De cijfers komen naar voren uit een jaarlijkse peiling van het ondernemingsklimaat in Nederland, dat VNO-NCW en MKB-Nederland hebben uitgevoerd onder ruim 1600 ondernemers. Bijna de helft van hen ziet Nederland niet langer als een aantrekkelijk land om te ondernemen. Vorig jaar ging dat nog om 28 procent van de ondernemers.
Toename regeldruk, personeelstekort en belastingen
Ondernemers lijken zich vooral zorgen te maken over het gebrek aan stabiliteit van de overheid. Zo heeft bijna 60 procent er geen vertrouwen in dat de verkiezingsuitslag zal leiden tot een stabiel nieuw kabinet. Ondernemers maken zich verder zorgen over de toenemende regeldruk, het personeelstekort en belastingen.
Maar ook toenemende spanningen in Nederland en daarbuiten spelen een rol. Zo geven ruim 7 op de 10 ondernemers aan de toenemende polarisatie in de samenleving te zien als een bedreiging voor het ondernemersklimaat. Vorig jaar ging dat nog om 67 procent.
Lees ook: Zorgen om ‘betonrot’ in ondernemersklimaat: ‘We gaan geleidelijk achteruit’
Teruglopende investeringen
Verder heeft ongeveer een kwart van de ondernemers inmiddels besloten niet meer te gaan investeren de komende twaalf maanden. VNO-NCW en MKB-Nederland zien de investeringen al langer teruglopen, iets waarover de organisaties vorige maand nog hun zorgen uitten in een brief aan de Tweede Kamer.
,,Investeringen van bedrijven zijn de motor onder ons verdienvermogen en juist die investeringen zien we stilvallen”, schreven VNO-NCW en MKB-Nederland toen.
Lees ook: VNO-NCW en MKB-Nederland: ‘Solide coalitie van groot belang voor ondernemersklimaat’
Negatief sentiment rond grote bedrijven
Henk Volberda, hoogleraar strategisch management en innovatie aan de Universiteit van Amsterdam, stipte eerder al het verlies van vertrouwen aan wat betreft het vestigingsklimaat in Nederland: ,,In de recent uitgevoerde Monitor Ondernemingsklimaat zijn we van een 6,7 naar een 6,4 gegaan. En een kwart van de bedrijven geeft ons ondernemingsklimaat zelfs een onvoldoende.’’
Die magere voldoende is volgens hem niet voor niets: ,,Bedrijven merken dat er een negatief sentiment hangt rond grote ondernemingen. De discussies gaan over topsalarissen en bonussen. In de politiek heerst het beeld dat bedrijven meer slecht dan goed doen.’’ Bedrijven vinden de overheid ook onvoorspelbaarder. Zo wordt gemakkelijk het belastingtarief verhoogd, en regelingen opeens aangepast
