Hoe langer de lockdown duurt, hoe kleiner de economische schade

Hoe langer de lockdown duurt, hoe harder er geklaagd wordt over de economische schade. Maar de cijfers laten zien dat de schade steeds minder groeit, zo schrijft het AD. Afgelopen jaar sloeg corona toe en kreeg de economie een forse duw. Het bruto binnenlands product (BBP), dat wat we met zijn allen verdienen, daalde met tientallen miljarden euro's tot 727 miljard euro. Dat komt neer op een economische schadepost van 630 miljoen euro per week.

Vooral in het tweede kwartaal van 2020 was er een forse krimp. Bedrijven hadden last van een haperende aanvoer van spullen, waardoor ze minder konden produceren. De horeca ging dicht op last van de overheid. Consumenten werden bang voor het onbekende nieuwe virus en hielden de hand op de knip. Daardoor liep het winkelbezoek fors terug en sloten veel winkels noodgedwongen de deuren.

En de ellende is nog niet voorbij, maar het verlies loopt nu minder hard op. Voor het eerste kwartaal van dit jaar rekent de Rabobank op een economische krimp van 1 procent ten opzichte van het vierde kwartaal. Dat komt neer op een economische schade van 580 miljoen euro per week. ,,En de lockdown nu is strenger dan die eerste lockdown vorig jaar’’, zegt Nic Vrieselaar, econoom bij het Economisch Bureau van de Rabobank.

Dat de economische schade minder wordt heeft verschillende oorzaken. ,,Ten eerste draait de industrie weer goed’’, zegt Vrieselaar. Die sector lijdt nu nauwelijks of geen economische schade meer.

Consument besteedt meer

De belangrijkste reden dat de schade minder hard oploopt is, is de consument. De consumentenuitgaven zijn goed voor 45 procent van het BBP, zo’n 300 tot 350 miljard euro per jaar. ,,Uit onze transactiedata blijkt dat de consument in maart van dit jaar meer geld heeft uitgegeven dan in maart 2020’’, aldus Vrieselaar. ,,En dat terwijl de lockdown nu strenger is dan vorig jaar.’’

Dat komt omdat de consument minder bang is, bijvoorbeeld voor verlies van werk. Daarnaast hebben ze veel geld gespaard en dat willen ze besteden. En winkeliers spelen steeds beter in op de mogelijkheden. In deze cijfers zit ook de online verkoop. Niet duidelijk is dus in hoeverre de fysieke winkels geprofiteerd hebben.

,,We zien bij sieraden en kleding een herstel van de uitgaven in maart. Dat is vermoedelijk vanwege het winkelen op afspraak’’, duidt Vrieselaar. Ook de verkoop van huishoudelijke apparatuur en elektronica trekt aan. Aan huisdieren en tuinspullen werd ook meer uitgegeven. En de sector gezondheid en verzorging laat een mooie plus zien. ,,Dat komt waarschijnlijk omdat de kappers en contactberoepen als schoonheidsspecialisten weer open mochten.’’

Toch wordt veel meer geklaagd door bedrijven. Met name de horeca, de non-foodwinkels en de reisbranche vrezen dat de almaar verlengde lockdown tot een golf van faillissementen gaat leiden. In de reisbranche gebeurt dat ook al. De omzetverliezen zijn nog lang niet goedgemaakt, zegt branchevereniging INretail. Wekelijks wordt voor meer dan 100 miljoen verlies geleden. Vooral kleding en schoeisel doet het nog steeds heel slecht.

Horeca profiteert niet mee

Uit de data blijkt dat met name de horeca niet profiteert van het prille herstel. Door afhaalmaaltijden kwam er nog wel wat geld binnen, maar bij lange na niet genoeg om de verliezen door de lockdown goed te maken. De horecabranche meldt zelf een omzetverlies van 460 miljoen euro per week. Dat is gebaseerd op de omzet die ze in 2019 maakten. Dat betekent niet dat de schade zo groot is. De horeca heeft bijvoorbeeld minder inkoop- en personeelskosten.

De Rabobank gaat er van uit dat het ergste leed wel geleden is. Voor dit jaar wordt op een groei van de economie gerekend. Eind van dit jaar is de economie weer net zo groot als voor corona verwacht de bank.