Vrije tijd
Als ondernemer mag je niet aan je sollicitant vragen wat hij of zij van plan is in de vrije tijd. Niet alleen een verplichte zwangerschapstest is verboden, ook vragen of iemand kinderen wil krijgen of informeren naar andere gezinsomstandigheden is uit den boze. Een potentiële medewerkster die zwanger is hoeft dit ook niet te vertellen.
Wanneer het over iemands gezondheid gaat is het überhaupt niet toegestaan om vragen te stellen. Een vorige opdrachtgever vragen of iemand zich regelmatig ziek meldde mag net zo min.
De enige plek waarbij vragen naar iemands gezondheid is toegestaan is bij een medische keuring. Die aanstellingskeuringen – zoals de controles officieel heten – mogen alleen bij functies waarbij een gezond- of veiligheidsrisico geldt. Daarbij kun je denken aan brandweermannen of piloten. Zelfs dan mag een medische keuring alleen worden uitgevoerd als dat is vermeld in de vacaturetekst.
Je mag wel vragen of iemand in staat is om het werk en de bijbehorende fysieke belasting uit te voeren. Dus als iemand enkele uren achter elkaar moet staan, is vragen of iemand zelf inschat dat hij of zij dat kan wel binnen de regels van de wet.
Lees ook: Vijf tips voor sollicitatie via mobiel
Discriminatie
Tijdens een sollicitatiegesprek gelden strenge regels ten opzichte van discriminatie. Het is verboden om een sollicitant af te wijzen omdat deze een vrouw, van allochtone afkomst, of boven een bepaalde leeftijd is. Daarop zijn wel enkele uitzonderingen:
Een sollicitant afwijzen omdat deze te oud is mag niet. Als er een vacature openstaat voor een baan waarbij de veilig- of gezondheid op het spel kan staan mag je iemand van onder de 18 wel uitsluiten. Daar zitten wel specifieke regels aan, jongeren tot 18 jaar mogen bijvoorbeeld niet met gevaarlijke stoffen werken.
Om twee redenen mag je wel om een ‘junior’ voor een functie vragen. Enerzijds als er voor de functie en duur opleidingstraject nodig is. Anderzijds als je al veel ouderen in die positie in dienst hebt en je de bedrijfscontinuïteit anders niet kunt garanderen. Voor beide geldt wel dat je de term ‘junior’ moet vermelden in de vacaturetekst.
Geloof
Mensen met een geloofsovertuiging mogen van specifieke functies worden uitgesloten. Dat geldt dan niet ineens voor het gehele bedrijf. Zo mag bij een school worden gevraagd dat een docent een bepaalde godsdienst aanhangt, die persoon vertelt ten slotte het verhaal van de instelling. Van de schoonmaker mag dat dan ook niet worden gevraagd.