‘Let op elkaar en denk aan de lokale ondernemer’, zegt lector Familiebedrijven Ilse Matser

,,Als ik ondernemers spreek, voel ik hoe corona er als een enorme klap aankomt. Soms nu gelijk al.’’ Maar niemand moet denken dat hij of zij de finish in de hardloopwedstrijd zonder zweetdruppels gaat halen, wil ze maar zeggen bij het AD.

We kunnen de plaatselijke ondernemer helpen, zegt ze. ,,Denk na wat je doet. Als je online gaat winkelen, koop dan niet bij Alibaba maar bij de lokale winkelier. Vaak heeft die ook een webshop. Of stel je aankopen uit. Kom dan later - als ’t weer beter gaat - naar die winkel.’’

Advies coronacrisis doorkomen

Zelf heeft zij onderzoeken stilgelegd of op een laag pitje gezet om zo tijd vrij te spelen voor een nieuwe studie: het lectoraat wil snel, nog deze week, met ‘bruikbare adviezen’ komen hoe bedrijven de coronacrisis zo goed mogelijk door kunnen komen. ,,Het is voor de bedrijven alle hens aan dek. We willen helpen.’’

Dus hebben onderzoeken die het lectoraat Familiebedrijven doet naar 'duurzaamheid’, ‘succesvol internationaal ondernemen’ en ‘bedrijfsopvolging’ even wat minder prioriteit. Nu gaat het om continuïteit van 270.000 Nederlandse familiebedrijven, zegt Matser.

Nu al zitten in Oost-Nederland 6500 bedrijven - eetgelegenheden, cafés, sportaccommodaties, wellness- en en fitnesscentra - door coronamaatregelen op slot. De winkels die nog wel open zijn, zien een stuk minder klanten.

Michiel Steeman, lector Supply Chain Finance (ketenfinanciering goederen-, geld- en datastroom) spreekt van ‘een enorme disruptie (ontwrichting, red.)’.

Hij voorspelt dat de economische crisis pas echt in het najaar gaat toeslaan. De ellende komt volgens hem in drie grote golven. ,,Eerst had je China dat stil viel en waar wij ook last van ondervonden. Nu plaagt acute financiële nood bedrijven die ineens geen werk meer hebben. En in het najaar zul je zien dat bedrijven investeringen uitstellen en bezuinigingen doorvoeren.’’

Daar kunnen alle financiële steunmaatregelen, zelfs al komen er nog meer bij, niets aan veranderen. ,,De crisis komt sowieso.’’

Familiebedrijven vaak beter bestand tegen coronastorm

Ilse Matser denkt dat familiebedrijven de coronastorm misschien nog net iets beter aan kunnen. ,,Dat is wat we uit onderzoek weten en ook bij de crisis van 2008 zagen. Familiebedrijven zijn vaak voorzichtiger gefinancierd, ze hebben een hoger weerstandsvermogen.’’

,,Grofweg zou je kunnen zeggen dat ze het wat langer volhouden en niet zo snel omvallen. Familiebedrijven zijn nog meer bereid om tot het gaatje te gaan. Ze hebben wel vaker een crisis doorstaan in hun hele familiegeschiedenis. Er speelt ook trots, ze zijn in staat om extra privévermogen in te zetten of laten die vakantie maar even schieten om te zorgen dat het bedrijf blijft bestaan.’’

Maar tegelijk is deze crisis 'lastig te duiden’, vindt zij. ,,De gebeurtenissen volgen elkaar zo snel op.’’

Ze klinkt minder stellig dan haar collega Michiel Steeman voor wie vaststaat dat ‘de crisis komt’. ,,Het hangt er heel erg vanaf hoe lang het gaat duren...’’ Dan: ,,Ik ben somber. De omstandigheden zijn zo uitzonderlijk.’’

De situatie is ‘heel anders dan in 2008' en in die zin gaan de vergelijkingen over het weerstandsvermogen van familiebedrijven ook wat mank, geeft zij toe. ,,De onderliggende factor toen was een financiële bubbel die barstte. Nu is er sprake van acute vraaguitval voor bedrijven die zij soms ook niet meer kunnen goedmaken. Een restaurant dat nu dicht moet, is die omzet gewoon kwijt. We weten niet wanneer herstel optreedt. Die onzekerheid maakt voorspellingen moeilijk.’’

Jacco Vonhof, de voorzitter van MKB Nederland vergeleek eerder de coronacrisis al met een rimpeling in de vijver waarvan je zeker kunt zijn dat die iedereen gaat raken. De vraag is alleen wanneer en hoe hard, zei hij.