Zo is er ondersteuning voor ZZP-ondernemers tijdens corona

Het Centraal Bureau Statistiek (CBS) brengt Nederland in kaart. Hoeveel inzichten dat ook oplevert, duidelijk is niet hoeveel ZZP-ondernemers gewoon zonder inkomen zitten als gevolg van de coronapandemie. ,,Wij kijken naar het verleden," legt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS (foto onder) uit. ,,Binnenkort hebben we wel weer de ontwikkeling van het consumenten- en producentenvertrouwen, waarvan de enquête net een dag is gestart. Daar kan ik daarom nog niets over zeggen.”

Verplichte AOV voor ZZP-ondernemers

Ruim 1,1 miljoen Nederlanders kiezen voor een zelfstandig bestaan met ondernemersrisico. Nog een half miljoen verdienen als ZZP-ondernemer bij. Tachtig procent biedt eigen arbeid aan en niet een product. Het CBS becijferde hoeveel ZZP-ondernemers een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) hebben. Het zal volgens Van Mulligen ,,niet verbazen dat dat er weinig zijn”. Om die groep te beschermen wordt nu gewerkt aan een verplichte AOV voor ZZP-ondernemers.

De AOV gaat over langdurig ziek zijn en is niet van toepassing op ZZP-ondernemers met corona. ,,Klopt, een ZZP-ondernemer die ziek wordt, heeft vanaf dag één geen inkomen meer. Voor hoeveel mensen dat van toepassing is, weten we niet.”

Onduidelijk hoeveel ZZP-ondernemers niet kunnen werken

Hoeveel ZZP-ondernemers zonder inkomensverzekering positief getest zijn, besmet zijn of een neusverkoudheid hebben waardoor ze hun werk niet kunnen uitvoeren, is niet duidelijk. Hoeveel zonder zelf enig symptoom te hebben, door de maatregelen van rijkswege zonder werk zit, evenmin. Een oplossing al helemaal niet. ,,Wat we wel kunnen zeggen, is dat we het waarschijnlijk zullen terugzien in de gemiddelde inkomens over 2020. Dat zagen we bijvoorbeeld in de crisisjaren. Maar goed, dat zijn jaarcijfers.”

Bij de FNV komen veel vragen binnen van ZZP-ondernemers die te maken krijgen met opzeggingen van opdrachten. Marjan van Noort (foto onder) geeft leiding aan het expertisecentrum dat de grootste vakbond inrichtte voor zelfstandigen. De bond telt ruim 10.000 ZZP-leden en die hebben recht op juridische ondersteuning. De afdeling die momenteel meer dan genoeg werk heeft. ,,Er komen erg veel telefoontje en mailtjes binnen van freelancers. Als een opdracht wordt afgezegd, wil je natuurlijk weten of je opdrachtgever dat recht heeft. Of je je algemene voorwaarden adequaat hebt geregeld”.”

Brochure voor ZZP-ondernemers over coronavirus

Van Noort kan niet zeggen hoeveel ZZP-ondernemers in het algemeen en leden in het bijzonder inkomsten derven door corona. De enige graadmeter is vooralsnog het aantal hulpvragen en downloads van de brochure Hoe ga je als ZZP-ondernemer om met een (corona)virus? ,,Die staat sinds kort op onze site en op basis van de vragen die binnenkomen, zorgen we geregeld voor een update. Komend weekeinde ook weer.”

Stichting ZZP Nederland behartigt de belangen van 47.000 ZZP-ondernemers en is een eerste aanspreekpunt. Leo Kits (foto onder) bevestigt dat Nederland helemaal niet in beeld heeft hoe groot de groep is die nu al in de problemen komt doordat inkomen wegvalt. ,,Ook wij niet nee. Zelfstandigen willen zich niet verenigen en dan is het lastig te becijferen. Het CBS zegt dat er 1,1 miljoen ZZP-ondernemers zijn en wij hebben 47.000 leden. Dan weet je de organisatiegraad. We hebben wel vijftien telefoontjes binnen gekregen van mensen die al in de problemen raken.”

Huiverig Bbz toe te kennen aan ZZP-ondernemers

Voor die groep wijzen Kits en collega’s onder meer naar de Bbz: het Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Daar kunnen zelfstandigen met (tijdelijke) financiële problemen die het voortbestaan van hun bedrijf bedreigen een beroep op doen. ,,Heel goed,” vindt Kits. ,,Gemeentes zijn nogal huiverig in het toewijzen van Bbz en dat is nu even niet wijs.”

Update: sinds 17 maart is de Bbz-regeling veranderd. Hier lees je wat de versoepeling voor jou betekent.

BMKB 'apart' middel voor ZZP-ondernemers

Daarnaast is er de BMKB, wat Kits een ‘aparte’ regeling vindt. Het is een borgstellingsregeling van de overheid die dan garant staat voor een deel van een lening waardoor een kredietverstrekker eerder bereid zal zijn een lening te verstrekken. De naam zegt het al: dat is voor MKB-ondernemers, niet voor ZZP-ondernemer.”

Wat ZZP Nederland wél kan doen, is aandringen op nationale fondsen. ,,Precies wat we doen. ZZP-ondernemers maken net zo goed deel uit van onze economie.”

Eén van de ondernemers die Kits aan de lijn kreeg, was Sjaak. Dat is niet zijn echte naam, de Amsterdamse taxichauffeur blijft liever anoniem. Sjaak zag de bui twee weken geleden al hangen en besloot donderdag actie te ondernemen, nam contact op met ZZP Nederland, werd prompt lid en belde nadat Kits hem had gewezen op de Bbz en BMKB, de gemeente. ,,De gemeente vond dat ik goed bezig was. Dat ik er snel bij was. Ik heb online formulieren ingevuld en ben nu bezig met de accountant een winst- en verliesrekening en dergelijke op te maken. Dan volgt een gesprek en daarin hoor ik wat de gemeente kan doen. Mijn zakelijke leningen overnemen wellicht. Ik wil graag blijven rijden en kan ook aantonen in de app van Uber welke uren ik beschikbaar was.”

Taxi's in de rij bij Schiphol. Foto: ANP

6000 ZZP-taxi’s zonder klandizie

Punt is dat er voor de 6.000 taxi’s in de hoofdstad, waarvan 3000 Ubers, geen klandizie is. ,,Geen vliegtuigen, geen festivals, geen Keukenhof en Kinderdijkje.” Sjaak is begin zestig en rijdt vier jaar taxi. In zijn Mercedes taxibusje passen zeven klanten en in het voorjaar en de zomer haalt hij daarmee op een goede dag 600 euro binnen. Daar is voorlopig geen sprake van.

Freelancer: 'Een buffer heb ik toevallig niet'

,,Ik moet 200 euro per dag rijden. Dat móet. De rest is meegenomen. Dan rij ik elf dagen achter elkaar, moet ik van de wet zes dagen rust nemen en doe ik er weer elf. Kom ik op 4400 euro omzet per maand. Daar kan ik mijn vaste lasten van betalen. Op dit moment mag ik blij zijn met 100 tot 110 per dag, dus reken maar uit. Een buffer heb ik toevallig niet.” Behalve ZZP Nederland en de gemeente heeft Sjaak Uber niet gebeld. Opmerkelijk voor de assertieve eigen baas. Sjaak is verrast door die vaststelling. Blijkbaar is het platform op een vanzelfsprekende afstand. ,,Er staat in de polis wel iets over ongelukken en niet meer kunnen werken en volgens mij kun je ook aanspraak maken op een vergoeding als je zelf corona hebt. Maar inkomsten derven door alle maatregelen… ik denk het niet. Uber heeft hier ook niets over gemeld.”

De diepe zakken van Wopke Hoekstra

Minister Wopke Hoekstra wel: de landelijke overheid heeft ‘hele diepe zakken’ om ondernemers door het virus heen te loodsen. Sjaak geeft dat wel ‘min of meer een goed gevoel’, al denkt hij niet dat de minister ZZP-ondernemers en kleine ondernemers bedoelde. ,,Die zullen wel bij hun gemeente moeten zijn en als daar het geld op is, zullen die daarvoor wel in Den Haag terecht kunnen. Ik hoop het maar, want als ik niet binnen een week een goed gesprek heb met de gemeente… ik weet het niet. Wat kan ik doen?”

Heb jij suggesties of zie jij kansen in deze bijzonder uitdagende tijd? Mail dan naar: eldert.kuiken@deondernemer.nl

Vragen over corona ondersteuning voor ZZP-ondernemers op een rij:

Dit is het nieuwe noodpakket voor mkb- en zzp-ondernemers

Brochure voor ZZP-ondernemers over coronavirus

AOV verplicht voor ZZP-ondernemers, hier lees je het voorstel