel flitsbezorgers mee stuntten, zoals binnen tien minuten bezorgen - waar overigens al snel mee gesjoemeld werd - kan je aanpassen.”
Lees ook: Handelsblatt: flitsbezorger Getir overweegt vertrek uit Nederland
Een woordvoerder van Flink laat weten dat het met de Duitse bezorgservice in Nederland al de goede kant op gaat. ,,We zijn de afgelopen jaren hard gegroeid. We hebben continu minimaal dubbele cijfers groei. Klanten bestellen steeds vaker en steeds meer. Het gemiddelde bestelbedrag ligt ruim boven de 30 euro. Flink is inmiddels winstgevend in Nederland. De strategie om in weinig landen actief te worden en dan wel in veel steden heeft goed gewerkt. We kijken nu verder naar groei in Nederland, met mogelijk nieuwe steden erbij.”
4. Hoe doen de flitsbezorgers het buiten Nederland?
De markt voor flitsbezorging is sinds het einde van de coronapandemie op meer plekken flink afgekoeld. Getir (en daarmee Gorillas) vertrekt niet alleen uit Nederland, maar stopt ook in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en de Verenigde Staten, nadat het van oorsprong Turkse bedrijf eerder Italië, Spanje en Portugal al verliet. Ook het Britse Zapp zag zich door tegenvallende verkoopcijfers gedwongen om in Nederland en Frankrijk te stoppen, net zoals in een aantal grote steden binnen de eigen landsgrenzen. Het Duitse Flink is over de grenzen naast in Nederland ook in Frankrijk actief.
