Op doordeweekse dagen verschijnt een speciale De Ondernemer-nieuwsbrief met het dan laatste nieuws over de coronamaatregelen en de effecten ervan. Deze nieuwsbrief wordt bovendien voorgelezen door een virtuele stem. Aanmelden kan hier: www.deondernemer.nl/nieuwsbrief.
VOLG HIER ONZE LIVEBLOG:Persconferentie Rutte-Kuipers 25 januari: wat houden de versoepelingen precies in?
Een van de weinige winkels rondom de Berlijnse Markthalle Neun waar het licht bij het vallen van de avond nog brandt is Pony Hütchen. In de meubelzaak, waar vintageliefhebbers tussen tweedehands stoelen, fauteuils en veel prullaria vrij spel hebben, ziet eigenares Lilli Nielsen er duidelijk gestresst uit. ,,Ik ben totaal overwerkt. Kun je me niet anders een e-mail met je vragen schrijven?" Aan de winkelruit hangt een briefje met werknemer gezocht. ,,Ik kan niemand vinden en moet ook nog voor een doodzieke hond zorgen." Een bodywarmer dragende Jack Russell kijkt haar baasje ietwat triest aan. Dan wil Nielsen, een veertiger met uitgegroeide oranje dreadlocks, toch praten, maar wel zonder mondkapje in de buitenlucht. ,,De klanten zijn dat masker net als ik meer dan beu.’
Hoewel de bazin van de vintagewinkel, die ze al sinds 2007 bestiert en gaandeweg heeft uitgebreid met een tweede vestiging en een café, doet overkomen alsof het zo niet langer kan, staat het water haar direct niet aan de lippen, zo vertelt ze. ,,Gelukkig heb ik door de jaren buffers opgebouwd en sinds de coronacrisis maar een keer een beroep hoeven doen op de Berlijnse staatssteun." Om haar heen gingen veel Berlijnse ondernemers de afgelopen twee jaar wel kopje onder. ,,Ze waren snel door hun geld heen en besloten te stoppen."
Dalende omzetten tot wel 30 procent
In veel Duitse binnensteden verging het de middenstand afgelopen jaar dramatisch. De gedwongen sluiting van winkels begin 2021, de abrupte invoering van de 2G-regel in aanloop naar de kerstdagen en, tot slot, voorraadtekorten en grote problemen met leveringen. Ondernemers met name in de heren- en damesmode zagen hierdoor hun omzetten kelderen tot wel 30 procent ten opzichte van 2019, blijkt uit een recente rondvraag van brancheorganisatie Handelsverbandes Deutschland (HDE).
2G-plusbeleid Duitsland
Duitsland gaat over op een 2G-plusbeleid voor restaurants en cafés, wat betekent dat naast het tonen van een vaccinatie- en herstelbewijs ook een coronatest verplicht is. De testverplichting geldt niet voor mensen die een boosterprik hebben gehad. Verder wordt de quarantaineduur ingekort.
Bondskanselier Olaf Scholz en de leiders van de deelstaten hebben besloten dat mensen tien dagen moeten thuisblijven als ze in contact zijn geweest met een besmet persoon. De quarantaine kan na zeven dagen met een negatieve coronatest worden beëindigd. Mensen met een boostervaccinatie hoeven helemaal niet meer in quarantaine. Nu moeten mensen vaak veertien dagen in quarantaine, afhankelijk van een aantal factoren.
In een aantal Duitse deelstaten geldt 2G-plus al op bepaalde locaties, bijvoorbeeld bij sportwedstrijden of in zwembaden. De extra maatregelen worden genomen vanwege een stijging van het aantal coronabesmettingen door de extra besmettelijke omikronvariant.
Volgens Scholz zullen door omikron ook in Duitsland veel nieuwe mensen worden opgenomen in het ziekenhuis. In Duitsland is bijna 72 procent van de bevolking volledig ingeënt, bijna 42 procent heeft een booster gehad.
Het duizelt de Duitsers van de coronamaatregelen, die elkaar net als in Nederland in een snel tempo opvolgen en duidelijk niet in het voordeel van de winkelier uitpakken. Zelden kan een koopjesjager in Berlijn, van Kurfürstendamm tot Friedrichstraße en hier in Neukölln, meer op gezette tijden een winkel binnenwandelen. Rondom de Markthalle Neun, een overdekte markt met kraampjes vol eten en spulletjes, blijven veel rolluiken van dicht. Sommige winkeliers hebben de moeite genomen een briefje op te hangen. ‘Beste klanten, helaas ben ik vandaag en morgen niet in de winkel.’ Andere zaken hebben besloten om bijna heel januari dicht te blijven zoals een feestartikelenwinkel, waarvan de etalage vol met kerstspullen een treurige aanblik geeft.
Mede als gevolg van de sluiting van winkels doen veel Duitsers online hun inkopen. Buiten online reuzen als Amazon en Zalando ziet retailorganisatie HDE dat ook kleinere webwinkels daardoor uitstekende zaken doen. In 2021 waren zij op jaarbasis goed voor een omzet van 586 miljard euro, een stijging van 1,5 procent vergeleken met een jaar eerder. Maar ook zij hebben te maken met artikelen die niet of veel te laat geleverd worden. Volgens denktank Ifo beklaagden ruim 81 procent van de ondernemers zich hierover. Dat is de gedeelde pijn, die ondernemers voelen.
Lilli Nielsen van vintagewinkel Pony Hütchen is ontzet over het feit dat ze meer klanten kwijtraakt aan webshops. ,,Mensen beseffen niet dat ze een levendig winkelgebied om zeep helpen door online te kopen in plaats van hier." Al verloor ze al voor de pandemie klandizie. Op haar visitekaartje dat ze buiten heeft overhandigd, staan een website en een Instagram-pagina. ,,Ja, natuurlijk moet ik meegaan met de tijd, daarom bouw ook ik een webwinkel. Maar ik run een analoge zaak, dus ik weiger om alleen online mijn geld te verdienen."
'Alsof er een vliegtuig met Nederlanders is geland'
Niet iedereen is ontevreden. In de overdekte markthal toont een medewerker van Küchen Liebe zich zeer positief over de toeloop van klanten. ,,We zien dat mensen in deze tijd veel meer zijn uitgeven aan keukengerei. Dat is goed voor ons." Volgens haar blijven de vaste kring klanten het bedrijf, dat in Berlijn nog vier andere vestigingen heeft, trouw. Het helpt dat de kookwinkel zelf met bakfietsen bestelde pannen en pollepels via de webwinkel aan huis bezorgd. Daarnaast zijn er ook nog de toeristen, die het hele jaar in de markthal welkom waren. ,,Vandaag lijkt het wel alsof er een vliegtuig met Nederlanders is geland."
In haar vintagewinkel weigert Lilli bij de pakken neer te zitten. ,,We moeten onszelf weer uitvinden, maar tegelijkertijd ook beseffen: ondernemers zoals ik hebben heel sterke benen. Ik ben vastberaden om na mijn vijftienjarig jubileum lang door te gaan.’
