Ambachtelijke bakker Ronny uit Elspeet over energierekening: ‘Hier is niet tegenop te werken’

Bakkers vrezen voor hun bestaansrecht. Zij gebruiken veel gas en elektriciteit voor het maken van hun producten. Dat levert in deze tijd torenhoge energierekeningen op. De overheid vergoedt een deel van de kosten, maar bakkers stellen dat de voorwaarden te streng zijn voor het gros van de ondernemers. Symbolisch staken ze vandaag kaarsen aan, want als niets verandert gaat overal het licht uit.

Zeer zuinige apparatuur en toch is elektriciteitsrekening gestegen

Ook bij Ronny van der Horst van Bakkerij Piet in Elspeet. Direct houdt hij een vlakke hand net boven zijn hoofd, schrijft de Stentor: ,,We zitten tot hier in de financiering. In het voorjaar openden we een nieuwe winkel en bakkerij. We gebruiken zeer zuinige apparatuur en toch is de elektriciteitsrekening gestegen van 12.000 naar 32.000 euro per maand. Daar is niet tegenop te werken, duik je in het rood. Gelukkig hebben we voor gas een vast tarief tot januari 2024.”

Hij verzucht: ,,Uit het hele land komen bakkers naar ons toe om te kijken hoe wij de nieuwbouw geregeld hebben. Duurdere grondstoffen en hogere lonen kun je ondernemersrisico noemen, dit niet.”

Net als Van der Horst zitten honderden, waarschijnlijk een paar duizend bakkers in de knel, vermoedt Vicky Littlejohn van de Stichting Ambachtelijke Bakkerij, dat oproept tot de actie. ,,Tarieven zijn zes tot tien keer hoger. Als niet meer steun komt gaat bij de helft van de bakkers definitief het licht uit. Dat is erg voor de ondernemers en heeft impact op het sociale leven in dorpen en wijken. We laten ‘Den Haag’ zien dat dit niet kan.”

‘Gestraft voor zuinigheid’

Steen des aanstoots is de compensatieregeling van het Rijk. De regering compenseert alleen mkb-ondernemers als de energierekening minimaal 12,50 procent van de omzet is. ,,Alleen in extreme gevallen halen bakkers dat percentage”, aldus Littlejohn. ,,Normaal gesproken bedragen de energiekosten 2 tot 4 procent van de omzet en de afgelopen maanden is dat gestegen naar 6 tot 8, in enkele gevallen 10 procent.”

Van der Horst zegt verontwaardigd: ,,De energiekosten zijn gestegen van 4 procent van de omzet naar 6 tot 8 procent, afhankelijk van de maand. Het voelt alsof wij gestraft worden voor onze zuinigheid. Ik lig nachten wakker vanwege de onmacht. Wij kijken kritisch naar de kosten: ovens gaan zo snel mogelijk uit en bezorgroutes worden nog efficiënter ingedeeld; dat scheelt brandstof en arbeidsuren.”

Gekscherend: ,,Onderling zeggen we dat de ovens beter de hele dag kunnen branden, want dan komen we in aanmerking voor compensatie.”

En de verkoopprijs van producten verhogen? ,,In het voorjaar en in september zijn prijsverhogingen doorgevoerd. Daarbij is het zoeken naar de middenweg om geen klanten te verliezen aan supermarkten”, legt zijn vrouw Esther uit. Ronny, ook eigenaar van de naastgelegen supermarkt, vult aan: ,,Door het grotere aanbod van producten kan de prijs van brood en banket lager blijven.”

Waar haalt het stel nog energie uit om door te gaan? ,,Vorige week hadden we een open dag met ruim tweeduizend bezoekers. Dat leverde veel steun en medeleven op. Vandaag zit de lunchroom vol en is het druk in de winkel”, antwoordt Esther. Ronny voegt toe: ,,In heel Gelderland leveren we aan zo’n 150 hotels en restaurants en dat aantal neemt toe.”

Maar toch: ,,Bakkers voeren ludiek actie, demonstreren niet. Maar dagelijks vragen we ons af hoe lang we deze situatie kunnen volhouden, als de compensatieregeling niet verandert. Ik ben de derde generatie binnen dit bedrijf en heb 75 werknemers. Ik moet er niet aan denken dat wij degenen zijn die het licht uitdoen.”