Nieuws Coronavirus
Einde kantoortuinen: maar hoe zien werkplekken er straks dan wel uit?
De coronapandemie zal onze werkplek definitief veranderen. Wie zijn kantoren geen nieuwe opzet geeft en thuiswerken tegenwerkt, zal het moeilijk krijgen, voorspellen deskundigen.

Wie het nieuwe werken nog niet heeft omarmd zal er de komende jaren niet aan kunnen ontkomen: geen vaste werkplekken, geen rijen bureaus en geen inwisselbare vergaderzalen meer.
Een opsteker voor menig werknemer: corona draait de kantoortuin definitief de nek om. ,,Mensen willen best hun vaste werkplek opgeven voor een flexibele plek, maar dan wel in ruil voor een rustiger werkruimte'', zegt Silvia de Haan, workplace consultant bij huisvestingadviseur Solved. ,,De muren moeten terug. Dat is ook een sneer naar werkgevers. Het moet niet zo zijn dat mensen naar huis vluchten omdat ze zich op hun werkplek niet veilig voelen of zich niet kunnen concentreren.''
Wie het nieuwe werken nog niet heeft omarmd zal er de komende jaren niet aan kunnen ontkomen: geen vaste werkplekken, geen rijen bureaus en geen inwisselbare vergaderzalen meer. Maar ook hippe kantoorconcepten met vergaderkuilen, slaapstoelen voor het middagdutje of huiskoks achter een kookeiland bij de receptie hebben afgedaan.
Kantoortuinen? Bedrijfsartsen stelden dit al voor corona: Een kantoortuin? De meeste bedrijfsartsen zijn er klaar mee
'Het individuele werken gaat, voor wie dat past, naar huis'
,,Op kantoorvloeren is de verhouding nu 70 procent werkplek, 30 procent gedeelde ruimtes zoals vergaderzalen en koffiecorners'', zegt Wouter Oosting van vastgoedconsulent CBRE. ,,Die mix is onhoudbaar. Sommige bedrijven gaan nu al naar 50-50, met veel meer flexwerkplekken en ruimtes voor bijeenkomsten. Dat geeft ook veel meer vrijheid om op nieuwe lockdowns in te spelen, in plaats van telkens maar weer naar ad-hocmaatregelen te grijpen.
,,Als je verder doordenkt, wordt 'samen' nog veel belangrijker. Wij voorspellen dat in 2030 in kantoren die verhouding naar 30-70 verschuift: 30 procent werkplekken, 70 procent gemeenschappelijk. Het individuele werken gaat, voor wie dat past, naar huis.''
Kantoor van de toekomst: flexibele inrichting
Het kantoor van de toekomst wordt flexibel ingericht. ,,Er komen ruimtes die vrij in te delen zijn'', zegt Oosting. ,,Met werkzones waarin je inspeelt op de wensen van individu en team. Een bibliotheek bijvoorbeeld voor wie in stilte wil werken, een café waar je koffie drinkt en informeel overlegt, een werkplaats voor teamwerk en labs als vergaderzalen. Er moet geen starre inrichting zijn.''
Dat beaamt workplace consultant De Haan. Volgens haar zullen we veel vaker naar kantoor gaan om te overleggen, elkaar te ontmoeten en kennis te delen. Aan hippe oplossingen, zoals vergaderkuilen met tribunes en kleurige kussens hoeven bedrijven zich volgens De Haan niet meer te wagen. ,,Ik moest als vormgever dat soort leefkuilen maken. Maar ik geloof er niet in, het is een hype. Je moet functioneel inrichten.''
Lees ook: Eerste bedrijven stoten kantoren af: thuiswerken de norm
40 tot 60 procent werknemers wil blijven thuiswerken
Dat postcorona-interieur is dan wel voor twee, drie dagen per week, want thuiswerken is een blijvertje. Volgens het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid wil, afhankelijk van de bedrijfsbranche, 40 tot 60 procent van de werknemers blijven thuiswerken, ook wanneer de crisis voorbij is. Vóór de coronacrisis werkte al 37 procent van de Nederlandse beroepsbevolking parttime vanuit huis, in de regio Amsterdam zelfs 45 procent.
,,We zagen direct na het ingaan van de maatregelen een forse groei in de verkoop van ergonomisch verantwoorde kantoorstoelen voor de thuiswerkomgeving'', zegt Eugène Sterken, directeur van kantoorinrichter Ahrend. ,,Op de lange termijn ontstaat een situatie waarin zowel het kantoor als de thuiswerkplek integraal onderdeel wordt van onze nieuwe werkomgeving.''
'Je kunt niet eisen dat iedereen thuis móet werken'
Dat vergt wel meer van managers en werknemers dan de los-vaste afspraken over thuiswerken die nu vaak worden gemaakt. ,,Thuiswerken lijkt nu goed te functioneren, maar de realiteit is dat het zeker niet voor iedereen werkt. We krijgen vragen van grotere bedrijven en overheidsinstanties hoe zij medewerkers mede vanwege hun zorgplicht gezond en fit volgens arbo-richtlijnen vanuit huis kunnen laten werken.''
En: niet iedereen werkt goed thuis. ,,De groep thuiswerkers is heel divers van samenstelling; jong, oud, technologisch aangelegd of niet'', zegt Oosting van CBRE. ,,Je kunt niet eisen dat iedereen thuis móét werken, mensen kunnen dat niet alleen. Het vergt autonomie en van beide kanten vertrouwen. Traditionele managers zullen hun medewerkers strenge regels opleggen, moderne managers stellen de vraag of thuiswerken werkt voor het bedrijf, of het werkt voor het team en dan of het werkt voor een individu. Is dat niet het geval, kom dan maar naar kantoor. Nu is de vraag nog te veel of het bedrijf er baat bij heeft en of het individu het aankan.''