,,Ik weet niet of ik er nog heel er van opkijk, ik ben vooral heel trots op onze mensen’’, zegt Hajir Hajji, topvrouw van discountwinkel Action bij het Brabants Dagblad over de laatste kwartaalcijfers, die traditiegetrouw indrukwekkend waren. De omzet groeide met meer dan een kwart in vergelijking met de eerste negen maanden van 2021. Ook kon het bedrijf 150 nieuwe winkels openen.
Terwijl andere ketens strijden voor een paar procentjes groei, gaat het bij Action met grote stappen tegelijk. Dat gebeurt eigenlijk al sinds de oprichting, bijna dertig jaar geleden in Enkhuizen. Nu zit de keten in meer dan tien Europese landen.
De laatste goede resultaten waren voor Hajji reden om het personeel te belonen met een eenmalige bonus van 350 euro netto en een loonsverhoging van 10 procent. En dat terwijl bij andere bedrijven wordt gestaakt voor extra loon, zoals bijvoorbeeld bij De Bijenkorf en eerder bij Gall & Gall. ,,We zijn een gezond bedrijf, en moeten goed zorgen voor de mensen die bij ons werken.’’
Lees ook: Action kan z’n borst natmaken: ‘nóg goedkopere zaak’ opent winkel in Nederland
Niet verbaasd dus over de laatste kwartaalcijfers: ,,Veel meer mensen komen naar onze winkels, dat zagen we al aankomen toen de kosten sinds eind vorig jaar hard stegen. Daar hebben we op ingespeeld. Mensen komen naar ons toe voor de basisproducten: wasmiddel, toiletpapier, sokken. En er wordt nog meer naar prijs gekeken. Mensen hebben minder te besteden en worden kritischer.’’
Discount werkt in moeilijke tijden?
,,We bestaan al 30 jaar, hebben periodes gehad waarin mensen meer of minder hadden te besteden. Ik denk vooral dat discount niet meer iets is om je voor te schamen, iets wat volledig is geaccepteerd. Niet alleen in Nederland, maar ook in andere landen. We hebben vriendelijk personeel en steeds betere winkels.’’
Hoe moeten die winkels er volgens u uitzien?
,,Het is duidelijk wat wij doen: onze winkels zijn simpel en efficiënt, en voornamelijk niet te luxe. We kijken heel kritisch naar onze kostenkant.’’
Je vraagt je toch af hoe het zo goedkoop kan. Twintig theezakjes van Clipper kosten bij jullie 1,99 euro, bij de Albert Heijn 3,19 euro. Een Milka-reep kan je bij Action voor 2,39 euro kopen, bij de Albert Heijn kost dezelfde reep 3,45 euro.
,,Mijn tegenvraag is dan: hoe kan het daar zo duur zijn? Wat ik over onszelf kan zeggen: we doen aan gigantische inkoopvolumes, zijn actief in tien landen, dat scheelt veel. En bij ons doen we de inkoopprijs maal 1 of 2, maar bij andere winkels wel keer 6. Als we een product niet voor de laagste prijs kunnen inkopen, doen we dat ook niet. Die chocoladereep kan vandaag wel in de winkel liggen, maar morgen niet. Klanten weten dat van ons en accepteren dat.’’
Lees ook: “We weten tot op de gram nauwkeurig wat in het magazijn ligt”
Hoe werkt dat dan?
,,De goede cijfers zijn ook een compliment naar onze inkopers, leveranciers en alle andere partijen in de keten. Zij weten exact wat goed verkocht gaat worden, ze voelen aan wat de hardlopers in onze winkel zullen zijn en waar mensen graag voor komen.‘’
,,Een voorbeeld: op het moment dat wij die grondstofprijzen zagen stijgen, ga je nadenken: wat voor impact heeft dat op het consumentengedrag? Babydoekjes bijvoorbeeld, daarvan hebben we besloten om meer van in te kopen. En mensen komen er massaal voor. Natuurlijk niet omdat er meer baby’s worden geboren, maar wel omdat ze bij ons het goedkoopst zijn voor de goede kwaliteit.’’
Altijd de goedkoopste willen zijn, die ambitie heeft Action veel gebracht. Maar sinds een paar jaar is daar een nieuwe ambitie: duurzaamheid. ,,We doen het op veel vlakken beter dan eerst. We laten nu bijvoorbeeld bepaalde bloembakken maken in Polen in plaats van China. En dat voor dezelfde prijs. Onze stelling is dat duurzaam niet altijd duur hoeft te zijn.’’
Lees ook: Winkelpand verduurzamen en uitbreiden met appartementen: de keuzes van Thom Broekman
In 2023 wordt alleen duurzaam katoen verkocht, een ambitie die eerder voor 2025 was gesteld. Ook voor duurzaam hout zijn de ambities met een jaar verscherpt. Vanaf 2024 is er alleen nog duurzaam hout te koop in Action.
Hajji wil ook werk maken van de eigen uitstoot. De winkelketen wil dat eind 2024 alle filialen van het gas af zijn en het energiegebruik moet per vierkante meter winkeloppervlak in die periode met 15 procent omlaag. Ook gaat een deel van de vrachtwagens over op elektriciteit, daar start binnenkort een pilot.
Het moet allemaal bijdragen aan het uiteindelijke doel in 2030 moet de CO2-uitstoot van de eigen activiteiten 50 procent lager liggen dan tien jaar eerder. ,,Op heel veel vlakken maken we concrete stappen, maar op andere andere gebieden hebben we nog een lange weg te gaan.’’
Lees ook: De kringloopwinkel was nog nooit zó druk: ‘Beter, goedkoper en duurzamer dan nieuw product’
In de retailwereld wordt vaak gesproken over de eigen uitstoot, maar de grootste uitstoot zit ‘m in de grondstoffen en productie van de artikelen zelf. Vaak is dat 90 procent van het totaal. Hoe zit dat bij Action?
,,We laten dat momenteel uitzoeken door een extern bedrijf, maar die klus is groot. We hebben gemiddeld meer dan zesduizend producten in het assortiment, en door het wisselende assortiment komen daar nog wekelijks 150 producten bij. En voor al die artikelen moet je kijken: Wat voor materialen worden verbruikt? Waar komen die grondstoffen vandaan? En waar eindigt het product? Het is een relatief nieuw onderwerp, waar veel retailers mee worstelen.’’
Critici van Action zeggen dat te veel spullen worden verkocht voor weinig geld, artikelen waar je eigenlijk weinig aan hebt. Een kerstmannetje op een snowboard voor 99 cent, of decoratiezand voor 99 cent. Consuminderen is nog altijd het duurzaamst.
,,Ons assortiment bestaat juist voor een groot deel uit essentiële producten, maar zo’n kerstmannetje kan juist belangrijk zijn in deze periode, waar mensen misschien eenzaam zijn of het wat lastiger hebben. Ik gun iedereen een fatsoenlijke kerst, en ook een moment om je huis feestelijk aan te kleden.’’