Het Kantelpunt
In de rubriek Het Kantelpunt vertellen ondernemers over de beslissende momenten die hun bedrijf een nieuwe richting gaven. Of het nu gaat om een plotselinge ingeving, een gedwongen verandering of een weloverwogen koerswijziging – deze verhalen bieden waardevolle inzichten in het ondernemersproces. Ze delen eerlijk hun worstelingen, strategische keuzes en de lessen die ze leerden. Elke ondernemer herkent het: soms staat alles op scherp en moet je durven kantelen.
Als Tammo en Jort Wildschut in 2018 in Kaapstad zijn voor een surfvakantie, worden ze geconfronteerd met een bijzondere tegenstelling. Terwijl ze genieten van de golven in een schijnbaar oneindige oceaan, kampt de stad met ernstige waterschaarste. ,,We vonden het bizar’’, vertelt Tammo Wildschut (40). ,,Op de ene plek liggen we in het water te genieten en op de andere plek heb je een watertekort.”
Het wordt een kantelpunt voor de broers. Ze concluderen dat er geen sprake is van waterschaarste, maar van zoetwaterschaarste. ,,Daar gingen we verder naar kijken’’, zegt Tammo. ,,Want waarom wordt er niet meer zeewater omgezet in zoetwater? De techniek om dat te kunnen doen bestaat al sinds 1950 ongeveer.”
We vonden het bizar. Op de ene plek liggen we in het water te genieten en op de andere plek heb je een watertekort
De broers zien een kans en besluiten een consumentenproduct op de markt te brengen. Met een verhaal. ,,Als iemand gefilterd zeewater drinkt en het is niet te onderscheiden van mineraalwater, dan heb je een best goed verhaal.’’ Het idee voor SEA Water is geboren.
Broers leren van tegenslagen
De weg naar succes blijkt echter niet zonder hindernissen. In 2022, kort na de oprichting, lanceert SEA Water hun product in de Albert Heijn. ,,Ons product kwam relatief snel in de supermarkt te liggen’’, herinnert Tammo zich, ,,maar lag er ook heel snel weer uit.” De verpakking blijkt een probleem: ,,Die zag er aan de buitenkant uit als karton, maar bevatte ook lagen aluminium en plastic, waardoor het nauwelijks recycleerbaar was. Bovendien zat er geen statiegeld op, waardoor veel verpakkingen in de natuur belandden in plaats van te worden gerecycled.”
Dit dwingt hen tot reflectie en verbetering. Ze gaan in gesprek met experts, van hoogleraren tot verpakkingsspecialisten. ,,We kregen ook kritiek op de manier van ontzilten. Mensen dachten dat we het op de traditionele, milieuonvriendelijke manier deden zonder verder te kijken naar ons verhaal,’’ vertelt Tammo. ,,Maar wij doen het heel anders.”
Zeewater ontzilten met chemicaliën
,,De bestaande methoden om zeewater te ontzilten waren zeer complexe, energie-intensieve systemen die draaiden op fossiele brandstoffen en waarbij veel chemicaliën werden gebruikt,’’ legt Tammo uit. ,,Die chemicaliën werden met de zogeheten ‘brine’ – het restwater – terug de zee in geloosd, wat zeer schadelijk is voor het maritieme ecosysteem, zoals koraalriffen.”
De methode van SEA Water is veel milieuvriendelijker: ,,Onze ‘brine’ bevat geen schadelijke chemicaliën en blijft binnen de natuurlijke fluctuaties van de zee. Hierdoor hebben we geen negatieve impact op het maritieme ecosysteem.” Ze laten dit zelfs verifiëren: ,,We schakelen voor elke installatie onafhankelijke milieuexperts in om er zeker van te zijn dat we goed met de omgeving omgaan.”
Critici uitgenodigd door Tammo en Jort
De broers nodigen critici uit en leggen hen uit hoe het systeem werkt. Ook leggen ze publiekelijk uit waarom ze in Nederland zijn begonnen in plaats van in landen met waterschaarste. ,,Nederland is juist een perfecte R&D-locatie vanwege de strenge wetgeving.’’
Ons product kwam relatief snel in de supermarkt te liggen, maar lag er ook heel snel weer uit
Een half jaar later lanceren ze het product opnieuw, dit keer met een 100 procent recyclebaar aluminium blikje met statiegeld. ,,Van één blikje kan letterlijk een nieuw blikje worden gemaakt en door het statiegeld wordt het vaker correct ingeleverd”, legt Tammo uit.
Innovatieve technologie SEA Water
En dat is niet alles: ,,We gebruiken compacte, modulaire systemen die veel schaalbaarder en eenvoudiger te bedienen zijn,’’ vertelt Tammo. ,,We gebruiken een energiebesparingsmodule waardoor we 75 procent minder energie nodig hebben dan conventionele systemen. Wij hebben 3 kWh per kuub nodig, terwijl conventionele systemen richting de 8 tot 10 kWh per kuub zitten.”
De benodigde energie wekken ze op met zonnepanelen. ,,We maken nu gebruik van de oneindige natuurlijke bronnen: de zon en de zee. Je kunt het systeem overal neerzetten, volledig off the grid. Je hebt alleen zeewater nodig en dan kan het systeem draaien.”
Duurzaam drinkwater in AH en Jumbo
,,We kunnen water produceren van zo’n hoge kwaliteit, dat het aan consumenten in de supermarkt verkocht mag worden. Dat is echt een wereldprimeur volgens de strikte wetgeving voor verpakt water.”
Momenteel produceert SEA Water ongeveer 4 miljoen kuub drinkwater per jaar. Het product is te vinden bij grote retailers als Albert Heijn, Jumbo en de Sligro. Binnenkort lanceren ze ook een 0,75 cl glazen fles voor de horeca. ,,Als je nu in een restaurant water bestelt, krijg je vaak Italiaans San Pellegrino”, zegt Tammo. ,,Wij zetten daar een mooie fles SEA Water neer die lokaal geproduceerd is.”
Als je een idee hebt, is het van groot belang om de juiste partners te vinden. Mensen die echt willen ondernemen en samen iets vanaf nul willen opbouwen
Internationale uitdagingen SEA Water
Ondanks het succes in Nederland, blijft internationale expansie een uitdaging. Een nieuw kantelpunt. ,,We hebben mooie projecten opgezet in regio’s met een groot waterprobleem en mooie systemen gebouwd. Maar toen we het in de praktijk wilden brengen, liepen we tegen veel bureaucratie aan”, legt Tammo uit.
De broers leren hieruit het belang van lokale partners en netwerken. Ze krijgen ondersteuning van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) en winnen een award van het Oranje Handelsmissiefonds. ,,Deze erkenning geeft ons niet alleen toegang tot financiering, maar ook tot waardevolle netwerken en contacten die deuren openen”, vertelt Tammo.
,,Het positieve is dat er steeds meer instanties bereid zijn om hierin mee te stappen”, voegt hij toe. ,,Als nieuw initiatief moet je jezelf eerst bewijzen. In het begin zorgt bureaucratie voor vertraging, maar zodra we laten zien wat we doen, zien we daar echt verandering in.’’
Expansie onderneming in Spanje en VS
Met een recente investeringsronde achter de rug, kijkt SEA Water nu naar expansie in Spanje en de Verenigde Staten. ,,We verwachten dat we binnen drie jaar op deze nieuwe markten actief zijn met een systeem dat draait’’, zegt Tammo. Het team van tien medewerkers groeit naar verwachting door naar twintig in de komende jaren.
,,Onze focus voor de komende drie jaar is ‘Drink local everywhere’. We willen aantonen dat dit echt kan door in deze twee andere landen volledig operationeel te zijn, net zoals in Nederland. Nederland is echt onze R&D-markt.’’
Het belang van partners
Terugkijkend heeft Tammo veel geleerd van het avontuur. ,,Als je een idee hebt, is het van groot belang om de juiste partners te vinden. Mensen die echt willen ondernemen en samen iets vanaf nul willen opbouwen.’’
De juiste partners zijn van groot belang gebleken: ,,We werken samen met het RVO voor subsidies, wat ons toegang geeft tot financiering en netwerken. We hebben een distributiepartner gevonden die ons onderdeel maakte van hun portfolio, waardoor we makkelijk bij supermarkten konden instromen.’’
Ondernemers willen horeca bedienen
,,Nu werkt een partner aan een speciale glas- en aluminiumblikproductielijn die specifiek voor ons wordt gebouwd. Hierdoor kunnen we een veel breder portfolio aanbieden, de horeca bedienen en veel hogere volumes aan dan voorheen”, voegt hij toe.
Hij benadrukt ook het belang van focus. ,,Voor je het weet, ben je van links naar rechts bezig. Dan is het van belang om je focus te bepalen. En die is helder: eerst bewijzen dat ons concept in Nederland werkt, en dan uitbreiden naar landen waar waterschaarste een probleem is.”