Ga voor een economisch model op basis van natuurherstel

Zoals vorige week toen het Europese Parlement tegen het voorstel van de Europese Commissie stemde om het gebruik van pesticiden te halveren in 2030. Terwijl we allang weten dat pesticiden extreem schadelijk zijn voor de gezondheid van de natuur én die van mensen.

Wat is biodiversiteit?

Voor degenen die niet bekend zijn met de term biodiversiteit: ze wordt meestal beschreven als de ‘verscheidenheid aan leven, in allerlei vormen, op aarde’. Biodiversiteit is cruciaal voor de diensten die de natuur voor ons verzorgt, zoals bestuiving, vruchtbare bodems, kringloop van voedingsstoffen, balans in uitbraken van plagen. Indirect helpt ze daarmee om klimaatverandering te bestrijden (CO2 wordt opgeslagen) en geeft ze ons een aanzienlijke buffer als we uit de bocht vliegen door het effect van natuurrampen effectief te dempen. Bijvoorbeeld mangroves die bij overstromingen en orkanen de kusten beschermen. En dat doet zij allemaal voor niks, mits wij haar wat ruimte gunnen.

Een risico voor de ecologische, sociale en financiële waarde

Intensieve landbouw is een van de belangrijkste oorzaken van het verlies aan biodiversiteit. De uitstoot van broeikasgassen, de uitbreiding van landbouwgrond, de intensivering van de landbouwproductie en chemische pesticiden die wereldwijd op grote schaal worden gebruikt, zijn rampzalig voor de biodiversiteit. De chemische pesticiden vervuilen ook onze grond, ons water en zelfs de lucht en zijn een langetermijnrisico voor ecologische, sociale en financiële waardecreatie!

Ook schaden ze onbedoeld planten en dieren die belangrijk zijn voor onze natuur. Insecten als wilde bijen, hommels, vlinders en zweefvliegen lijden onder het gebruik van de chemische bestrijdingsmiddelen.

Nu het voorstel om het gebruik van pesticiden te halveren in Europa is weggestemd, zal het verschil van slimme, impact gedreven ondernemers moeten komen. Gelukkig zijn er steeds meer ondernemers die zoeken naar regeneratieve business modellen, die zoeken naar vormen van waardecreatie die regeneratief en bloeiend zijn op alle domeinen: economisch, ecologisch en sociaal.

Solasta Bio

Een mooi voorbeeld is Solasta Bio, een in Schotland gevestigde bio-start-up, die insectenbestrijdings producten ontwikkelt die geheel door de natuur zijn geïnspireerd. De technologie van Solasta Bio stelt boeren in staat om gewasbeschermingsmiddelen op basis van eiwitten te gebruiken, die zowel effectief als specifiek zijn. Deze middelen pakken insectenplagen effectief aan en laten tegelijkertijd alle andere organismen leven, waardoor bijvoorbeeld nuttige bestuivers zoals bijen ongemoeid blijven. Deze innovatie kan worden gebruikt tegen een breed spectrum van plagen, waaronder plagen die resistent zijn (geworden) tegen synthetische chemicaliën. Op dit moment bevinden deze milieuvriendelijke insectenbestrijdingsmiddelen zich nog in de experimentele fase, maar het doel is om de eerste bio-pesticiden in 2027 op de markt te brengen.

Wilder Land

Nederlandse ondernemers Matthijs Westerwoudt en Daan van Diepen van Wilder Land maken nu al elke dag impact op onze natuur, zij hebben een bijzonder verdienmodel bedacht om samen met boeren biodiversiteit te stimuleren. Ze doen dat door boeren over te halen om in plaats van de huidige monocultuur te beginnen met het inzaaien van inheemse kruiden (ook wel onkruid) op stroken land langs bestaande akkers of weilanden. De bloemen van deze kruiden trekken insecten aan die hard nodig zijn voor het bestuiven van gewassen. Boeren kunnen zo een boost geven aan de biodiversiteit en Wilder Land betaalt de boeren goed voor de oogst van wilde (on)kruiden. Van die kruiden produceert het bedrijf hoogwaardige thee, heerlijke kombucha’s en biertjes. Zij bewijzen hiermee dat economische en ecologische vooruitgang hand in hand kunnen gaan en dat je een regeneratief businessmodel kan ontwikkelen om natuurherstel te bevorderen.

Sprinklr

Iets heel anders, maar zeker niet minder effectief, is ‘Plantenwebshop’ Sprinklr. Sierteelt is een van de grootste pesticidengebruikers van de landbouw. Sprinklr doet er daarom alles aan om de afzet van de pionierende biologische kwekers en boeren te vergroten. Samen willen ze tuinieren terugbrengen naar de natuurlijke bron: tuinplanten en bollen telen zonder gif en kunstmest. Door tuinieren met biologische planten toegankelijk te maken, willen ze samen met de consument de markt veranderen. Hun boodschap is luid en duidelijk: gif moet weg! Dat er bij biologische teelt geen pesticiden in de lucht, de bodem en ons grondwater terechtkomen, is een enorme winst voor iedereen.

Hoopgevende ontwikkelingen

Voor de gemiddelde boer is de overstap naar een duurzame manier van gewassen verbouwen vaak onhaalbaar door gebrek aan kennis of economisch perspectief (duurzame alternatieven zijn vaak duur). Ik zie geen onwil, maar vooral veel praktische hobbels die genomen moeten worden door onder andere de overheid die een positief perspectief kunnen bieden voor de landbouw. Bijvoorbeeld snelle toelating van nieuwe duurzame technologieën of goede subsidies voor duurzame landbouwsystemen. Daarmee krijg je wat je zaait en schep je perspectief. Ondertussen zijn er gelukkig heel veel impactvolle start-ups die boeren (en consumenten) helpen en die bewijzen dat ook zonder nieuwe regelgeving regeneratieve businessmodellen succesvol kunnen zijn.

Lees ook: Dit kan wel eens de katalysator voor verandering worden