Begin jaren zeventig was de kersttijd in Engeland nog traditioneel. Ik herinner mij de Carol services de laatste weken voor Kerst. Jongenskoren zongen in volle kerken Christmas carols. Activity plays op scholen en speciale kerstvoorstellingen in theaters. Ook op de radio vertelden ze iedere dag hoeveel shopping days er nog waren tot kerstdag. Langzaam werd er naar Kerst toegeleefd. De kerstcake werd weken van tevoren al in de drank gelegd om rustig te “rijpen”, cadeaus werden gekocht. Paniek in de winkelstraten en supermarkten tot kerstdag, toen viel de commercie stil.
Kerstdag was een dag voor de familie, voor vrienden, een dag van rust en bezinning. Bij elkaar op bezoek gaan en cadeaus uitdelen, mince pies eten, de kerstcake proberen en wachten op het hoogtepunt van Kerst, het kerstmenu. Traditioneel de turkey met stuffings, de roast patato’s, de Brussel sprouts, omlijst met dikke gravy en tenslotte de kerstpudding. Dit was een dag van vrede, van vriendschap, van voedsel delen, je ging kruipend naar huis of naar bed, de magen waren gevuld, de cadeaus uitgereikt. Op kerstdag was het stil op straat, winkels en pubs waren dicht, de mensen waren thuis. Even stond het leven stil, even ging iedereen in een eigen cocoon. Maar de tijd is veranderd.
Lees ook: Onrust in de markt door inflatie en energiekosten: 'Ondernemers, ga samenwerken!'
Cor Molenaar
Consultant/hoogleraar
Adviseur van veel bedrijven op het gebied van marketing en technologie. Onderzoekt de reden van veranderingen en de invloed op het koopgedrag. Technologieën zijn hulpmiddelen om beter in te spelen op wensen van klanten. Visie en onderzoeken worden gedeeld bij lezingen, in de blogs en artikelen op De Ondernemer.nl en op het nieuwe platform Retailwereld.nl.
Drukte in de winkelstraten in de dagen voor Kerst
Kerstdag is nog steeds een dag van eten en familie, van cadeaus en mince pies, maar ook van onrust. Minder sterke familiebanden, de jeugd gaat zijn eigen weg en zoekt elkaar op. De winkels zijn nog steeds dicht, maar moeten zich voorbereiden op boxing day. De dag van de uitverkoop en het ruilen van de cadeaus. Drukte in de winkelstraten met koopjesjagers, de spirit van Christmas is snel vergeten. In de jaren zeventig was boxing day een dag van activiteiten. Je ging eropuit, naar sportwedstrijden, de voetbal voorop, zelf sporten of op stap met vrienden. De opruiming moest wachten tot 1 januari, de opruiming daags na een drankrijk oudjaar.
Maar met de toetreding van Engeland tot de EU waren de Engelsen ook een vrije dag rijker, nieuwjaarsdag. Probleemloos schoof de opruiming naar boxing day (tweede kerstdag in Engeland, red.), wat geen vrije dag is. Bovenal was Kerst een commercieel feest, een feest voor de horeca, supermarkten en winkels. Maar op kerstdag staat alles nog stil. We hebben andere dingen te doen, onze state of mind is gericht op de familie en het geluksgevoel. De kerstgedachte leeft nog steeds volop. Scrooge leeft ook in deze moeilijke tijden.
Waarom moeten die winkels dan op kerstdag open? Gun ook de ondernemers, het winkelpersoneel en al die anderen die met Kerst moeten werken hun moment met familie en vrienden
Kerst is steeds meer gericht op jezelf en je familie
Met schrik zie ik ook de verandering in Nederland. De kerstspirit is er nog wel, maar meer gericht op lekker eten en je familie. Aan elkaar denken en aan jezelf denken. Maar waarom moeten die winkels dan open op kerstdag? Wekenlang hebben wij de kans gehad om te kopen, in de winkels, bij de supermarkten en online. De kerken stroomden vol op kerstavond. Een moment van reflectie en bezinning, misschien wel een schuldgevoel weg bidden. Maar deze spirit moeten we toch ook vast kunnen houden tot kerstdag? Even geen winkels, even de economie op slot om eens na te denken over de toestand in de wereld over ons eigen leven en onze prioriteiten, maar ook over het leven van de dienstverleners, de winkels en de gezondheidszorg.
Laten we de oude spirit van Engeland herleven en Kerst vieren voorafgaand aan kerstdag. Lekker shoppen in drukke winkelstraten, cadeaus kopen om anderen te verblijden, de sfeer opzoek op de Kerstmarkten. Maar kerstdag is voor het besef dat het beter kan, socialer kan en dat meer inlevingsvermogen nodig is. Niet elkaar overtuigen, maar elkaar begrijpen. 1 dag in het jaar moet dit toch mogelijk zijn? Waarom moeten die winkels dan op kerstdag open? Gun ook de ondernemers, het winkelpersoneel en al die anderen die met Kerst moeten werken hun moment met familie en vrienden. De commercie kan echt wel een dag wachten.
Lees ook: Hoogleraar Cor Molenaar: ‘Je moet als winkelier meer willen zijn dan een doorgeefluik van producten'
