Op grote schaal eten Amerikanen champignons die in de Bommelerwaard zijn gekweekt, vooral uit blik en glazen potjes. Op hun pizza’s, op hun burgers, de Nederlandse champignons gaan erin als koek. Maar nu Donald Trump terug aan de macht is als president van de Verenigde Staten, is de kans groot dat Amerikanen meer champignons van eigen bodem gaan eten.
Trump: hogere importtarieven
Een van Trumps speerpunten in de verkiezingsstrijd was immers dat hij Amerikaanse bedrijven betere kansen wil geven door hogere importtarieven in te voeren. Voor Europese grondstoffen, onderdelen en producten denkt hij aan 10 procent extra, voor alles uit China zelfs 60 tot 70 procent. ,,Tarieven is mijn favoriete woord in het woordenboek”, zei hij zelfs. Toch liggen Nederlandse champignonkwekers niet echt wakker van Trumps plannen, stelt Ko Hooijmans uit Kerkdriel, voorzitter van de Vakgroep Paddenstoelen van landbouworganisatie LTO. ,,Onder president Biden is de VS al begonnen met dat protectionisme.” En vergis je niet: ook Trumps uitdager Kamala Harris is vóór het ontmoedigen van het importeren van buitenlandse producten.
70 miljoen kilo minder champignons
Volgens Hooijmans is ook binnen Europa de tendens dat landen zich meer en meer richten op producten die in eigen land zijn gemaakt. In het Brabants Dagblad zegt hij: ,,Op alle fronten waren we in Nederland sterk op de export gericht. Een belangrijk deel van de 300 miljoen kilogram paddenstoelen die we jaarlijks produceerden, was voor de export.” Maar er is de laatste jaren al veel veranderd. Hooijmans: ,,België produceert voldoende voor de eigen consumptie, de Duitsers zijn heel chauvinistisch als het om local for local gaat en de Brexit heeft ook veel invloed gehad. Daardoor is de Nederlandse productie al gedaald tot 230 miljoen kilo per jaar.”
Als Trump 10 procent extra heft op alles wat zijn land importeert, zal Europa dat moeten beantwoorden met eenzelfde maatregel
Eric van Schagen voorzitter VNO-NCW Brabant Zeeland
Maar toch, Nederland als handelsland, met Brabant daarin als een heel belangrijke speler, hoe houden we dat overeind? ,,Als Trump 10 procent extra heft op alles wat zijn land importeert, zal Europa dat moeten beantwoorden met eenzelfde maatregel. Anders gaan andere gebieden in de wereld Europa als een target gebruiken”, vindt Eric van Schagen, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW Brabant Zeeland. Linksom, rechtsom zal de consument dat gaan merken. De prijzen zullen stijgen en als antwoord daarop zullen de banken de rente verhogen, verwachten veel economen. ,,Maar de verwachting is ook dat de energieprijzen naar beneden gaan”, zegt Van Schagen.
Gaan bedrijven hierdoor omvallen?
De Veldhovenaar had deze woensdag vanwege de verkiezingsuitslag in Amerika een onrustige nacht achter de rug. ,,Ik ben drie keer wakker geworden, en telkens keek ik dan even op mijn telefoon hoe het ervoor stond tussen Trump en Harris. Nee, dit is geen goede uitslag, maar we zullen ermee moeten werken. De Brabantse economie gaat er nog wat meer van merken dan de rest van Nederland, omdat hier veel maakindustrie en veel exporterende bedrijven zitten.”
Maar bang dat onze bedrijven in de knel komen of gaan omvallen door Trumps protectionisme is Van Schagen totaal niet. ,,Daarvoor is bijvoorbeeld onze techindustrie veel te uniek. En ik moet eerst nog maar eens zien of Trump het kan waarmaken. Ook hij heeft te maken met al geldende afspraken. Veel van zijn uitspraken waren bedoeld om de verkiezingen te winnen.”
Afgelopen jaar transporteerden Nederlandse bedrijven voor maar liefst 33,8 miljard euro naar de Verenigde Staten, maar het bedrag waarvoor Nederland uit Amerika importeert is bijna het dubbele: 64 miljard (vooral ruwe aardolie en aardgas). Zo’n 10 procent van alle goederen is afkomstig uit de VS.
Het is voor mij goed om met sterke, gezonde bedrijven zaken te doen
Austin Fallings eigenaar All-American Sports
Voor de Waalwijkse ondernemer Austin Fallings ligt dat zelfs op 80 procent. Hij richt zich met zijn bedrijf All-American Sports op sporten als honkbal, american football en turnen. Hij is niet blij met Trump als de nieuwe leider van het land waar een deel van zijn familie woont. ,,De uitspraken die hij doet, dat druist tegen al mijn gevoel van redelijkheid in. Gelukkig is het maar voor vier jaar.”
Maar wat betekent Trumps machtsovername voor zijn bedrijf zelf? Niet per se iets slechts, want hij heeft veel leveranciers in Amerika zitten. Die bedrijven gaan wellicht profiteren van Trumps wil om de Amerikaanse economie te beschermen en aan te jagen. ,,Het is voor mij goed om met sterke, gezonde bedrijven zaken te doen.” Hij is wel benieuwd wat de dollar gaat doen. De stand van de Amerikaanse munt heeft uiteraard financiële gevolgen voor zijn handel in shirts, caps, ballen, knuppels en andere accessoires.
Fallings is niet de enige Brabander die garen kan spinnen bij de verkiezingsoverwinning van Trump. Veghelaar Bram Ceelen, mede-eigenaar van Anycoin Direct, zag in de nacht van dinsdag op woensdag de vraag naar cryptomunten prompt toenemen, een koersstijging van zeker een procent of tien.
Crypto’s laatste weken flink in waarde gestegen
De internationale cryptowereld is zeker blij met de verkiezing van Trump. Die wil van de Verenigde Staten namelijk de ‘cryptohoofdstad’ van de wereld maken. Ceelen: ,,Velen verwachtten al enige tijd dat Trump zou winnen en daarom zijn de crypto’s de laatste weken al flink in waarde gestegen.” Wat ook helpt: het ‘wegvallen van de tegenwind’ van de Democratische Partij. ,,Onder leiding van senator Elizabeth Warren wilde die partij zelfs een anti-crypto-army in het leven roepen.” Ceelen ziet nog een derde direct gevolg van de winst van Trump. ,,Vermoedelijk zal door zijn begrotingsbeleid de staatsschuld toenemen en tot geldcreatie leiden. Daardoor zullen meer mensen in crypto’s gaan beleggen is de verwachting. Bovendien wil hij een bitcoin-reserve gaan aanleggen. Maar dat moeten we allemaal nog zien. Hij heeft wel vaker dingen gezegd die hij niet kon waarmaken.”
Vol vertrouwen
Op het internationale hoofdkantoor van Thetford in Etten-Leur liggen ze niet wakker van de Trump-triomf. Thetford levert wereldwijd sanitair, koelkasten en kookapparatuur voor boten, caravans en campers, ook in de VS. Miljoenen Amerikanen gebruiken de draagbare toiletten uit Brabant, en dat gaat Trump niet veranderen, meldt marketingmanager Norbert van Noesel de ochtend na de Republikeinse verkiezingswinst vol vertrouwen.
,,Maar we zijn niet naïef. Bij Thetford hebben we het zeker over wat zou kunnen veranderen door de terugkeer van Trump. Wat betekent zijn gewenste protectionisme in de praktijk? Een vergaande handelsbarrière, hogere importheffingen? De impact is nu koffiedik kijken, maar natuurlijk verandert de wereldeconomie.” Marktleider Thetford - omzet ruim 500 miljoen euro - is tegenwoordig in handen van de Amerikaanse investeerder Monomoy Capital. In Etten-Leur werken op het hoofdkantoor en in de productiehallen 650 mensen, wereldwijd gaat het om 1800 medewerkers.
Handelspartner
Voordeel voor Thetford, aldus Van Noesel, is dat er niet alleen productiebedrijven staan in Nederland, Groot-Brittannië en Italië, maar ook in China én de VS. ,,We weten nog niet wat Trump wil of voor elkaar krijgt. Europa blijft ook zijn handelspartner, hè. Maar als onze export echt te duur wordt, zouden we voor die markt meer naar Thetford Amerika kunnen verplaatsen. Maar ook dat is niet simpel. Een fabriek breid je niet zomaar uit, ook daar is tekort aan goed personeel en als je mensen vindt, zijn ze extreem duur.”
