Een lockdown afkondigen lijkt daadkrachtig, maar camoufleert juist het gebrek daaraan.
Mocht iemand in de veronderstelling zijn dat ondernemers door de overheid zijn geholpen, die illusie kan ik wegnemen.
In plaats van wachten op Den Haag - er was al bijna een jaar nodig om te formeren, laat staan de echte problemen op te lossen - is het ook nu aan ons. Ondernemers en consumenten.
Het waren vooral deze zinsnedes uit de Open Brief aan winkelend Nederland (en Mark Rutte) die de kern raakten van het afgelopen (ondernemers)jaar. De Open Brief op onze website trok online tienduizenden lezers, werd in de papieren editie van het AD gepubliceerd en deed de mailbox van De Ondernemer het maximum bereiken.
'Wat we geleerd hebben van de vorige lockdown is dat we een enorme economische herstelcapaciteit hebben. Laten wij - als consumenten - het voorbeeld geven aan Den Haag, het voorbeeld van zelflerend vermogen,' schreef Gerard van den Broek, directeur van De Ondernemer, nadrukkelijk in zijn Open Brief. Die staat. Nog altijd. En ook daarom, op de drempel van 2022, hieronder de Open Brief nog eens - niet alleen voor winkelend Nederland, maar nu juist voor Mark Rutte en zijn - eindelijk, eindelijk - aanstaande nieuwe kabinet.
Open brief aan winkelend Nederland én het aanstaande nieuwe kabinet-Rutte
Je zult maar eigenaar zijn van bijvoorbeeld een kapsalon, restaurant, sportschool, winkel of eventbureau. Of je zult als zelfstandig specialist je brood moeten verdienen in theaters, concertzalen of met lezingen, of als dagvoorzitter. En dan wordt er wéér een persconferentie aangekondigd. Weer met angst en beven kijken naar de voordrachten van Rutte en De Jonge, met als dieptepunt de ingelaste persconferentie van zaterdag 18 december. Wordt er even aangekondigd dat een dag later - ja, de volgende ochtend! - het land weer op slot gaat.
Probeer het je eens voor te stellen, wat dat betekent voor ondernemers. De maand december maakt voor bijvoorbeeld de horeca en retail hét verschil tussen een goed of slecht jaar. Maanden van voorbereidingen zijn getroffen en dan hoor je dat je de volgende dag niet meer open mag. Daar zit je dan met je voorraden, je reserveringen, je kerstversieringen.
'Heel ondernemend Nederland wordt mentaal om zeep geholpen', hoorde ik een horeca-ondernemer op de avond van de persconferentie zeggen. 'Als De Jonge en Rutte in een bedrijf zouden werken zou ik ze visieloos en incompetent management verwijten', meldde een andere ondernemer. Meer dan begrijpelijk, deze uitspraken. Want mocht je in de veronderstelling zijn dat ondernemers de afgelopen twee jaar door de overheid zijn geholpen, die illusie kan ik wegnemen. Die zogenaamde miljarden vanuit Den Haag betekenden voor ondernemers veelal hooguit uitstel van betaling van de Belastingdienst en om medewerkers aan het werk en aan boord te houden. Ondernemers zelf zijn niet of nauwelijks gecompenseerd, sterker nog: hun eigen vermogen en bij velen zelfs het pensioen is in twee jaar volledig terug naar nul.
Het is om moedeloos van te worden. Geen grip op de eigen business, dat is voor een ondernemer enorm frustrerend. Je lot ligt in handen van mensen die, laat ik het netjes formuleren, niet bepaald aantonen dat ze weten waar ze mee bezig zijn. In bijna twee jaar is er immers vrijwel niets veranderd aan de situatie. Omikron is dan wel een nieuwe complicerende factor, maar het gebrek aan zelflerend vermogen van de beleidsmakers is minstens zo schadelijk. Genoemde branches hadden niet dicht gehoeven als we eerder waren begonnen met vaccineren, als we er voor gezorgd hadden dat meer mensen kunnen vaccineren (we hadden toch al lang een leger van vaccinatie reservisten op kunnen bouwen?) en dat we op heel veel meer locaties 24/7 zouden kunnen prikken. Het is voor mij, en vele anderen met mij, geen probleem om me vannacht om kwart over drie te melden om de booster te laten zetten. Niet in een kille tent of noodgebouw, maar in een horeca-gelegenheid, om op die manier juist ook die zwaar geraakte branche nog iets te supporten.
Ik heb het hele huis vol 'sterkte ermee' liggen, de deur kan intussen al niet meer dicht', sprak een horeca-ondernemer. Maar met die sympathie redt ook hij het natuurlijk niet.
Gebrek aan leiderschap en daadkracht. En dat gaat ten koste van ondernemers. Een lockdown afkondigen lijkt daadkrachtig, maar camoufleert juist het gebrek daaraan.
'Ik heb het hele huis vol 'sterkte ermee' liggen, de deur kan intussen al niet meer dicht', sprak een horeca-ondernemer. Maar met die sympathie redt ook hij het natuurlijk niet. In plaats van wachten op Den Haag - er was al bijna een jaar nodig om te formeren, laat staan de echte problemen op te lossen - is het ook nu aan ons. Ondernemers en consumenten. Ondernemers helpen elkaar bijvoorbeeld door voorraden over te nemen (supermarkten: denk aan de horeca) of op de winkelvloer ruimte te bieden aan collega's die even verderop hun deuren moesten sluiten. Winkelend Nederland, laat internationale grootheden als Amazon en AliExpress vooral links liggen. Doe de kerstinkopen lokaal online bijvoorbeeld, doe aan click en collect. Laat restaurants thuisbezorgen als ze die service aanbieden, boek een korte vakantie juist in éigen land. Vraag je winkelier om een tegoedbon als cadeaukaart die nu je dan nu afrekent, maar ergens de komende maanden daadwerkelijk uitgeeft. Zoek samen naar oplossingen en als die er niet zijn, houd dan het geld in je zak en geef het uit op het moment dat alles weer open gaat.
Wat we geleerd hebben van de vorige lockdown is dat we een enorme economische herstelcapaciteit hebben. Laten wij - als consumenten - het voorbeeld geven aan Den Haag, het voorbeeld van zelflerend vermogen.
Gerard van den Broek, directeur De Ondernemer.
