Nieuws Retail
Volle winkelstraten? Welnee, zeggen de cijfers van INretail: 'We zijn drukte ontwend'
Black Friday 2020 staat te boek als een veel te drukke winkeldag en diezelfde vrees bestaat voor Sinterklaas. Toch tonen cijfers van INretail en Locatus een schrikbarende daling in winkelbezoek van 72 procent ten opzichte van Black Friday vorig jaar. Hoe kan onderzoek en perceptie zo enorm verschillen? En hoe zit het nu echt?
Winkelen in coronatijd is door alle beperkende maatregelen een compleet andere ervaring geworden. Foto: Unsplash
Dat de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb na Black Friday ook op 4 december de winkels in zijn stad eerder wilde sluiten, houdt de gemoederen flink bezig. De drukte in de winkelcentra van grote steden wordt onverantwoord genoemd – alsof elke ondernemer en consument net doet alsof het gewoon weer 2019 is. Maar is dat wel echt zo?
INretail: 48% minder bezoekers in binnensteden
Een analyse door INretail van bezoekersaantallen in dertien grotere steden laat een heel ander beeld zien: de afgelopen Black Friday-week was het juist veel minder druk dan vorig jaar. De binnensteden trokken 48 procent minder bezoekers dan dezelfde week in 2019. Black Friday trok afgelopen vrijdag zelfs 72 procent minder bezoekers. Ook het drukste weekend van het jaar is voor de winkelstraten daarmee landelijk gezien goed verlopen, aldus INretail. De brancheorganisatie meldt: ,,Dankzij de maatregelen die ondernemers, gemeenten en handhavers samen organiseerden bleef te veel drukte beperkt tot hoofdwinkelstraten in enkele steden.”
Lees ook: Mondkapjesplicht: 7 vragen over wie, waar en waarom
In het centrum van Amsterdam was het vorige week (23-29 november) maar liefst 60 procent minder druk dan in dezelfde periode in 2019. Arnhem en Rotterdam volgen met 58 en 53 procent minder drukte. Ook de centra van Groningen, Den Haag en Eindhoven trokken ruim de helft minder bezoekers.
We zijn drukte ontwend
Deze cijfers klinken extreem veel lager dan wat de beelden van afgelopen week deden vermoeden. Hoe komt dat? ,,Drukte wordt heel anders gepercipieerd dan voor de coronacrisis of zelfs nog maar zes maanden geleden”, zegt INretail-woordvoerder Paul te Grotenhuis. ,,We zijn ontwend geraakt aan wat druk is en ervaren daardoor veel sneller drukte. Vorig jaar liep men echt schouder aan schouder in de Kalverstraat. Nu wordt per definitie anderhalve meter afstand gehanteerd. Niet iedereen houdt zich eraan, maar wie de beelden van Rotterdam op Black Friday bekijkt, kan tussen de vele benen gewoon nog het plaveisel zien. Dat was vorig jaar onmogelijk.”
"Wie de beelden van Black Friday in Rotterdam bekijkt, kan tussen de vele benen gewoon nog het plaveisel zien. Dat was vorig jaar onmogelijk"
De afstandsnorm van anderhalve meter is een zwaarwegend criterium voor de sterk afgenomen drukte in winkelstraten, benadrukt Te Grotenhuis. ,,Daar baseren burgemeesters hun besluiten op om extra maatregelen te treffen. Het is ook geen nieuwe trend, want een afname van pakweg 50 procent blijkt keer op keer uit de door ons wekelijks gerapporteerde bezoekersaantallen van de winkelcentra in dertien belangrijke steden. Amsterdam merkt die afname het sterkst door het massaal wegblijven van toeristen en dagjesmensen. Wijkwinkelcentra houden hun vaste klandizie, maar echte winkelsteden als Den Bosch, Haarlem en Breda trekken veel minder bezoek van buiten, zeker ook door de sluiting van de horeca. De beleving is totaal anders geworden.”
Lees ook: Jan Meerman (INretail): ‘Het nieuwe normaal? Nee, dit is het tijdelijke abnormaal’
Incidenten in Rotterdam en Eindhoven
Namens de sector is INretail voortdurend in gesprek met gemeenten, handhaving en centrum-management over wat er moet gebeuren om de rust in winkelstraten te bewaren. ,,Ondanks enkele incidenten in Rotterdam en Eindhoven is het de laatste tijd landelijk goed verlopen”, zegt Te Grotenhuis. ,,In lokaal overleg kan besloten worden om bezoekersstromen om te leiden, bijvoorbeeld door een fietsenstalling te verplaatsen waardoor het publiek zich meer gaat spreiden. Sowieso werken we sinds april al met het protocol Veilig Winkelen dat een maximum van één klant per tien vierkante meter voorschrijft. Daarnaast moet er goed worden gekeken naar het vermijden van wachtrijen buiten winkels. Onze boodschap aan consumenten is onveranderd: kies bewust een koopmoment en ga niet allemaal op zaterdag om 14:00 uur. En koop alléén!”
Sinterklaas en mondkapjesplicht
Het Sinterklaasfeest belooft geen afwijkend beeld. Zaterdag 5 december verwacht INretail geen hausse van late cadeautjeskopers. ,,Sinterklaas wil op tijd de cadeaus in huis hebben en niemand teleurstellen”, aldus de brancheorganisatie. ,,De oproep van winkels, webshops en ook de overheid om tijdig de inkopen te doen werkt en die blijven we de hele maand herhalen. Het helpt winkelbezoek te spreiden en webshops bij het afhandelen van alle bestellingen.”
"Er moet goed worden gekeken naar het vermijden van wachtrijen buiten winkels"
Uit hetzelfde onderzoek blijkt trouwens ook dat de invoering van de wettelijke mondkapjesplicht op 1 december in non-food winkels soepel is verlopen. ,,Er zijn geen incidenten gemeld", meldt INretail. ,,Het publiek heeft er al een lange tijd aan kunnen wennen sinds de overheid vanaf 30 september het dragen ervan dringend adviseerde. Wel zijn consumenten positief verrast dat winkelmedewerkers face shields mogen gebruiken. Urenlang werken met een mondmasker op is geen pretje. Pluspunt is daarbij dat klanten de medewerker met een spatscherm echt kan aankijken.”
Gewenning of niet, consumenten en ondernemers blijven gesplitst op wat komen gaat: veel hangt af van de persconferentie die premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge geven op 8 december. Horecaondernemers, die samen met retailers in grote mate bijdragen aan het klassieke dagje shoppen, dreigen medio januari de zaak weer open te gooien. Dat is eens te meer een bewijs dat deze coronatijd een hoofdpijndossier is voor veel ondernemers.
INretail en Q-Park zetten in op spreiding winkelend publiek
Om winkelen in de decembermaand zo veilig mogelijk te laten verlopen gaan INretail en Q-Park samenwerken. Het doel is om het winkelbezoek beter over de dag te verspreiden. Wie maximaal drie uur parkeert en tussen 10:00 en 12:00 uur binnenrijdt, krijgt tot 50 procent korting op het parkeertarief. Hiervoor is het noodzakelijk om vooraf te reserveren op de website van Q-Park.
,,Via deze samenwerking kunnen we winkelbezoek tijdens de rustige ochtenduren stimuleren,” zegt Frank van der Heide van INretail. ,,Spreiding van het bezoek aan de binnenstad is in deze tijd een effectieve maatregel voor veilig winkelen. Met Q-Park als partner lukt het om dit doel concreet te maken.”
De actie loopt tot 22 januari 2021 en geldt voor 23 parkeergarages in twaalf steden. Het gaat daarbij om Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Den Bosch, Venlo, Roermond, Maastricht, Heerlen, Groningen en Arnhem. Daarnaast stelt Q-Park, via INretail, een gelimiteerd aantal speciale abonnementen met korting ter beschikking voor retailmedewerkers. Hiermee wordt veilig woon-/werkverkeer met eigen vervoer gefaciliteerd.
