Tweede lockdown: alle thuiswerkrecords aan gruzelementen

‘De zaagtand’ noemen ze het bij KPN. Paul Slot, als executive vicepresident Infrastructure is hij verantwoordelijk voor het vaste en mobiele netwerk, wijst in het AD naar de voorliggende grafiek. ,,Ieder heel en half uur piekt het internetverkeer om vervolgens weer langzaam af te zwakken. Op die tijden gaan werknemers een Zoom-meeting in.

Het gekartelde patroon is deze weken volop aanwezig. Sinds de tweede lockdown half december inging, is het drukker dan ooit op KPN’s vaste net. ,,Op 4 januari, de eerste werkdag in het nieuwe jaar, werd meteen een nieuw thuiswerkrecord gevestigd.” Het bleek geen incident, de weken erna bleef het druk. ,,Dinsdag 12 januari was de drukste thuiswerkdag ooit.”

'Week na week zien we nieuwe records'

Bij VodafoneZiggo valt hetzelfde beeld te zien. Bij de eerste lockdown groeide het dataverkeer met 40 procent en inmiddels is het verschil al 80 procent ten opzichte van pre-corona. ,,Week na week zien we nieuwe records”, laat het bedrijf weten. De piek ligt bij VodafoneZiggo dagelijks rond 11.00 uur in de ochtend, dan lijken werknemers het meest actief.

Het massale gebruik van Zoom, Teams en Meet is verklaarbaar doordat vrijwel alle grote corporate-bedrijven hun personeel weer laten thuiswerken, stelt Slot van KPN. Daaronder de meeste van KPN’s eigen 10.000 medewerkers. Ook speelt mee dat de scholen dicht zijn. ,,Veel scholen zijn die platforms inmiddels gaan gebruiken voor onderwijs op afstand.”

In de kerstvakantie zakte het internetverkeer in omdat werknemers thuis zaten. Rustig werd het echter nooit. Op 27 december, de dag na kerst, noteerde KPN zelfs de drukste dag op het netwerk ooit. Slot: ,,Nederlanders hadden duidelijk zin om uit te buiken en zaten massaal Netflix en online tv te kijken.”

Een klein jaar na de eerste lockdown is het opmerkelijk hoe soepel de netwerken van KPN, VodafoneZiggo en T-Mobile/Tele2, het fors gestegen internetgebruik hebben doorstaan. Gigantische storingen hebben zich niet voorgedaan. ,,Ons netwerk is zo gemaakt dat het twee keer zoveel verkeer aankan dan er normaliter doorheen loopt,” legt KPN’s netwerkbaas Slot uit. Die dubbele capaciteit is er voor noodsituaties. ,,Zou er ineens een netwerkcentrale uitvallen dan kunnen we dat opvangen.”

Kwaliteit van streamen

In sommige Europese landen is dat anders. Toen het streamen dit voorjaar erg de spuigaten uitliep, vroeg de Europese Commissie Netflix om de kwaliteit van het streamen te verminderen. Het leidde er bij KPN toe dat streaming een kwart minder data vergde. ,,Voor ons was dat echter niet per se nodig, het netwerk kon het prima accommoderen, maar in enkele Zuid-Europese landen waren er wél problemen.”

Even zo goed vormde corona een flinke uitdaging voor Nederlands grootste telecombedrijf. ,,Toen we in februari corona op ons af zagen komen, hebben we meteen een bedrijfsbreed en een technisch crisisteam ingesteld”, vertelt Slot. Alle noodplannen, KPN heeft er tientallen, zijn dubbel gecheckt. De monitoring van het netwerk werd uitgebreid. Niet direct noodzakelijke werkzaamheden werden teruggeschroefd.”

Die aanpak bleek niet voor niets, want vrijwel direct na het ingaan van de eerste lockdown noteerde KPN diverse opmerkelijke veranderingen. ,,Het totale internetverkeer nam flink toe en het online tv kijken en streamen groeiden enorm.”

Werknemers vergaderen massaal online

Was dat eerste verklaarbaar - werknemers gingen thuis massaal online vergaderen - de streamingpiek was dat geenszins. ,,Normaliter werd er vooral in het weekend veel gestreamd, nu ook van maandag tot en met vrijdag.” De oorzaak werd snel duidelijk. ,,Scholieren en studenten zaten ook thuis. Zij gingen nu ook doordeweeks netflixen.”

Dat netflixen zal met de aanstaande avondklok verder gaan toenemen, verwacht KPN, dat bijna 3 miljoen huishoudens als vaste internetklant heeft. ,,Meer nog dan nu zullen Nederlanders thuis zijn, bovendien kunnen ze minder mensen uitnodigen.”

Om problemen voor te zijn vergroot KPN versneld de capaciteit van het netwerk. Doel blijft om twee keer zoveel internetverkeer aan te kunnen dan normaal. Zo wordt meer glasvezel aangelegd. Voor dit jaar gaat KPN uit van een datagroei van 20 procent. Hoewel de investeringen tientallen miljoenen euro’s vergen, is het zeker geen weggegooid geld. Televisies en mobiele telefoons worden steeds beter, waardoor het gebruik daarvan steeds meer data vergt. ,,Capaciteit die we bijbouwen gaan we ook zonder corona nodig hebben.”

Geen ‘kissing dip’

Eén bijzonder feit nog tenslotte. De coronapandemie leverde tijdens de jaarwisseling bij KPN een niet eerder vertoonde grafiek op. Normaal zakt het mobiele en vaste internetverkeer rond middernacht kort in doordat mensen elkaar letterlijk in de armen vallen en gelukkig nieuwjaar wensen. Pas daarna pakt iedereen zijn mobiel. ,,Omdat oud en nieuw door corona niet met een grote groep gevierd mocht worden, bleef deze ‘kissing dip’ achterwege,” glimlacht Slot. ,,Iedereen pakte meteen zijn telefoon om familie en vrienden te appen of bellen.”