De ondernemers achter het Drakenbootfestival

In de loop der jaren heeft Eric-Jan Westen, grondlegger van het Drakenbootfestival in Apeldoorn, negentien drakenboten aangeschaft. Het zijn open kano’s van 12,5 meter met een drakenkop en -staart en schubben op de zijkanten. Samen met zijn partner Marieke Nieuwenhuis organiseert de Apeldoorner voor de twaalfde keer het Grolsch Drakenbootfestival in het laatste weekend van juni.

Onder leiding van en opzwepende trommelaar peddelen de deelnemers van het festival zich jaarlijks een slag in de rondte.Zelf vaart Eric-Jan niet mee, maar hij weet wel hoe wankel de boten zijn. Ze willen weleens omslaan, maar dat is volgens Eric-Jan niet wenselijk, hoe hilarisch ook. ,,Dan loopt ons strakke wedstrijdschema uit en het is onveilig. Maar met 180 races op een dag kapseizen er toch zeker een paar.’’

Dooie plas In 2004 zag hij voor het eerst van zijn leven een drakenbootrace, in Frankfurt am Main. Meteen besefte hij dat deze activiteit het ‘saaie Apeldoorns Kanaal’, waar hij op zijn werk op uitkeek, geweldig zou kunnen opfleuren. ,,Het was een dooie plas waar zelfs geen pleziervaart langskwam.’’ Binnen een paar maanden had hij de vergunningen rond en begon hij met zes boten. Er zijn meer drakenbootevenementen in Nederland, maar Apeldoorn is het grootste en het eerste evenement met een festivalformule waarop jaarlijks 80.000 tot 100.0000 toeschouwers afkomen. Op vrijdagavond barst het feest los met optredens van bekende artiesten, zoals Bløf en Dotan. Zaterdag strijden zestig bedrijventeams om de winnende bokaal en zondag nemen evenzoveel Apeldoornse buurt- en verenigingteams het tegen elkaar op.

Het Chinese Drakenbootfeest staat sinds 2009 op de lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid met de draak als ‘god van het water’. Het feest ontstond meer dan tweeduizend jaar geleden aan de oevers van de Zuid-Chinese valleien als vruchtbaarheidsritueel voor de gewassen. De races zijn onderdeel van een nationale feestdag op het vasteland van China en Taiwan.

,,Daar is het echt een topsport. De peddelaars zijn beroemdheden, net als profvoetballers bij ons,’’ weet Eric-Jan. ,,Wij maken er hier geen professionele wedstrijd van, maar houden het bij een ludieke amateurcompetitie. Het gaat ons om de lol. Jaarlijks is er ook de WaXX Award voor het team dat het mooist is uitgedost. Veel peddelaars verkleden zich, variërend van Schotse rokken en koksmutsen tot Vikinghelmen. Het is een schouwspel met veel dynamiek.”

Lees verder onder de afbeelding

Behoorlijk wankelZelf heeft de organisator niet veel gevaren; hij is meer een windsurfer. Enkele keren zat hij in een drakenboot om te voelen hoe het is, maar nooit deed hij mee met een wedstrijd. ,,Ik weet weldat onze boten behoorlijk wankel zijn.

KrachtKracht is niet genoeg. We hebben vooral wedstrijdboten met mannen, maar ook gemengde groepen met een paar vrouwen. Bij de krachtpatsers zie je dat ze elkaar snel met de peddel in de weg zitten. Het is geen individuele competitie. De bedoeling is dat je als team het juiste ritme te pakken krijgt. Veel peddelaars beginnen te fanatiek en zijn halverwege aan het eind van hun Latijn. Je moet het tempo opbouwen. Daarom zijn er ook een teamcaptain en trommelaar aan boord. Een onafhankelijke stuurman, die aan ons festival is verbonden, probeert het roer recht te houden.”

TeambuildingEric-Jan en zijn partner hebben het hele jaar door werk aan het organiseren van het festival. De coördinatie van de ruim vierhonderd vrijwilligers is een taak op zich. Niet alleen het aantal bedrijfsdeelnemers neemt toe, ook steeds meer buurten en verenigingen vinden elkaar op het festival. ,,De bedrijventeams op zaterdag gebruiken de race als teambuilding. Collega’s van alle afdelingen zitten nu in hetzelfde schuitje en moeten samen de overkant zien te bereiken. Dat schept een band. De zondag met verenigingen en buurten is een echte gezinsdag geworden. Buren die elkaar in het voorbijgaan groeten, werken hier nauw samen.”

De meeste deelnemers stappen zo’n dag voor het eerst in een drakenboot. ,,De teams krijgen nauwelijks tijd om te repeteren. Daarom hebben we een oefenavondje ingelast. Dan kunnen mensen een halfuurtje peddelen. Zo komen ze alvast in de stemming, maar het blijft een recreatieve bezigheid zonder winstoogmerk.” Hij leent zijn boten geregeld uit aan andere drakenbootevenementen in Nederland en Antwerpen. Volgens Eric-Jan groeit de belangstelling voor de races.

,,Eerst was het bedoeld als bindend evenement voor Apeldoorn, maar je ziet steeds meer toeschouwers vanuit het hele land komen. Andere steden tonen eveneens belangstelling voor de bootwedstrijden.” Geen Chinese sfeer meer Het aantal activiteiten op de oever neemt elk jaar toe. Naast de artiesten op vrijdagavond is op het festivalterrein weer een strandje en een Drakenland met kasteel voor de kinderen. Het vorig jaar ingevoerde Orpheus Theaterplein komt met meer acts. Aanvankelijk koos Eric-Jan voor de typische Chinese kleuren donkerrood, geel en goud in het logo en de aankleding. De karakteristieke lampionnen, Chinese danseressen en vuurspuwende draken domineerden.

Maar enige tijd geleden veranderde hij de huisstijl. ,,Ik wilde af van de Chinese sfeer. Dit is een drakenbootfestival met een knipoog. Bij het Nederlandse evenement vind ik een frisse zomerse stijl beter passen, vandaar de nieuwe helblauwe en felrode kleuren. Ons draakje heeft ook een metamorfose ondergaan. Het is nu geen gevaarlijk monster meer, maar gewoon een vrolijk beest.’’

Rob Wissink peddelt met de hele buurtAls bewoner van de straat Balustrade is Rob Wissink voor de negende keer van de partij. Hij bouwde vorig jaar als vrijwilliger mee aan het drakenkasteel en is nu voor zijn wijk weer teamcaptain tijdens de buurtwedstrijden op zondag.

,,We hebben een paar aanvaringen gehad met andere buurtboten, maar we zijn nooit omgeslagen. Als teamcaptain houd je de bewoners van verschillende straten bij elkaar. Het is echt teamwork. Samen moet je het doen. We zijn aan elkaar gewaagd en hebben al eens de originaliteitsprijs gewonnen, toen we verkleed waren als Noormannen. We leven in een hechte buurt met veel gezinnen. Het Drakenbootfestival is voor ons het hoogtepunt van het jaar. We hebben altijd goed contact, maar peddelen met de buren doen we alleen tijdens dit festival.’’

Sabine de Jong willigt de wensen van artiesten inZe was deelnemer en barvrijwilliger, maar sinds drie jaar verzorgt Sabine de Jong de artiesten op het Drakenbootfestival. ,,We moeten zichtbaar en onzichtbaar zijn.” Ze brengt de kleedkamers op orde en willigt alle wensen in.

,,Die gaan bijvoorbeeld om een speciaal soort bronwater, hummus als broodsmeersel en soms ook wiet. Alles is bij ons mogelijk. Net als zwarte handdoeken voor op het podium en een bittergarnituur na afloop. We zijn nu bezig met de draaiboeken en de wensen van Bløf en Dotan. Het Drakenbootfestival is voor mij een feestje. Soms wordt het op vrijdag, de artiestenavond, zo gezellig dat een band lang blijft nakletsen. Tja, dan moet ik de volgende dag wel weer fit zijn.’’

Wim Willems houdt het roer heel rechtVanaf het eerste uur is hij betrokken bij het Drakenbootfestival. Het evenement is onderdeel van zijn leven geworden, stelt Wim Willems. Hij is wedstrijdcoördinator en maakt de boten vaarklaar. Hij is minstens zo druk als stuurman.

,,Je bent onderdeel van de organisatie. De stuurman is altijd neutraal en mag geen band hebben met het team. Bovendien moet ik zorgen dat ik het roer recht houd. De trommelaar zit voorop en ikachterop. De deelnemers moeten rustig instappen -anders liggen we meteen in het water. Je hebt altijd types die even gaan staan of te vroeg juichen. Ik wil geen ongelukken, ik blijf graag droog. In al die jaren heb ik een keer een nat pak gehad.’’

Gré de Kort schenkt het bier en rekent afZelf komt ze het weekeinde van het Drakenbootfestival nauwelijks aan drinken toe, want Gré de Kort moet als barvrouw vooral tappen, schenken en afrekenen. ,,Er gaat veel bier doorheen, maar ook alcoholvrij bier. De een vult de voorraad bij en ik reken af. Je spreekt op deze manier veel mensen. Hoe lang de rijen ook zijn, de gasten zijn geen nummers. Als ze goed geholpen worden, komen ze sneller een nieuw drankje halen. Dit is bijzonder vrijwilligerswerk. Met het Drakenbootfestival kun je echt iets terugdoen voor jouw stad en het levert veel nieuwe kennissen op. De organisatie zorgt goed voor haar vrijwilligers. We hebben altijd een mooie afterparty.’’

Mike Westerdijk bewaart het bedrijfsevenwichtHij is assistent-plantmanager bij ITS Foil in Apeldoorn en voert dit jaar voor de derde keer zijn bedrijfsteam aan. Mike Westerdijk zit als teamcaptain voor in de boot. ,,De saamhorigheid op het Drakenbootfestival maakt dit evenement zo sterk. We zitten met collega’s van verschillende afdelingen in één schuitje. Sommigen kennen elkaar nauwelijks. De vrijdagavond met de artiesten is een mooie warming-up, dan drinken we in. De volgende ochtend moeten we aan de bak. Voor mij is het belangrijk de rust en het evenwicht in de boot te bewaren. Iedereen moet de goede slag te pakken krijgen. De eerste halve minuut is goed te doen, maar daarna treedt snel verzuring op.’’

Kijk voor meer informatie op grolschdrakenbootfestival.nl.