Zondag verscheen er witte rook uit deburelen van de NS. Na stevige acties, waarbij het treinverkeer dagenwerd gestopt en Nederland lam werd gelegd, heeft de NSovereenstemming bereikt met de vakbeweging over een cao. Hetresultaat is dat het personeel er in 18 maanden tijd gemiddeld 9,25procent loon bij krijgt.
Goed voorbeeld doet goed volgen:vakbeweging FNV dreigt al met acties bij de touringcarbedrijven overde cao. Eerder lekten al plannen voor de Miljoenennota van hetkabinet uit: het minimumloon wordt direct met 10 procent verhoogd, inplaats van geleidelijk.
Lees ook: KHN-directeur Beljaarts: 'Rekening koopkrachtcrisis belandt ten onrechte bij ondernemers'
Maatschappelijk belang overstijgt individueel belang
Sylvester Eijffinger heeft gemengdegevoelens als het over loonsverhoging gaat. Het lijkt in eersteinstantie voordelig voor werknemers, maar het kan een kat in de zakzijn. ,,Ofhet nu gaat om prijsstijgingen of loonstijgingen: het kan allemaalwerken als een vliegwiel, waardoor de prijzen nog verder omhooggaan.”
De emeritus hoogleraar economie pleitvoor voorzichtigheid en overleg. ,,Wemoeten als sectoren over onze schaduw durven springen om te doen watgoed is voor het algemeen belang. Banken, ondernemers, overheden enbonden moeten hun individuele belangen met elkaar uitruilen ten batevan het maatschappelijke belang.”
Hard tegen hard, maar niet tot het uiterste
OnderhandelspecialistGeorge van Houtem heeft het nieuws over de onderhandelingen tussen NSen de bonden op de voet gevolgd. Hij is te spreken over hetresultaat. ,,Beide partijen hebben een deal gesloten die past bij hunreferentiekader. De bonden omdat ze het resultaat hebben gehaald waarze voor hebben gevochten. Maar ook de NS kan tevreden zijn. Met deovereenstemming hebben de Spoorwegen een scenario van stakingen wetenvoorkomen. Dat kan ook een uitkomst zijn die tot tevredenheid leidt.”
Hoewelhij niet bij de onderhandelingen betrokken was, weet Van Houtem hoehet er in dergelijke situaties aan toe gaat. Hij heeft in hetverleden regelmatig soortgelijke onderhandelingen gedaan en is nupartner bij het European Institute of Negociation, waar hijtrainingen geeft in onderhandelen. ,,Natuurlijk is het soms hardtegen hard, maar niet tot het uiterste. Als je een resultaat wiltboeken in onderhandelingen, moet je ook oog hebben voor detegenpartij. Je kunt niet het onmogelijke eisen, want dan krijg jeniks. Je moet de tegenpartij dus iets gunnen en altijd de informelelijntjes openhouden als het even botst aan de onderhandelingstafel.”
Natuurlijk is dit op korte termijn voor veel ondernemingen heel pijnlijk. Maar tegelijkertijd maken heel veel bedrijven nog heel veel winst
George van Houtem
Lees ook: Econoom Molenaar: 'Snel een 'economisch OMT om koopkrachtcrisis te bestrijden’
Op korte termijn pijnlijk voor ondernemers
Isdit een voorbode van een hete herfst, waarbij loonsstijgingen leidentot prijsstijgingen die weer tot loonstijgingenleiden? Van Houtemsluit het niet uit. Tegelijk kan hij het het spoorwegpersoneel nietverwijten. ,,Die mogelijke prijsstijgingen zijn de werkelijkheid vanlater. De inflatie is de werkelijkheid van nu. Mensen zijnirrationele wezens. Ze gaan voor het beste op de korte termijn, ookal hadden ze meer voordeel kunnen krijgen op de lange termijn.”
Ofde loonsverhoging een giftig geschenk zal zijn, kan Van Houtem nietinschatten. ,,Hoe lang blijven we nog inflatie houden? Niemand diehet echt weet. De wereld is niet zo maakbaar als we dachten, andershadden overheden maanden geleden al ingegrepen. Natuurlijk zijn deze loonsverhogingen opkorte termijn voor veel ondernemingen heel pijnlijk. Maar tegelijkertijdmaken heel veel bedrijven nog heel veel winst.”
