Brexit-expert: 'Boris Johnson hersenspoelt publiek voor No-Deal'

Het is nog steeds een beetje ‘silly season’ tussen het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU27. De Britse regering laat doodgeboren proefballonetjes op, de EU laat zien dat ze open staan voor allerlei constructies om niet later de schuld te krijgen de deur dicht te hebben gehouden. Tot de onderhandelingen serieus beginnen kunnen de meeste mensen deze periode net zo goed overslaan. Je wordt er niets wijzer van.

Toch, weg van de schreeuwende voorpagina’s, wordt er nu een aantal dingen duidelijker. Het verschil tussen ‘Artikel 207’ en ‘Artikel 217’ klinkt als materie voor een handjevol ingewijden, maar kan de Britten nog fikse hoofdpijn bezorgen. Het nieuwe verdrag wordt namelijk een unanieme beslissing.

Zaken in EU-verband

Er zijn grofweg drie manieren waarop EU-lidstaten zaken regelen. Binnen de EU gebruiken we het zogeheten subsidiariteitsprincipe. Oftewel, zaken worden in principe op nationaal niveau afgehandeld, tenzij er reden is om dat in EU-verband te doen.

Soms willen landen bepaalde zaken graag nationaal houden, belastingheffing en immigratie bijvoorbeeld. Soms is er simpelweg geen voordeel om het op groter niveau te regelen, winkelsluitingstijden bijvoorbeeld. Soms sta je met 27 samen sterker dan als land alleen. Bij internationale handelsverdragen bijvoorbeeld.

Iedereen een veto

Internationale verdragen tussen de EU en ‘derde landen’ worden, zolang ze betrekkelijk eenvoudig zijn, vaak geregeld volgens Artikel 207, waarbij een gekwalificeerde meerderheid nodig is. Dat wil zeggen dat minstens 55 procent van de landen (én die minstens 65 procent van de EU-bevolking vertegenwoordigen) voor moet stemmen.

Echter, omdat het VK zo geïntegreerd is met de rest van Europa, is er nu besloten dat er onder Artikel 217 onderhandeld wordt. En dat betekent unanimiteit met een veto voor alle 27 regeringsleiders. Gaan er 26 akkoord maar Nederland is ontevreden over vissen in Britse wateren? Geen deal. Ierland ontevreden over de grens? Geen deal. Spanje ontevreden over Gibraltar? Geen deal.

No-Deal in een mooier jasje

Het is dus geen verrassing dat Johnson alvast het publiek aan het hersenspoelen is voor een No-Deal. Eerder had hij een erg harde Brexit verpakt als een 'Canada-deal' omdat dat vriendelijker klinkt dan 'Hard Brexit'. Canada klinkt immers als een modern en welvarend land.

Dat Canada samen met Mexico en de VS lid is van het NAFTA-handelsblok en bovendien aan de andere kant van de wereld ligt en dus niet zo geïntegreerd is met de Europese economie, moeten we maar even over het hoofd zien.

Vorige week sprak Johnson ineens over een 'Australië-deal'. Ook een modern en welvarend land, en nog zonnig ook. Alleen, Australië heeft überhaupt geen deal met de EU. Een 'No-Deal' in een mooier jasje.

Kikker in kokend water

Als je een kikker in kokend water legt springt hij er uit, als je hem in koud water legt en dat langzaam aan de kook brengt, heeft ie niets door. Althans, dat wil het verhaal, don’t try this at home.

In het VK zitten we sinds de aanloop naar het referendum in een pan met water. Ooit werd er 'uit de EU maar exact dezelfde voordelen' en 'de makkelijkste onderhandelingen uit de geschiedenis' beloofd.

Inmiddels zijn we via 'niemand heeft het over het verlaten van de Interne Markt', 'er blijft frictieloze handel', 'niemand zei dat het makkelijk zou worden', 'het worden geen Mad Max-toestanden' en 'het duurt misschien 50 jaar voor we de voordelen zien' aanbeland bij 'als sectoren ten onder gaan dan was hun tijd gekomen'.

Het is misschien nog steeds ‘silly season’, het heeft nu al een nare ondertoon.

Kijk voor alle video's die we rond Brexit met Nederlandse ondernemers in Londen hebben gemaakt opdeondernemer.nl/brexit.