Zo bereiden horeca-, cultuur- en sportbranche zich voor op nieuwe coronaherfst

Na zorgeloze lentemaanden waarin corona verdwenen leek, gaat het deze week opeens weer over een najaarsgolf, lockdown en een blokkade bij de tijdelijke coronawet, verwijten over en weer over al dan niet voorbereid zijn.

Minister Ernst Kuipers legt de verantwoordelijkheid bij de samenleving, vooral omdat hij geen generieke maatregelen wil invoeren. Kuipers verwacht wel een hete herfst, met misschien wel tien miljoen besmettingen. Dat gaat impact hebben op de samenleving. Vandaar dat de minister alle sectoren oproept zelf de handschoen op te pakken.

Cultuur: mix van maatregelen en noodsteunplan

De culturele sector heeft een ware taskforce opgericht, die onder de kop 'Paraat, voor het geval corona terugkomt' op een rijtje heeft gezet wat de sector nodig heeft om veilig open te blijven, zo schrijft het AD. Allereerst moet het kabinet met een deugdelijk alarmeringssysteem komen. Wanneer er een virusvariant arriveert, kunnen tijdig passende maatregelen worden genomen. Verder wil de sector de vrijheid om zelf verschillende combinaties van maatregelen, zoals het bewaren van afstand of een coronatoegangsbewijs, in te zetten om verspreiding tegen te gaan.

Ook luidt het advies aan het kabinet: breng in kaart wat de economische èn maatschappelijke schade is van elke maatregel en weeg dat mee bij besluitvorming. Tot slot wil de sector dat alvast wordt nagedacht over noodsteun. Vooraf moet duidelijk zijn waarop organisaties en organisatoren, toeleveranciers, producenten en zelfstandig werkende professionals mogen rekenen.

Horeca: vooral veel frustratie

Het is niet moeilijk de frustratie in de woorden van Robèr Willemsen, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland (KHN), te horen. ,,Ik vind het wel heel bijzonder dat je als overheid niet voorbereid bent, niet aan kunt geven welke parameters bij welke situatie horen, op voorhand roept dat er geen steunpakket komt, en dan zegt: wat hebben jullie als sector zelf bedacht?”, zegt hij in Trouw.

Volgens Willemsen zijn horeca-ondernemers nog druk bezig met het herstellen van hun bedrijven na twee jaar pandemie. Dat merkt hij in zijn eigen zaak ook. ,,Ik ben nog bezig met de naweeën van de pandemie en moet ondertussen kijken hoe we met alle stijgende kosten om kunnen gaan. Van personeel, grondstoffen, energie. Dat is al genoeg uitdaging.”

De frustratie zit hoog bij de voorman van KHN. Zo is de sector niet genoemd toen de ventilatie ter sprake kwam, en de scholen wel. ,,Volgens mij is echt wel duidelijk dat wij veel beter ventileren dan scholen en overheidsgebouwen.” Tegelijk is de horeca een van de sectoren waar al in een vroeg stadium werd nagedacht over verantwoorde opening van de bedrijven. Daartoe heeft KHN een eigen routekaart ontwikkeld, die diverse keren aan de overheid werd voorgesteld. Wat werd daarmee gedaan? Niets. ,,Wij willen altijd meedenken, en dat hebben we de afgelopen jaren ook gedaan. Maar wat moeten wij als de minister zegt: ‘Je mag niet meer dansen?’ of: ‘Je moet anderhalve meter afstand houden in de kroeg?’”

Waardeloos, noemt hij de opmerkingen van Kuipers van maandag. ,,Wat Kuipers nu doet, is echt te gemakkelijk.”

Sport: kleedkamers zo lang mogelijk open

Ook de sport werd getroffen door sluiting, terwijl duidelijk is dat sport juist een van de dingen is die de bevolking weerbaar maakt tegen stress en andere gezondheidsrisico's. Daarom willen sportclubs ook tijdens een nieuwe coronagolf voor iedereen open blijven. Alleen als de situatie ècht uit de hand loopt, zullen de verenigingen gaan kijken naar specifieke maatregelen zoals het beperken van het aantal contacten en het sluiten van kleedkamers.

,,Maar we hopen dat dit soort maatregelen echt zo lang mogelijk op zich laten wachten,” zegt Liselot Meelker, woordvoerder van sportkoepel NOC*NSF. Al meteen na de eerste maatregelen bleek dat eenderde van de klanten van de sportscholen hun lidmaatschap de deur uit deed. Dat wordt bevestigd door de nieuwste cijfers van de sportsector, waaruit blijkt dat onder 15- tot 30-jarigen tijdens de coronaperiode veel sporters zijn afgehaakt. Juist sporters in deze leeftijdscategorie konden bijvoorbeeld niet meer terecht in hun fitnessclubs. De sector buigt zich nog over verdere plannen om sluiting te voorkomen.

Han de Hair van sportschool Gymnasion Joure, en voorzitter van de Vereniging van Exclusieve Sportcentra (VES), onderschrijft de conclusies van Meelker. ,,Na welke lockdown dan ook, we zagen mensen in fitheid achteruit hobbelen en dat kan niet de bedoeling zijn. In sportcentra werken we aan de gezondheid van mensen, dat is misschien wel de belangrijkste pilaar in deze strijd tegen het coronavirus." Samen met de overheid werkt hij namens VES aan een plan om corona het hoofd te bieden. Minister Kuipers is daarin wel beter te bereiken dan zijn voorganger, zegt hij in Met de kennis van nu, het radioprogramma van De Ondernemer en New Business Radio.

Detailhandel: graag duidelijke routekaart van de overheid

Ook de detailhandel staat klaar om plannen te maken om de nieuwe coronagolf het hoofd te bieden mocht deze komen. Maar eerst is de overheid nog aan zet, meent Eus Peters van de Raad Nederlandse Detailhandel. Volgens hem ontbreekt het bij de winkeliers aan kennis op het gebied van virusbestrijding, dus is het de taak van de overheid die handvatten te geven. ,,Er moet duidelijkheid zijn over wat werkt en wat niet. Die duidelijkheid moet komen op basis van onderzoek en niet op basis van politieke besluiten. Daar leek het in de eerste twee jaar wel vaak op."

Een OMT-nieuwe-stijl moet de beslissingen in een soort bindend advies aan de politiek aanbieden, meent Peters. ,,En dan regelt de overheid het in de publieke ruimte en wij het in de winkels. Zo is de rolverdeling."

Ook moet er een goede schaderegeling komen. ,,Deze pandemie overstijgt het normale ondernemersrisico. Het is net als een hagelbui, die de oogst verwoest. Als die te erg is, kunnen ondernemers een beroep doen op een waarborgfonds. Dat moet nu ook in het leven worden geroepen."