Blog Jan Meerman
Oproep Jan Meerman (INretail): ‘Trek lering uit corona, blijf je digitaal ontwikkelen'
Het vertrouwen in de toekomst is terug bij ondernemers in de retail. De jongste flitspeiling van INretail laat zien dat nog maar 15 procent van de ondernemers zich zorgen maakt over het voortbestaan. In februari was dat nog 72 procent. Maar, zegt algemeen directeur Jan Meerman in zijn blog, er is ook reden tot bezorgdheid. Het wordt namelijk nooit meer zoals het was. Meerman pleit voor vouchers voor een cursus Facebook en is blij met de steun (zes ton) van bol.com.

'Veel ondernemers hebben in de coronaperiode sociale media als extra kanaal ingezet: 88 procent gebruikte Facebook, 78 procent Instagram, 56 procent bouwd een eigen webshop. Dat is heel goed, maar nog steeds zet meer dan helft van de ondernemers online niet meer dan 10 procent om', schrijft INretail-directeur Jan Meerman in zijn blog.
De omzetten in de retail zijn weer hartstikke mooi. De afgelopen weken zaten de meeste ondernemers alweer tegen de 100 procent in vergelijking met 2019, dus vóór corona. Alleen in de grote steden komen ze nog niet verder dan 70 procent, met Amsterdam als negatieve uitschieter omdat de bezoekersaantallen daar nog te laag zijn: geen toeristen en weinig dagjesmensen.
'Er is geen agressiviteit door kortingen en uitverkoop. Dat is gunstig: zo werken we aan de geloofwaardigheid naar de consument: we hoeven niet altijd te stunten'
Geen uitverkoop
Maar verder wordt er in heel Nederland goed verkocht. Er zijn geen problemen in winkels, winkeliers zijn blij, consumenten zijn blij. Het mooie is dat de markt zich ook redelijk rustig gedraagt. Er is geen agressiviteit door kortingen en uitverkoop. Dat is gunstig: zo werken we aan de geloofwaardigheid naar de consument: we hoeven niet altijd te stunten. En de ondernemer maakt meer marge. Het is een compliment waard dat iedereen zich professioneel gedraagt en niet met acties gaat smijten.
'Het is heel knap dat ondernemers weer positief in de wedstrijd staan, maar juist dat is ook reden tot enige bezorgdheid'
Bezorgdheid daalt enorm
Je ziet het ook terug in de cijfers van de flitspeiling die we deze week deden onder ruim 700 ondernemers: de bezorgdheid over de toekomst daalt enorm. In februari was 72 procent van de ondernemers heel erg bezorgd over het voortbestaan van zijn bedrijf. Nu is dat nog maar 15 procent. En we draaien nog maar een paar weken weer zo goed als normaal!
Niet alle problemen opgelost
Het lijkt alsof de oude situatie van voor corona weer een beetje aan het terugkomen is. Maar niet alle problemen zijn opgelost. Het is heel knap dat ondernemers weer positief in de wedstrijd staan, maar juist dat is ook reden tot enige bezorgdheid. Want de oude wereld komt niet terug. Mijn boodschap is: trek lering uit wat je in de coronaperiode hebt meegemaakt. En besteed aandacht aan twee zaken: je businessmodel en de digitalisering.
Nieuw businessmodel
Onze flitspeiling laat zien dat er hard wordt nagedacht over het bestaande businessmodel. Is het nog wel verstandig om acht maanden van te voren al je goederen te bestellen? Meer dan zestig procent van de ondernemers geeft aan op een andere manier te willen inkopen. Meer planmatig, beter georganiseerd en andere leveranciers zodat je sneller kunt handelen. En wat ook een teneur is: maatschappelijk verantwoord ondernemen: moet ik alles ver weg halen uit China, met problemen op het gebied van logistiek, stijgende prijzen, duurzaamheid? Of moeten we dichterbij gaan produceren, in Nederland of Oost Europa, waardoor je binnen een paar dagen of weken je spullen binnen kunt hebben en veel sneller kunt inspelen op trends en ontwikkelingen? Daarmee verlaag je ook het ondernemersrisico, je kunt korter op de bal spelen en minder grote hoeveelheden tegelijk bestellen.
Lees ook: Financieel herstel voor ondernemers: het tienjarenplan van INretail
Slechts 10 procent omzet online
Het tweede wat mij opvalt is wat er vorig jaar online is gebeurd. Veel ondernemers hebben in de coronaperiode sociale media als extra kanaal ingezet: 88 procent gebruikte Facebook, 78 procent Instagram, 56 procent bouwde een eigen webshop. Dat is heel goed, maar nog steeds zet meer dan helft van de ondernemers online niet meer dan 10 procent om. De concurrentie is er natuurlijk enorm en je moet opboksen tegen bedrijven als Zalando en Amazon die soms nog dezelfde dag bezorgen en marketingtechnisch altijd bovenaan staan bij Google.
'Het percentage ondernemers dat de online activiteiten gaat afbouwen is veel te groot'
Te veel ondernemers willen online stoppen
Het is voor het mkb moeilijk om online te laten zien wat je toegevoegde waarde is. Sociale media lenen zich beter voor een mkb-ondernemer, daar kun je het heel persoonlijk maken. Mijn vraag is: wat ga je doen nu we weer open zijn? Het percentage ondernemers dat de online activiteiten gaat afbouwen is veel te groot! Van de ondernemers zegt 1 op de 5: ik stop met wat ik heb gedaan. Ik ga terug naar mijn oude model. Daarnaast blijft 55 procent hetzelfde doen. Zelfs dat laatste is niet voldoende. De grote les van het coronatijdperk is: je moet blijven investeren in digitaal. Ik ben bang dat ondernemers de neiging hebben om minder tijd, geld en energie in de digitalisering te stoppen en terugvallen naar het oude regime. En dat is niet goed, echt niet goed! De consument is gewend met online en social media, daar moet je in blijven investeren.
Vouchers voor online groei
Dus vraag ik ook: overheid wat gaan jullie doen? Er komt niet veel uit EZ. Ze denken te groot: landelijke campagnes die ICT belangrijk maken, ondernemers helpen. Maar dat komt niet aan bij die ondernemers. Je zou met vouchers kunnen werken: geef een voucher van 500 of 1000 euro waarmee een ondernemer nog meer kan investeren in een site of in social media. Maar dat roep ik al twee jaar en het is nog steeds niet geregeld.
Lees ook: Won Yip voorziet mager horeca-najaar: 'Ik zit met mijn kont op de kassa'
Zes ton van bol.com
Het kan echter wel. Misschien is het voor sommige ondernemers een beetje vloeken in de kerk, maar we hebben een mooie samenwerking met bol.com. Zij hebben via MKB-Nederland 600.000 euro beschikbaar gesteld om mkb-ondernemers wegwijs te maken in de digitale wereld. Met dat geld zetten we nu in op cursussen Facebook, Instagram. Daar wordt enorm gebruik van gemaakt, want het werkt: hoe kun je het als ondernemer praktisch toepassen? Ik zie bol.com zeker niet als de grote vijand. Het is een heel mooi project. Zo kun je ook nieuwe samenwerkingen opzoeken.
'Beste Mariëtte Hamer, neem in het regeerakkoord op dat ondernemers op het gebied van ICT veel praktischer geholpen moeten worden'
Ondernemer bij informateur
Tot slot nog iets over de politiek. We zijn onlangs bij informateur Mariëtte Hamer geweest. Althans, we hebben een ondernemer gestuurd: Paul van Tilburg, eigenaar van modezaken. Onze opdracht aan hem: vertel jij Hamer nou eens wat je nodig hebt. En hij heeft letterlijk gezegd: beste Mariëtte Hamer, neem in het regeerakkoord op dat ondernemers op het gebied van ICT veel praktischer geholpen moeten worden. Hij heeft een aantal voorbeelden genoemd en die heeft ze allemaal opgeschreven.
Regeling voor alle schulden
We blijven de overheid bestoken met verzoeken. Ondernemers zitten nog steeds met grote schuldenlasten. De Kamer heeft besloten dat je vanaf 1 oktober 2021 vijf jaar de tijd krijgt om je schuld terug te betalen en het eerste jaar is dan aflossingsvrij. We hebben daar deze week nog aan laten toevoegen dat de belastingen vanaf 1 juli daar ook in mee worden genomen. Dat laatste is een kleine overwinning, ook al moet minister Hoekstra het nog accepteren. Staatssecretaris Vijlbrief wil daarnaast ook met private partijen kijken of er een herstelfonds kan komen met alle private schulden zoals huur, leveranciers en banken. Daarvoor zou dan ook een betalingsregeling moeten komen.
Die extra lucht hebben we nog nodig. Een ondernemer gaat namelijk niet failliet als hij schulden heeft, hij gaat failliet als hij zijn rekeningen niet meer kan betalen.