Crisisteam KVK heeft handen vol aan ondernemers in zwaar weer

Dagelijks bellen bezorgde ondernemers naar het zwaarweerteam van KVK. Ze redden het niet meer, het water staat hen aan de lippen en ze weten geen uitweg meer te vinden uit de malaise. Al die ondernemers krijgen dan één van de acht doorgewinterde ondernemersadviseurs aan de lijn die door heel Nederland actief zijn. Christiaan Hazelaar en Gé Gijsen zijn twee van hen en praten met De Ondernemer over hun werk, dat niet altijd een prettige afloop heeft.

Alle twee staan al tientallen jaren tussen de ondernemers. Hazelaar heeft eerst gewerkt in de bancaire - en accountancywereld en Gijsen staat al 37 jaar op de loonlijst van KVK. Hun kracht is naast veel ervaring, goed kunnen luisteren en de ondernemers tot rust brengen. ,,We zijn door de wol geverfd en hebben ook de nodige levenservaring. Wij voeren een mens tot mens gesprek en soms een hart tot hart gesprek.”

Lees ook: Boris Wielinga (Over Rood): ‘Ondernemer met schuld verdient eerlijke afbetalingsregeling’

Om te bellen met Hazelaar of Gijsen moet de ondernemer heel wat schroom overwinnen. ,,Ze zijn vaak te trots om contact met ons te zoeken. Het wordt namelijk gezien als gezichtsverlies. Ze bellen eigenlijk altijd te laat”, vertelt de vanuit Limburg werkende Gijsen, die met een opvallende waarneming komt. ,,Ondernemers bellen niet altijd zelf, maar hun partner, kinderen, vrienden of ouders. Een 75-jarige vader belde ons, omdat hij zich zorgen maakt over zijn 40-jarige zoon. Deze heeft een horecabedrijf waar het niet al te goed mee gaat, maar durft niet te bellen. De vader kon niet meer slapen. Bij mij kan iedereen zijn verhaal kwijt. Ik heb een luisterend oor.”

Hazelaar vult aan: ,,Ze gaan liever nog drie keer langs bij andere geldschieters; familie, vrienden om het te redden, en dat tegen beter weten in.”

De reden dat ondernemers het contact zoeken met KVK is vaak de penibele financiële situatie. Ondernemers kwamen uit de moeilijke coronaperiode en werden gelijk getroffen door de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Hazelaar: ,,Het gaat vaak om schulden bij de Belastingdienst en het terugbetalen van de coronasteunmaatregelen, maar ook schulden bij de verhuurder, leasebedrijf of leveranciers.”

Zwaarweerteam KVK altijd bereikbaar

De twee vertellen dat ze dagelijks wel een paar ondernemers in de problemen aan de lijn krijgen. Precieze aantallen hebben ze niet. ,,Ondernemers bellen het KVK-nummer (088 - 585 22 22) en worden naar een van ons doorgeschakeld. We zijn altijd bereikbaar voor hen”, vertelt Hazelaar. ,,Bij het zwaarweergesprek wil ik eerst weten hoe het met de ondernemer zelf gaat en dan pas zak ik af naar het ondernemingsniveau. In die eerste fase ben ik voor 80 procent psycholoog door het geven van mentale ondersteuning. Ons luisterend oor is erg belangrijk. We zoomen in op de gemoedstoestand van de ondernemer, maar vragen ook hoe het met partner en kinderen gaat.”

Beiden krijgen ook te maken met schrijnende gevallen waar het uiteindelijk minder goed mee gaat aflopen. ,,Sommige ondernemers zien het niet meer zitten en willen uit het leven stappen. Sommigen beginnen het gesprek ermee, maar laten het daar gelukkig bij. Er zijn er echter die het niet meer zien zitten en uit het leven stappen”, komt uit de mond van adviseurs.

Elk van de acht KVK-adviseurs heeft het wel een keer aan de hand gehad en hebben daarom allemaal een training gehad van 113 zelfmoordpreventie*.

Bij Christiaan Hazelaar gebeurde het deze zomer. ,,De man had een depressie en zag het helemaal niet meer zitten. Ik heb intensieve telefonische gesprekken gevoerd. Ook zijn huisarts en uiteindelijk de ggz-instelling heb ik gebeld om hem snel te laten opnemen. Vanuit het Ondernemersklankbord (OKB) is ook iemand bij de man geweest. Het mocht allemaal niet baten. Ik schrik dan wel. Het doet mij wat en ben er door aangegrepen.”

KVK beschikt over groot ecosysteem

De acht ondernemersadviseurs van KVK lossen de problemen niet zelf op. De twee spreken over ‘een ecosysteem van organisaties waar zij naartoe doorverwijzen’. ,,Het OKB is een van onze partners. Aan de hand van de inventarisatie, opgedaan tijdens het telefoongesprek, kijken we welke partner het meest geschikt is om de ondernemer verder te begeleiden”, legt Gijsen de KVK-werkwijze uit. ,,Wij vullen dan een doorverwijsformulier in, en de organisatie waar wij naartoe verwijzen neemt binnen drie dagen contact op met de ondernemer. In mijn persoonlijke netwerk zit een curator die ik weleens benader met een vraag over een faillissement.”

Hazelaar neemt het stokje over: ,,Wanneer wordt een bellende ondernemer doorverwezen naar Over Rood? Pas nog een detaillist met een fysieke winkel, die hebben het zwaar op dit moment. Hij kwam niet meer uit zijn administratie en wist ook niet precies hoe hij er voorstond. Vaak helpt de boekhouder in zo’n geval ook niet meer mee, omdat zijn facturen niet zijn betaald. Over Rood stelt eerst orde op zaken. Doorverwijzingen naar het OKB of Geldfit pakken bijvoorbeeld de gesprekken met de Belastingdienst en eventuele andere schuldeisers op. Misschien kan een wettelijke schuldsanering en een faillissement dan worden voorkomen.”

Je hoort de KVK-man uit Limburg geen kwaad woord zeggen over de Belastingdienst. ,,Via het kanaal van bijvoorbeeld Geldfit kan er direct contact gelegd worden met het Stella-team van de Belastingdienst. Het team is er speciaal om te helpen bij complexe belastingzaken. Er kunnen maatwerk afspraken worden gemaakt.”

‘Voor deelnemen economisch verkeer heb je niets nodig’

Een ding is zeker, de acht KVK-adviseurs zullen nooit zonder werk zitten. ,,Ook van de ondernemers die zich nu in het Handelsregister inschrijven zullen er zijn die over enkele jaren in zwaar weer zitten”, zeggen Hazelaar en Gijsen. Het valt de twee op hoe matig financieel onderlegd sommige starters zijn. ,,Het merendeel beschikt niet over goede financiële kwalificaties”, zegt Gijsen, die bij KVK begon in de tijd dat een ondernemer eerst zijn vestigingsdiploma’s moest overleggen. ,,Voor het rijden in een auto heb je een rijbewijs nodig. Ga je aan het economisch verkeer deelnemen dan heb je niets nodig.”

Wat kritischer met inschrijven? Hazelaar: ,,Iedereen kan zich inschrijven, daar zit wel mijn persoonlijke zorg. Een starter hoeft niet een zwaar weer klant te worden. Maar het liefst zie ik dat wij een positief ontmoedigingsbeleid hanteren.”