Adviescollege: Nieuwe wet tegen schijnzelfstandigheid gaat niet werken

Achtereenvolgende kabinetten worstelen al jaren met de vraag hoe schijnzelfstandigheid teruggedrongen kan worden, schrijft het AD. Hiervan is sprake als bedrijven iemand bewust niet in dienst nemen maar als freelancer of zzp’er inzetten. Dat scheelt het bedrijf namelijk premies. En als iemand ziek wordt, hoeft er geen loon te worden doorbetaald. Ook kan een werkgever simpel van iemand af, omdat er geen ontslagrecht geldt. Het risico komt dus te liggen bij mensen die in zo'n zzp-constructie gedwongen worden.

Lees ook: ‘Wet aanpak schijnzelfstandigheid ontneemt zelfstandigen recht op ondernemen’

Probleem is echter: wanneer kun je bepalen of iemand in dienst is of dat hij slechts als zelfstandige opdrachten uitvoert? Want onder de 1 miljoen zzp’ers die Nederland kent, zitten ook heel veel mensen die naar volle tevredenheid zelfstandige zijn en die niet uitgebuit worden. Vorige kabinetten kwamen er niet uit. Het al demissionaire Rutte IV besloot alsnog een poging te wagen, en kwam vorige maand met de Wet Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden op de proppen.

Nieuwe rechtszaken

Minister Karien Van Gennip (Sociale Zaken) koos ervoor het begrip ‘werken in dienst van’ te verduidelijken. Ze verzamelde bestaande jurisprudentie uit rechtszaken en bracht die bij elkaar in een zogeheten ‘toetsingskader'. Het idee: dan is het voor opdrachtgevers en zelfstandigen duidelijker of ze een zzp-contract kunnen afsluiten of in overtreding zijn.

Maar Van Gennip introduceert een aantal begrippen die zelf ook weer voor verschillende interpretaties vatbaar zijn, stelt het ATR. En dus zal de uitleg van die begrippen ook weer tot nieuwe rechtszaken leiden om duidelijk te krijgen wat er precies mee wordt bedoeld. Het gevolg: de nieuwe criteria leiden niet tot de gewenste duidelijkheid. Integendeel. ,,Van een door het ministerie ingeschatte daling van structurele regeldruk zal dan ook geen sprake zijn", aldus het ATR.