Hoe bijdetijds is het notariaat?

Binnen de Europese Unie is men al geruime tijd bezig met het verder uitrollen van een digitale agenda. In dit bredere plan ligt ook besloten om kapitaalvennootschappen binnen de EU op te kunnen richten via alleen de digitale weg. De gedachte daarbij is dat het voor inwoners binnen de EU mogelijk moet zijn om in elke lidstaat een dergelijke kapitaalvennootschap op afstand te kunnen oprichten, dus alleen via digitale identificatie en digitale handelingen. Een fysiek bezoek aan een notaris, advocaat, rechter of handelsregister is dan niet meer nodig. Daarmee wordt de snelheid van oprichting verhoogd en worden de kosten van oprichting verlaagd. Zo luidt de onderbouwing van deze Europese wetgeving.

Een fysiek bezoek aan een notaris, advocaat, rechter of handelsregister is straks niet altijd meer nodig

Notaris als poortwachter

In ons land kennen we deze kapitaalvennootschap als de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, kortweg de BV. Nederland heeft deze Europese wetgeving nader ingevuld en daarmee de rol van de notaris bij de digitale oprichting van een BV. De motivatie hier is dat de Nederlandse notaris een poortwachtersfunctie heeft en zo criminelen buiten de digitale deur houdt. Wel moet de notaris dan via de digitale weg de BV kunnen oprichten.

Lees ook: KienhuisHoving versnelt groei, nu ook in Utrecht

Van hardcopy naar digitaal

Concreet houdt dit in dat de huidige notariële akte, getekend door partijen en de notaris met de pen, een digitaal alternatief krijgt: de digitale notariële akte. De wetgever en het notariaat zijn drukdoende om alles in orde te maken, zodat deze digitale notariële akte per 1 augustus 2021 daadwerkelijk een volwaardig alternatief wordt van de huidige hardcopy akte. Te beginnen met de digitale notariële akte tot oprichting van de BV. De verwachting is dat vrij snel na de digitale oprichtingsakte ook andere notariële akten digitaal kunnen worden getekend. Denk aan de levering van vastgoed of aandelen, hypotheken, testamenten en huwelijkse voorwaarden. De identiteit van de partijen bij de akte dient door de notaris te worden vastgesteld bij het digitaal tekenen van een dergelijke digitale notariële akte. De notaris bewaakt het proces. Zodoende gaat het notariaat weer verder met zijn tijd mee.