Lees ook: Koopkrachtcrisis: dit is het miljardenpakket van kabinet Rutte IV
Na een marathonvergadering van veertien uurkwam het kabinet overeen het miniumumloon met 10 procent te verhogenen de energiekosten te 'drukken'. Ook de eerste belastingschijf wordtverlaagd voor inkomens tot 70.000 euro. ,,Het zijn maatregelen uit deoude doos, terwijl we te maken hebben met een unieke situatie,” verwoordt Cor Molenaar zijn teleurstelling.
We kunnen wel stellen dat het idee van marktwerking in de energiesector heeft gefaald
'Zwakkeren en het mkb moeten heel snel geholpen worden'
De econoom en hoogleraar aan de ErasmusUniversiteit doelt daarbij met name op de compensatie op deenergiekosten, die volgens hem een sigaar uit eigen doos zijn.
,,Weweten natuurlijk de omvang van de compensatie nog niet. Maar deoverheid is de grootste verdiener in deze crisis. In het eerstekwartaal kwam al 7,7 miljoen (+10 procent) binnen aan extra belasting (BTW en toeslagen). Ikzit te wachten op de cijfers over het tweede kwartaal, maar dat zalin dezelfde orde van grootte zijn, want de prijzen zijn weergestegen. Dat kun je natuurlijk prima teruggeven aan de burger.” Volgens Cor Molenaar moet dat met gezwinde spoed, want minima kunnen de boodschappen niet meer betalen en het mkb staat op omvallen. ,,De zwakkeren en het mkb moeten heel snel geholpen worden," aldus Molenaar.
Lees ook: Hoogleraar Eijffinger: 'Kabinet moet met drietrapsraket consumentenvertrouwen oppepper geven'
Internationale positie bedrijfsleven in gevaar
Wat Cor Molenaar tegen de borst stuit isde rol die Nederland zelf heeft gespeeld bij de stijgende energiekosten. ,,Deprijzen van gas en elektriciteit zijn in EU-verband aan elkaargekoppeld. Zuidelijke landen zijn fel tegen die koppeling, omdat daar relatiefweinig gas wordt verbruikt. Maar Nederland heeft de ontkoppelingaltijd tegengehouden, waardoor de prijzen nu blijven stijgen."
De koppeling van de prijs van elektriciteit aan de gasprijs komt doordat in EU-verband is afgesproken dat de elektriciteitsprijs wordt bepaald door de duurste vorm van opwekken van elektriciteit en dat is op dit moment met gas. Zo kan het voorkomen dat 90 procent van de elektriciteit goedkoop en duurzaam wordt opgewekt, maar de overige 10 procent duur. Dan wordt de factuur toch bepaald door die 10 procent. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, hintte erop dat die koppeling zou worden losgelaten. ,,Dit zijn geen echte prijzen. Dit zijn speculatieve sprongen. We moeten een duidelijk signaal afgeven aan de markt: tot hier en niet verder," schreef ze op twitter. Pas nu Duitsland in EU-verband overstag is gegaan, gaat Nederland mee, verwacht Molenaar.
De maatregelen die het kabinet voor 2023 in petto heeft, zijn conventionele maatregelen voor een unieke crisis. Molenaar pleit voor een completeherziening van de energiemarkt.
,,We kunnen wel stellen dat het ideevan marktwerking in de energiesector heeft gefaald. We moeten energiein mijn optiek zien als een nutsvoorziening, waarbij de overheid eengrote rol speelt en de prijs bepaald. Dat is ook goed voor hetbedrijfsleven, met name het mkb, want dat zucht onder die stijgendeenergiekosten.” Volgens de econoom gaat dat ten koste van dewinstgevendheid en, gezien het gegeven dat Nederland vooral eenexportland is, vooral de internationale concurrentiepositie.
Lees ook: Koopkrachtcrisis: FNV-voorzitter Elzinga blijft vinden dat overheid maximumprijzen moet gaan bepalen
