Dirk Beljaarts (KHN) over crisis hotelbranche: ‘Sjeu is er wel af’

Even een weekend of midweek een hotel pakken? Veel mensen staan niet te springen om een hotelovernachting te boeken. De hotels zijn weliswaar open, in tegenstelling tot restaurants en cafés, maar het eten moet - al sinds de sluiting van de restaurants in hotels halverwege december - op de kamer genuttigd worden.

,,Voor veel gasten is de sjeu van een hotelbezoek er wel af’’, zegt Dirk Beljaarts, directeur van Koninklijke Horeca Nederland, in het AD. ,,Zeker ook doordat er weinig te beleven valt in de omgeving door winkelen op afspraak, sluiting van restaurants en kroegen en musea of dierenparken.’’

Perspectief blijft uit, vaste lasten lopen door

Het beeld is dat de hotels niet zo zwaar getroffen zijn maar het tegendeel is waar, claimt de KHN-directeur. ,,Hotels kampen met grote problemen. Hotelkamers staan leeg, de vaste lasten, waaronder huur- en personeelskosten, lopen door en perspectief blijft voorlopig uit.’’

Dat het niet best gaat, blijkt wel uit de bezettingsgraad: gemiddeld ligt die op een historisch dieptepunt van 5 tot 10 procent. Beljaarts kent ook hotels met honderden kamers waar minder dan tien kamers geboekt zijn. Als hotelkamers al bezet zijn, dan zijn dat volgens hem vooral mensen die vanwege werk of privéomstandigheden echt in een hotel moeten verblijven.

Versoepelingen brengen weinig verandering voor hotels

De versoepelingen, zoals de openstelling van de terrassen en het winkelen zonder afspraak, zullen daar weinig verandering in brengen, klinkt het. Wellicht is er wat extra klandizie voor een hotel dat zich richt op de binnenlandse toerist en gelegen is in een toeristisch gebied aan de kust, de Veluwe of Limburg, maar veel zal dat niet zijn, denkt Beljaarts. ,,De openstelling van de terrassen is leuk, maar als je buiten op het terras kan eten en er geldt een vroege sluitingstijd of je zit ergens op de wind en het is regenachtig, dan wordt daar niemand vrolijk van.’’

En er is volgens hem nog een reden dat openstelling van terrassen weinig zoden aan de dijk zal zetten. De meeste hotels in Nederland, die veelal gelegen zijn in de grote steden, zijn afhankelijk van zakelijke reizigers en toeristen uit buitenland. Die groep komt niet opeens massaal opdagen als de terrassen opengaan.

Boven: het terras van Hotel New York in Rotterdam. Foto: Jan Groen

Het zou volgens de KHN-directeur wel wat helpen als de restaurants, bars en vergaderlocaties in hotels open gaan. Voor sommige hotels is het niet eens rendabel om nu de deuren geopend te houden. Tientallen hotels zijn op slot, meerdere in Amsterdam, weet de KHN-directeur. ,,Hotels lopen er niet mee te koop. Niemand vindt het fijn om te vertellen dat hij al een halfjaar gesloten is.’’ En niet alleen met een tijdelijke sluiting hopen ze de periode naar betere tijden te overbruggen. Sommige hotels zijn al bezig met een tweede of zelfs derde ontslagronde.

Moederbedrijf Ibis, Novotel, Mercure en Sofitel deelt somber beeld

Erwin van der Graaf van Accor (waar merken als Ibis, Novotel, Mercure en Sofitel hotels onder vallen en die gezien wordt als een van de grootste spelers in Nederland) deelt het sombere beeld van Beljaarts. ,,Door lockdowns wereldwijd en reisrestricties is de hotelsector, die het toch vooral van reizigers moet hebben, bovengemiddeld zwaar getroffen. En deze situatie duurt nu al een jaar’’, reageert hij.

Hoe het gesteld is met de bezettingsgraad bij de 52 hotels van Accor in Nederland wil hij niet kwijt (,,We zijn een beursgenoteerd bedrijf"), maar volgens hem is dat niet ,,veel beter of slechter dan het gemiddelde in Nederland". Het gros van de hotels van Accor is inmiddels weer van het slot gegaan. ,,Je moet op een bepaald moment wel weer de deuren openen. Als het straks op gang komt, dan wil je daar klaar voor zijn.’’

Weinig verwacht van de openingen van terrassen

De grote vraag is wanneer dat moment aanbreekt. Net als Beljaarts verwacht Van der Graaf niet veel van de openingen van terrassen. ,,Voor ons is het veel belangrijker dat er weer vergaderd kan worden in de hotels en dat de restaurants in de hotels opengaan. En nóg belangrijker natuurlijk is dat de landen weer van het slot gaan en de buitenlandse toeristen en zakelijke reizigers komen.’’

Van der Graaf heeft goede hoop dat als er eenmaal weer gereisd kan worden er een enorme inhaalslag volgt. Met een beetje geluk is dat al vanaf juni. Voor de individuele zakenreizen gaat hij uit van september. ,,Beeldbellen via Zoom en Teams is een oplossing maar mensen willen uiteindelijk toch persoonlijk contact. Die behoefte zal blijven’’, zegt hij hoopvol. Wel verwacht hij dat het nog jaren kan duren voordat het weer helemaal terug is op het niveau van 2019.

Eigenaar Hotel & Chateau Marquette minder pessimistisch

Eigenaar Erik Kuiper-van den Berg van Hotel & Chateau Marquette in Heemskerk is wat minder pessimistisch dan Beljaarts en Van der Graaf. Nu heeft hij naar eigen zeggen het geluk dat hij minder afhankelijk is van buitenlandse toeristen én dat hij een kasteel heeft dat hij kan verhuren voor bijeenkomsten. Ook hij is na de tweede lockdown tijdelijk dichtgegaan, maar hij heeft inmiddels de deuren weer geopend. En de boekingen gaan aardig. ,,Ik kan niet zeggen dat het veel is, maar we zijn bezig en dat is al fijn.’’

Boven: hoteleigenaar Erik Kuiper-van den Berg. Foto: Marco Okhuizen

De bezettingsgraad - zijn hotel telt 65 kamers - ligt bij hem gemiddeld op 25 procent. De ene week boeken wat meer gasten dan de andere week, dat is vooral afhankelijk van het weers. Het geld verdient hij voornamelijk met de activiteiten die in het kasteel Marquette worden georganiseerd. ,,Helemaal coronaproof in kleine groepen en men houdt zich er strikt aan de protocollen en de regels die door de overheid zijn vastgesteld voor noodzakelijke bijeenkomsten op locatie’’, benadrukt hij. De ruimten worden afgehuurd door bedrijven die trainingen aanbieden voor certificeringen van beroepsgroepen. Het heeft hem zelfs wat nieuwe klanten opgeleverd. ,,Het is een geluk dat we dat hebben.’’

Dat heeft echter niet kunnen voorkomen dat hij van 30 procent van zijn medewerkers (vijftien mensen onder wie vaste krachten) afscheid moest nemen. Het had erger gekund, denkt hij, als zijn verhuurder en de leveranciers niet hadden meegewerkt.

'Eerste stap naar volgende stap in coronacrisis'

Over de openstelling van de terrassen is hij minder somber dan Beljaarts en Van der Graaf. ,,Ik kan wel zeggen dat het een druppel op een gloeiende plaat is en ja, dat is het ook wel. Maar ik zie het als een eerste stap naar een volgende stap. Uiteindelijk zullen straks de restaurants open mogen en ik ga ervan uit dat het rond de zomer wel weer redelijk normaal zal zijn. Dan ga ik ervan uit dat het weer storm zal lopen net als vorig jaar zomer.’’