Een groot onderzoek onder deelnemers aan pensioenfondsen geeft een ontluisterend beeld: driekwart van de deelnemers heeft weinig tot geen vertrouwen in het stelsel. Verder is onze kennis van het stelsel beperkt: 8 op de 10 mensen denken dat de premies worden gebruikt om de huidige pensioenen te betalen. Geen wonder dat jongeren denken dat er straks niets meer in de pot zit. Gerard Riemen, directeur van de Pensioenfederatie, de koepel van bedrijfs-, beroeps- en bedrijfstakpensioenfondsen, reageert.
Komt dit rapport hard aan?"Het klinkt misschien gek, maar we zijn er blij mee. Er zijn veel verkeerde denkbeelden over pensioenen. Bijna niemand weet dat elke euro premie gemiddeld 3 euro pensioen oplevert. 4 op de 10 mensen denken dat sparen meer oplevert dan beleggen, zelfs met de huidige lage rente."
Waar is het misgegaan?"Met het uitbreken van de kredietcrisis daalde het vertrouwen in de pensioensector. We kunnen niet leveren wat we beloofden: een waardevast pensioen. Het wantrouwen is ook een gevolg van onzekerheid over maatschappelijke ontwikkelingen: de vluchtelingenproblematiek en het gebrek aan daadkracht bij de politiek. Verder blijkt dat mensen met meer kennis van het stelsel er meer vertrouwen in hebben."
Jullie moeten het de mensen dus nog een keer uitleggen?"Dat zou nogal arrogant overkomen. Ondanks alle kortingen en dergelijke staan we nog steeds in de top 3 van beste pensioenstelsels ter wereld. Het is alleen heel ingewikkeld en niet meer uit te leggen. Als we niets doen, verliezen we draagvlak en verdwijnt op den duur de verplichtstelling om mee te doen aan een regeling."
Wat moet er dan gebeuren?"We hebben een eenvoudige en duidelijke regeling nodig. En we moeten niet weer iets beloven wat we niet kunnen waarmaken, zoals het waardevaste gegarandeerde pensioen. We kunnen nu niet zeggen: 'Houd vol, over 2 jaar gaat het beter'. We weten niet wanneer we licht aan het eind van de tunnel zien. We moeten af van garanties over de hoogte van het pensioen en mensen laten zien: dit is uw pot pensioengeld."
Iedereen moet voor zijn eigen pensioen gaan sparen?"Nee. Uit het onderzoek blijkt dat mensen groot voorstander zijn van risicodeling. Ze willen niet het risico lopen dat hun pensioenpotje leeg raakt omdat ze langer leven dan gedacht, of dat ze een lager pensioen krijgen omdat de beurs tegenzit op het moment dat ze met pensioen gaan. Mensen kiezen dus voor solidariteit. Daar zijn we blij mee. Hoe het nieuwe stelsel er precies uit moet zien, dat weten we over een paar maanden. De Sociaal Economische Raad (SER) komt eind deze week met een rapport met aanbevelingen. Als de SER en de pensioensector zich daarover hebben uitgesproken, moet de politiek beslissen."
