Elske Doets
ceo/eigenaar Doets Reizen/ BuddyBold
Elske Doets is eigenaar van Doets Reizen, initiator van de sociaal geëngageerde startup BuddyBold en oprichter van de Young Lady Business Academy (YLBA). Met haar spraakmakende visie op de toekomst van samenleving en economie is ze een graag geziene gast in programma’s als Op1, WNL op Zondag en Nieuwsuur. Tweewekelijks schrijft ze een expertblog voor De Ondernemer.
Kernboodschap van Elske is dat we collectief moeten loskomen van oude denkpatronen en -reflexen. Waar Elske verschijnt, ontstaat beweging. En verlegt ze op charmante en lichtvoetige wijze de aandacht van het meningsverschil naar de structurele oplossing. Haar laatste boek Bloei (‘een nieuw scenario voor groei’) heeft al vele mensen geïnspireerd een omslag in hun leven te maken.
Als we de toekomst van onze planeet serieus nemen, is het onvermijdelijk dat we ondanks een groeiende wereldbevolking teruggaan in het aantal vliegbewegingen. Deze eerste zin kan ik nog zo makkelijk opschrijven, de werkelijkheid is ongelofelijk weerbarstig. Voorlopig zijn beleidsmakers aan de top al blij als de wereld in staat is de groei van het vliegverkeer een beetje af te vlakken, dus: minder meer te laten zijn. Immers, de globale bevolkingsaanwas en toenemende welvaart in Azië zal het vliegverkeer, bij ongewijzigd beleid, verder de hoogte in jagen. Hoe beperk je die stijging?
Lees ook: Deze 21-jarige ondernemer verkoopt strooizout dat ook nog eens CO2 'opvreet'
Er zijn dus op z’n minst radicale maatregelen nodig willen we een begin maken met daadwerkelijke krimp. Een van de rondzingende voorstellen is elke (wereld)burger, ongeacht inkomen en beroep, jaarlijks hetzelfde CO2-budget te geven. Dat voelt op het eerste gezicht heel goed en eerlijk en gelijk. Maar de vraag is: is het wereldwijd acceptabel en controleerbaar? Heeft het voldoende effect? En is het wel slim om mensen met heel verschillende bezigheden en reisbehoeften over een kam te scheren? Bij elke vraag neig ik eerder naar een ‘nee’ dan een ‘ja’.
Ik stel iets veel eenvoudigers voor, zonder bureaucratie of controle apparaat.
Waarom schaffen we alle poespas rond de prijsvorming van vliegtickets (belastingvrije kerosine, btw-vrije tickets, staatssteun voor de luchtvaartsector) niet af? En brengen we wereldwijd de reële prijs van een vliegreis in rekening? Uiteindelijk betekent dat niet meer dan dat we grosso modo teruggaan naar de tijd van voor de budgetmaatschappijen, midden jaren negentig, toen een retour naar de Verenigde Staten nog tussen de duizend en vijftienhonderd gulden kostte (vergelijkbaar met euro’s nu).
Lees ook: 'Duurzaamheidscircuit' volgens Elske Doets: te weinig effectief klimaatbeleid
De reden dat deze relatief eenvoudige en eerlijke oplossing – stop met het voortrekken van de luchtvaart – over het hoofd wordt gezien, of wordt weggemoffeld, is dat niemand wil toegeven dat vliegen weer een elitaire aangelegenheid gaat worden. Die conclusie wordt gezien als te hard. Te onpopulair. Maar, zou ik zeggen, is een eerlijke prijs niet het minste dat we kunnen doen nu de planeet zo overduidelijk in nood is? En is het niet de hoogste tijd dat duurzaam reizen (denk aan de niet voorgetrokken trein) eerlijk kan gaan concurreren met het vliegtuig? De voorgenomen vliegtaks van zeven euro per persoon is een lachwekkend doekje voor het bloeden in dit ongelijke speelveld.
Gewoon een einde maken aan de gekkigheid van dumpprijzen, dus. Dat is niet alleen een weldaad voor de planeet, maar ook voor eerlijker concurrentie.
