Hoe Gom Schoonhouden dankzij een eigen uitzendbureau de coronacrisis doorstaat

Hoe bent u deze werkdag begonnen?

,,Ik ben om zeven uur opgestaan, daarna heb ik met de twee jongste kinderen ontbeten. Een van de weinige voordelen van deze crisis is dat ik nauwelijks of geen reistijd heb. Normaal gesproken sta ik eerder op en rijd ik vóór de files van Amersfoort naar het hoofdkantoor in Schiedam. Ik werk nu voornamelijk thuis. Ik moet echt in mijn agenda terugkijken wanneer ik voor het laatst naar Schiedam ben gereden. Ik ga er alleen heen voor het tekenen van belangrijke documenten, maar we proberen zoveel mogelijk via de post te doen."

,,Om acht uur had ik mijn eerste online meeting. Ik denk dat ik vijf à zes uur per dag achter mijn scherm zit te vergaderen. We hebben vier kinderen tussen de 6 en 16 jaar, maar gelukkig was er oppas in huis die ze helpt met thuisonderwijs. En soms help ik mee, of breng ik ze ergens naartoe als dat nodig is. Thuiswerken gaat prima, maar zo gauw we mogen, ga ik graag weer naar kantoor of richting opdrachtgevers.’’

Wat mist u als thuiswerker het meest aan werken op kantoor?

,,Persoonlijk contact. Nooit gedacht dat ik het zo kon missen. Kijk, driekwart van de dag zit ik te zoomen. Zeker in het begin van de crisis werkte dat heel goed en effectief: juist vanwege de crisis kwam je snel tot de kern, was er minder ruimte voor social talk. Maar online vergaderen kan soms ook lastig zijn, zeker als anderen met twee of drie schermen tegelijk bezig zijn. Ik mis de lichaamstaal, ik mis het om iemand in de ogen aan te kijken."

,,Als je een pittige discussie met iemand hebt, zit ik liever met hem of haar aan een tafel dan achter een schermpje. Maar we hebben nu eenmaal de afspraak gemaakt zoveel mogelijk vanuit huis te doen. Het is nu uitgestorven op kantoor. Voor de goede orde: Gom heeft ruim 8.000 mensen in dienst. Het overgrote deel werkt op de verschillende locaties van onze opdrachtgevers, het werk loopt daar grotendeels door. We hebben circa 250 mensen die veel vanuit onze kantoren werken. Zij werken dus wel thuis.’’

Over lege kantoren gesproken: in heel veel kantoren wordt momenteel niet of nauwelijks gewerkt. Lege kantoren betekent minder schoonmaken, dus minder business…

,,Dat is deels waar. Bij Gom hebben we gekozen voor een sectorgerichte aanpak. Een verpleeghuis of ziekenhuis schoonmaken is immers anders dan een restaurant, bioscoop, school, kantoor of fabriek schoonmaken. Daarom hebben we de werkzaamheden onderverdeeld in zes sectoren: zorg, hospitality, onderwijs, office, food & industry en specialistische reiniging. Het zal je niet verbazen dat hospitality het hardst is geraakt. Als gevolg van de maatregelen is de horeca dicht, net als dierentuinen, theaters en bioscopen."

,,De meeste mensen bij ons werken echter in de kantoortak. Een sector die ook hard is geraakt, maar met een kanttekening. Er zijn minder meters in gebruik, aan de andere kant is de frequentie toegenomen en zijn de schoonmaakprogramma’s aangepast. Inderdaad, geïntensiveerd. Zo moeten de zogenaamde handcontactpunten vaker én anders worden schoongemaakt, denk aan deurklinken, lichtknopjes en koffieautomaten. Over onze hele organisatie bleken echter een paar honderd mensen van onze kantoortak alsnog boventallig.’’

En toen hebben jullie een eigen uitzendbureau opgericht?

,,Omdat het overgrote deel bij ons in dienst is, hebben we gekeken of we deze mensen – al dan niet met bijscholing - elders konden plaatsen. Het leidde al snel tot de oprichting van een intern flexbureau, waar vraag en aanbod bij elkaar komen. Een prachtidee, zo bleek. Een groot aantal mensen is met name in de zorg herplaatst. Bij sommigen was aanvankelijk enige scepsis, of angst. Maar geloof me, ze zijn net zo goed beschermd als zorgpersoneel. "

,,Verder krijgen ze maximale begeleiding. Ze werken namelijk veelal in een crisisorganisatie, zoals je een ziekenhuis, verpleeghuis of instelling voor gehandicaptenzorg rustig kunt noemen. De werkdruk is er hoog, dat vraagt ook iets van onze mensen. Ook proberen we boventallige collega’s voor goede doelen te laten werken. Zo zijn onlangs de eerste collega’s bij de Voedselbank begonnen.’’

Vlak na het uitbreken van de pandemie vreesde de schoonmaakbranche een omzetdaling van tientallen procenten. Viel jullie omzet in 2020 mee of tegen?

,,Toegegeven, we hadden zwartere scenario’s verwacht. Zeker in de beginperiode wist niemand wat er ging gebeuren en hoe lang de maatregelen zouden duren. In de zomer kwamen de versoepelingen, in het najaar kwamen er weer extra maatregelen. Dus ja, we hebben een aantal klappen gehad, maar we zijn redelijk overeind gebleven. We hadden in 2020 te maken met een lichte omzetdaling, maar maken gelukkig geen verlies.’’

Heeft u veel moeten doen om mensen te motiveren in deze onzekere periode?

,,Niet of nauwelijks. Ik heb gemerkt dat er ongelooflijk veel veerkracht en flexibiliteit in deze organisatie zit. De bereidheid om elkaar te helpen, om een stap extra te maken, is bijzonder groot. Op dat gebied heb ik dus weinig hoeven doen. Wat wij vooral gedaan hebben, is medewerkers informeren over nieuwe regels, proberen een vertaalslag te maken naar de werksituatie."

,,Voor de medewerkers en hun leidinggevenden op locatie is er qua werk vaak niet zo bar veel veranderd, maar wel voor de mensen die noodgedwongen thuis werken. De groep thuiswerkers heeft onze extra aandacht. Je hebt medewerkers die alleenstaand zijn en het sociale aspect van kantoor extra missen. Er zijn ook medewerkers met jonge kinderen die het zwaar hebben: de combinatie van thuiswerken en dichte scholen is soms erg lastig."

,,We letten op elkaar. Gom is een familiebedrijf, het zorgzame zit in ons dna. Omdat we met ruim 8.000 mensen werken, is er uiteraard hiërarchie, maar het management is heel benaderbaar. We luisteren naar iedereen, verder is er veel contact met de ondernemingsraad. Zodat we zo goed als mogelijk weten wat er op de werkvloer speelt.’’

Uw dag bestaat dus vooral uit online vergaderen. Heeft u nooit zin om een dag schoon te maken? Vlak voor uw benoeming heeft u een basisdiploma schoonmaken behaald.

,,Ik zou niets liever willen, vooral omdat ons werk heel leuk is. Maar ik zou op dit moment mensen voor de voeten lopen. Ik heb inderdaad een basisdiploma, maar schoonmaken is vaak ook zeer specialistisch werk. Zo gauw de situatie een beetje normaal is, ga ik me weer op de werkvloer begeven. Toevallig ga ik straks wel even naar Meander Medisch Centrum, een ziekenhuis in Amersfoort en een opdrachtgever van ons. Ik heb afgesproken met een leidinggevende van Gom. Ik ga wandelen. Het kost me drie kwartier om er te komen, maar dan ben ik er wel even uit.’’

Wat gaat er in de schoonmaakbranche blijvend veranderen, denkt u?

,,Je hoort het iedereen zeggen: thuiswerken lijkt een blijvertje. 1 à 2 dagen per week of meer, wie zal het zeggen. Dat betekent minder mensen op kantoor, dus minder meters schoonmaken. Ik denk wel dat de frequenties blijvend omhoog gaan en dat er intensiever moet worden schoongemaakt. Het zou voor ons uiteindelijk een klein minnetje betekenen. Ik verwacht dat sectoren als hospitality en de luchtvaart op termijn weer op het oude niveau terugkomen. Mensen staan te springen om weer naar het theater te gaan.’’

Al enig idee hoe u deze werkdag gaat eindigen?

,,Na mijn bezoek aan het Meander heb ik nog twee meetings thuis, daarna ga ik koken. Dat doe ik bijna elke dag. Toevallig eet mijn schoonvader vanavond mee. Ik ga gehaktballen maken in Thaise kokossaus, echt heel lekker. In principe eten we altijd samen met het gezin. Na het eten breng ik de twee jongste kinderen naar bed, daarna doe ik een spelletje met de oudste twee of ga ik lezen. Meestal werk ik ’s avonds ook nog wat. Niet uit routine, maar ik wil me altijd voorbereiden voor de volgende dag.’’