Zzp’ers lopen nu al opdrachten mis door strengere handhaving: ‘Dit mag geen bijeffect zijn’

Het debat over schijnzelfstandigheid dat deze donderdag in de Tweede Kamer plaatsvindt, speelt een cruciale rol in de toekomst van de arbeidsmarkt voor zelfstandigen. De handhaving op schijnzelfstandigheid maakt opdrachtgevers voorzichtiger, wat leidt tot afnemende werkmogelijkheden voor zzp’ers. Dit wordt bevestigd door de resultaten van het onderzoek van HR-tech dienstverlener HeadFirst Group, waaraan 1.187 hoogopgeleide zelfstandigen deelnamen.

Lees ook: Controle op schijnzelfstandigheid door Belastingdienst gaat door, maar nog geen boetes

Het onderzoek laat zien dat ongeveer 25 procent van de zzp’ers al één of meerdere opdrachten is misgelopen door de naderende opheffing van het handhavingsmoratorium. Daarnaast verwacht 57 procent dat het in de toekomst nog moeilijker wordt om opdrachten binnen te halen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de striktere handhaving op schijnzelfstandigheid, die de arbeidsrelatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers onder druk zet.

Meer tijd voor aanpassingen arbeidsrelaties

Marion van Happen, ceo van HeadFirst Group, signaleert dat opdrachtgevers moeite hebben met de interpretatie van de nieuwe regels. Hierdoor ontstaat risicomijdend gedrag. ,,Opdrachtgevers worden terughoudender en dat leidt tot minder opdrachten voor zelfstandigen. Dit mag niet het bijeffect zijn van de handhaving op schijnzelfstandigheid,” aldus Van Happen.

Kabinet neemt maatregelen Op 6 september stuurde het kabinet een brief naar de Tweede Kamer, waarin onder andere wordt aangekondigd dat het voornemens is om in het eerste jaar geen vergrijpboetes op te leggen aan opdrachtgevers, mits zij aan kunnen tonen stappen te zetten tegen schijnzelfstandigheid.

Hoewel dit volgens Van Happen een stap in de goede richting is, vindt zij dit nog onvoldoende om de arbeidsmarkt volledig te kalmeren. ,,Het is positief dat het kabinet de signalen oppikt en actie onderneemt, maar er is meer nodig om de rust in de markt te herstellen. Wij adviseren om het instrument ‘aanwijzingen’ na 1 januari 2025 te behouden, zodat opdrachtgevers en zzp’ers voldoende tijd hebben om hun arbeidsrelatie aan te passen”, legt Van Happen uit.

Brief aan de Tweede Kamer over campagne zzp

Uit het onderzoek van HeadFirst Group blijkt verder dat 65 procent van de respondenten goed op de hoogte is van de opheffing van het handhavingsmoratorium. Toch geven honderden zelfstandigen aan behoefte te hebben aan meer consistente en gedetailleerde informatie. Veel zzp’ers voelen zich nog onvoldoende voorbereid op de veranderingen en zoeken naar duidelijkheid.

Lees ook: VZN aan Tweede Kamer: ‘Geen handhaving zonder duidelijke regels schijnzelfstandigheid’

Gelukkig lijkt het kabinet dit probleem te erkennen. In de brief aan de Tweede Kamer wordt gesproken over een Rijksbrede publiekscampagne die eind september van start zal gaan. Deze campagne moet zorgen voor duidelijke communicatie richting zowel opdrachtgevers als zelfstandigen. Van Happen geeft aan dat haar organisatie hier ook aan zal bijdragen: ,,Als leidende marktpartij zullen wij onze rol spelen in het informeren van zowel zzp’ers als opdrachtgevers.”