De gloednieuwe, glimmende zuivelinstallatie op Hoeve Bouwlust in Maasland heeft overuren gedraaid om iedereen bij de lancering te voorzien van een champagneglas vol melk. "Tijdens de bijeenkomst van FrieslandCampina deze week keken collega-melkboeren wat sip", vertelt Gert-Jan Hooijmans, één van de boeren van coöperatie Delflandshof, voordat het glas wordt geheven op de lancering. "De melkprijzen blijven dalen en de vooruitzichten zijn niet goed. Maar toen ik naast mij naar Midden-Delflandse collega's keek, zag ik lachende gezichten. Misschien gaat het hier wel een beetje beter dan in de rest van het land."
Bij de lancering van 'echte Delflandse boerenZuivel' hebben de melkveehouders hun overalls ingeruild voor overhemden en colberts. Maar 'zakenmannen', zo willen ze niet getypeerd worden. "Ze zijn nog steeds boeren", zegt Peter van Arkel, voorzitter en aanjager van het nieuwste zuivelmerk. "Maar wel boeren die verder kijken dan hun eigen bedrijven."
De afgelopen zeven weken zijn in razend tempo een website, logo, facebookpagina en wat advertentiemateriaal gemaakt. Maar pas dit paasweekeinde gaat het echte werk voor de zeven samenwerkende melkveehouders beginnen. Dan zijn hun eigen melk en yoghurt te koop voor iedereen. Iedereen in de buurt tenminste, want de zuivel moet het minste transportkilometers maken van alle melkproducten in ons land: van de koe zo snel mogelijk naar de ontbijttafel. "Korte ketens zodat de oorsprong, producent en de werkwijze zichtbaar zijn voor klanten", vertelt Van Arkel. Dat idee past bij de 'kringloopboeren'. Meer dan normale melkveehouders houden zij rekening met een gezond bodemleven, dierenwelzijn en lucht- en waterkwaliteit.
VolHoe anders proeft de melk van zulke boeren dan de die in de supermarkt wordt verkocht? "Anders", verzekeren de boeren en aanwezige bezoekers. Hooijmans: "Bij FrieslandCampina worden vetten en eiwitten uit de melk gehaald en er juist weer andere dingen aan toegevoegd. Bij ons wordt het alleen gepasteuriseerd, niet afgeroomd. Dus is het voller en natuurlijker."
En omdat het geen industrieel product is, zouden er wel eens smaakverschillen kunnen optreden, voorziet Van Arkel: "Daar moeten klanten rekening mee houden: de melk komt rechtstreeks uit de koe. Dat kan verschillen opleveren."
Vijftien jaar geleden smeet zuivelgigant Campina snel de deur dicht toen de Midden-Delflandse boeren voorstelden een eigen zuivelmerk in samenwerking met de zuivelcoöperatie op te zetten. Na een gesprek van een paar minuten stond het stel alweer buiten. "Het idee is altijd blijven bestaan, maar pas de laatste drie jaar zijn we er weer intensief mee aan de slag gegaan", vertelt Hooijmans.
Droom komt uitMaar vandaag komt hun droom dan toch uit, want de tijden zijn veranderd. Voor FrieslandCampina is het nu wel aantrekkelijk als 'hun' boeren zich naast de reguliere melkveehouderij richten op ambachtelijke producten die zonder kunstmest en krachtvoer worden gemaakt.
Daarom staat 's lands grootste zuivelcoöperatie toe dat boeren een klein deel van hun waar zelfstandig afzetten. "Het lokale, kleinschalige aspect is enorm in trek, vooral in grote steden. Dat is geen modeverschijnsel; streekproducten blijven aan populariteit winnen. Ook FrieslandCampina heeft voordeel bij de uitstraling van het Midden-Delflandgebied."
VerdienenOf zij iets zullen voelen van het nieuwste zuivelmerk, is nog maar de vraag. De boeren beginnen met een gezamenlijke productie van 250 liter per dag. "Ter vergelijking: voor FrieslandCampina lever ik dagelijks 2000 liter", vertelt boer Kees van Mill. "We doen dit erbij en het is nooit onze ambitie geweest zo'n grote speler van de kaart te vegen. Maar de melkprijzen blijven maar dalen, we moesten iets bedenken. We willen gewoon iets blijven verdienen."
De illusie dat ze snel rijk worden van hun Delflandse zuivel, hebben de samenwerkende boeren niet. "We zijn op een wereldtentoonstelling in Milaan geweest waar Italiaanse collega's vertelden over hun producten voor de regio", vertelt boer Marien Boekesteijn. "Daar werden we geadviseerd om klein te beginnen."
Dat idee hadden de veehouders aanvankelijk niet. "Maar als de onderneming nu flopt, kost het ons niet direct de kop. We houden de risico's klein. Daarom produceren nu nog weinig."
Maar aan ambitie ontbreekt het de boeren niet. En ook over interesse voor de lokale 'witte motor' hebben ze niet te klagen. "Scholen, cateraars, horeca, een supermarkt en kinderboerderij hebben al belangstelling getoond", vertelt boer Simon van der Kooij. "Er is volgens mij genoeg vraag. Als het nodig is, kunnen we snel opschalen van 250 naar 800 liter per dag. De apparatuur is snel leverbaar, dus over vijf jaar produceren we misschien wel 1400 liter. Dan bouwen we een echte fabriek. Maar vooralsnog is dat een stip aan de horizon."
Over niet al te lange tijd worden naast de volle melk en (vruchten) yoghurt ook roomboter, kwark en vla aan het assortiment toegevoegd. Daar kijkt Rianne de Vette (23) nu al naar uit. De afgelopen jaren zaten de nieuwe collega's van haar broer, Peter de Vette, regelmatig te vergaderen aan hun keukentafel. "Ik ving iets op en kreeg wat mee, vond het eigenlijk heel interessant."
PrijzenNu is Rianne de enige vrouw in het gezelschap die verantwoordelijk is voor 'echte delflandse boerenZuivel'. Met Peter is ze de zevende generatie De Vettes werkzaam op Hoeve Bouwlust. "Ik maak elke ochtend 150 liter yoghurt. Die moet een nachtje staan waarna ik flink roer. Ik ben benieuwd welke smaken mensen het lekkerste vinden, afhankelijk daarvan gaan we verder met verschillende smaken yoghurt."
En wat kost melk en yoghurt nu die 'puur lekker en dichtbij' is, zoals op het etiket staat? "De arbeidskosten zijn erin terug te zien", zegt Van Arkel. Daarmee komt 'echte delflandseZuivel' iets boven de supermarktprijzen uit. Op Hoeve Bouwlust en andere adressen in Midden-Delfland, Den Haag, Rotterdam en omgeving wordt de melk verkocht voor 1,49 per fles, tegen 1,25 in de supermarkt. De yoghurt gaat voor 1,99 over de toonbank in plaats van de grootgrutterprijs van 1,31 en de vruchtenyoghurt kost 2,39.
