HEMA-ondernemer mist ouderen in restaurant 'door QR-discriminatie'

Het is een begrip bij oudere Nederlanders: de restaurants van de HEMA. Een kopje koffie en een goed gesprek om de dag door te komen. Maar sinds 25 september niet meer. ,,Ineens zijn we ze kwijt. Ze kwamen hier normaal gesproken altijd aan het eind van de ochtend. Dan is het niet zo druk in de winkel en hebben we meer tijd voor ze. Ook was de koffie dan wat goedkoper. Ze zaten hier gezellig met elkaar te kletsen. Maar sinds de invoering van de QR-codes zien we ze niet meer in onze restaurants.”

De maatregelen in de winkel zijn moeilijk uit te leggen, merkt Van der Weijden, zeker aan oudere klanten. In zijn winkels -Van der Weijden is eigenaar van tien vestigingen in het zuidwesten van Nederland- is geen QR-code nodig, maar in het restaurant weer wel. In de vestiging zelf wordt er nauwelijks onderscheid gemaakt. ,,Voor onze bedrijfsvoering is er geen verschil. Personeel is net zo goed in de winkel als in het restaurant inzetbaar. En voor de klant is er natuurlijk ook geen verschil. Maar toch moet er ineens een code worden getoond.”

'Het heeft niets met vaccineren te maken'

Weinig mensen die dat snappen, aldus de retailman, maar zeker de oudere klanten niet. Die oudjes worden 'zwaar gediscrimineerd', zegt Van der Weijden. ,,De overheid staat er niet bij stil dat sommige mensen gewoon niet weten hoe dat gaat met die QR-code en die telefoon. En de gevolgen zie ik hier in de praktijk.”

Met vaccineren heeft het allemaal niks te maken. ,,Nee joh, ze zijn allemaal dubbel gevaccineerd. Er is gewoon een grote technologische achterstand. Op hun leeftijd, tachtig jaar of soms zelfs ouder, weten ze vaak niet hoe ze met een smartphone om moeten gaan, hoe ze die code erop kunnen krijgen. Soms hebben ze niet eens een telefoon of een printer en is er ook niemand in hun omgeving die ze erbij kan helpen.'' Het is ook mogelijk om geprinte QR-code te laten scannen, maar om die te krijgen is weer een inlog via DigiD nodig. En die gaat via een computer of app op de smartphone.

'Op de een of andere manier komt de boodschap niet over'

Het baart de HEMA-ondernemer zorgen. ,,Het doet me als ondernemer, maar vooral als mens, enorm pijn. Wij kennen die mensen en als we ze niet meer zien, dan is er wat aan de hand. Natuurlijk, wij moeten geld verdienen. Maar onze winkels hebben ook een sociale functie. Voor heel veel oudere klanten is de HEMA een vertrouwde winkel, die ze al jaren kennen. Bij ons kwamen ze altijd een kopje koffie drinken en met elkaar kletsen. Soms jaren aan een stuk. Dat noemen we de 'sociale tafeltjes'. Het personeel nodigt ze samen aan een tafel uit en dan zaten ze daar soms wel een jaar of vijf met elkaar. Tot natuurlijk verloop de tafel uit elkaar haalde en wij weer nieuwe tafels maakten.”

Van der Weijden merkt het in zijn winkels, maar hij hoort een soortgelijk verhaal bij collega-ondernemers. ,,Wij zijn niet de enige gelegenheid die hiermee te maken heeft. Ook de gewone horeca merkt het. Ik heb geprobeerd om daar aandacht voor te krijgen bij INretail en ANBO, om samen een oplossing te bedenken, maar op de een of andere manier komt de boodschap niet door.”

Van der Weijden komt met een oproep aan demissionair minister De Jonge. ,,De oplossing is simpel. Onze minister kan prima een onderscheid maken tussen daghoreca en avondhoreca. Dan kunnen wij de anderhalve meter weer in de gaten houden en hebben we die technologie niet nodig. Die anderhalve meter snappen onze oudere klanten ook heus wel. Natuurlijk moet corona worden bestreden, maar de eenzaamheid van de oudere mensen vind ik veel schrijnender.”