Romke de Jong (D66) over groene financiering mkb: ‘Je bedrijf is meer dan een reeks getallen’

Romke de Jong, Tweede Kamerlid voor D66, is pleitbezorger van een snelle en transparante financiering voor mkb’ers. Dat bleek afgelopen maart tijdens een rondetafeldiscussie in het live radioprogramma De Ondernemer Kiest. Stelling: ‘Er moet een mkb-bank komen, naar voorbeeld van de British Business Bank (BBB)’.

,,Omdat alles online gaat, maakt dat financiering voor ondernemers vaak lastig. Vroeger kwam bij ons thuis de lokale Rabobank-directeur over de vloer als je een lening nodig had. Nu moet je een reeks cijfers invullen op een website en dan hoor je of je financiering krijgt. Mijn zorg is hoe die kleine ondernemer wel toegang houdt tot dat kapitaal’’, zei De Jong afgelopen voorjaar nog.

Financiële steun nodig bij het verduurzamen van mkb

De Jong heeft in de drie maanden na De Ondernemer Kiest niet stilgezeten. Financiering moet eenvoudiger worden, zeker wanneer financiële steun nodig is bij het verduurzamen van het mkb. Volgens de politicus ligt het onderwerp hem ontzettend na aan het hart omdat hij een ondernemersachtergrond heeft. Sterker nog: ‘Ik ben nooit anders geweest dan ondernemer’. ,,Ik onderneem officieel sinds mijn zestiende, maar twee jaar eerder begon ik al ijs te verkopen via het ijsbedrijf van mijn ouders. Dat heb ik uit mogen bouwen tot een duurzame ijsfabriek die opereert in flink wat landen. Kortom, dat ondernemerschap zit in mijn bloed’’, vertelt de in Friesland geboren D66’er.

Een zeer veelvoorkomende vraag die De Jong hoort: zijn er wel genoeg mogelijkheden voor mij als (mkb-)ondernemer om mijn bedrijf te financieren?. ,,In deze tijd is die vraag alleen maar urgenter geworden. De rentes lopen op en de banken staan niet te springen om een mkb’er ‘zomaar’ te financieren. De accountmanager die vroeger bij je langs kwam om alle boekhouding door te nemen, die is er niet meer. Het gaat allemaal online en voldoe je niet aan alle vinkjes, dan kom je niet meer in aanmerking voor een financiering. Als bedrijf kun je dan niet investeren, en dan heb je een groot probleem.’’

‘Tante Agaath-regeling' uit periode 1997 tot 2011

Toch ziet het Tweede Kamerlid steeds vaker alternatieve financieringsmogelijkheden. ,,Denk aan crowdfunding, sharefunding, financial leasing. Maar hoe zit dat met financiering voor verduurzaming? Mkb-ondernemers willen verduurzamen, maar vaak kunnen ze het niet. Wij willen die groep ondernemers op twee manieren helpen’’, zegt De Jong.

Manier één heeft raakvlakken met de zogenaamde ‘Tante Agaath-regeling' uit de periode 1997 tot 2011. Met deze regeling konden particulieren een deel van hun investering terugkrijgen via een belastingvoordeel. Een vergelijkbare fiscale regeling in België werd ook wel een ‘winwinlening’ genoemd. ,,Zo kan een particulier gemakkelijk geld uitlenen aan een ondernemer. Die particulier krijgt amper rente van het geld op een spaarrekening, de ondernemer betaalt zich momenteel blauw aan rente. Breng die twee groepen bij elkaar, maak het fiscaal aantrekkelijk. Dat is die win-winsituatie.’’

Microfonds waarmee je gemakkelijk, goed én goedkoop geld kunt lenen

Methode twee is een speciaal microfonds waarmee ondernemers gemakkelijk, goed én goedkoop geld kunnen lenen als ze hun investeringsbedrag niet zelf op kunnen hoesten. De Jong: ,,Er zijn verschillende subsidies. Goede subsidies, maar ze worden meestal achteraf pas verstrekt. Niet alle ondernemers hebben vooraf alle middelen om groen te investeren. In Overijssel zag je de laatste jaren dat een partij als (microfinancier, red.) Qredits een enorme rol pakte door ondernemers wel op een vroeger punt financieel te helpen, zodat investeren sneller en eenvoudiger gaat en men niet hoeft te wachten op die subsidies. Juist deze microleningen helpen een bakker die over wil gaan op elektrische ovens of de mkb’er die zonnepanelen op het dak wil plaatsen.’’

De twee plannen klinken als iets waar geen enkel Kamerlid op tegen kan zijn. Is dat ook zo? ,,Dat zou je kunnen denken. Er is echter een kleine ‘maar’. Die ‘maar’ zit ‘m in het feit dat er een fiscaal voordeel aan wordt gekoppeld. Dat moet goed geregeld worden. Maar wij zeggen dat het vooral geld oplevert. Je laat particulieren investeren in onze economie, dus het hoeft niet zo veel te kosten. Wij hebben in een motie aan de Kamer gevraagd wat de belemmeringen en de kosten zouden kunnen zijn. Hebben we dat in beeld, dan willen we het meenemen in de begroting van dit jaar.’’

De Jong heeft niet de illusie dat het bovenstaand proces heel snel zal gaan in Den Haag. ,,Ondernemers bedenken vandaag en doen het morgen. Het gaat supersnel en hier, in de Kamer, gaat het allemaal iets trager. Maar ik zie dat er zich een meerderheid in de Kamer aftekent om de belemmeringen en de kosten van de plannen goed in kaart te brengen. Daarna kunnen we verdere stappen zetten’’, denkt de D66’er.

Kleine kredieten verstrekken voor de banken steeds minder interessant

,,Weet je, toen ik in de Tweede Kamer kwam heb ik gezegd dat ik één ding zeker zou gaan doen’’, gaat De Jong verder. ,,Zoveel mogelijk langs ondernemers gaan. Ik probeer elke maandag op bedrijfsbezoek te gaan. Uit de praktijk leer ik veel meer dan uit de stukken van het Ministerie. Het is ook leuk om als ondernemer met veel andere ondernemers te spreken. Dan weet je tegen welke problemen ze aanlopen. Die financiering dus.''

,,En kijk: de heel grote ondernemingen die zichzelf redden zijn goed in het geld uit de markt halen tegen een goed tarief. De kleine mkb’er kan dat niet. En kleine kredieten verstrekken vinden banken steeds minder interessant. Ook de komende jaren. De ondernemers die ik spreek willen twee dingen van de overheid: voorspelbaarheid en de ruimte om te kunnen investeren. Daar moeten wij als politiek Den Haag mee aan de slag. Direct.’’

Je gaat als ondernemer naar bed en je staat elke ochtend als ondernemer op

Aan het einde van het gesprek wil de ondernemende politicus nog een anekdote aanhalen in welke schrijnende situaties mkb’ers terecht kunnen komen. ,,Ik bezocht een ondernemer die bezig was met het bouwen van een compleet circulair hoofdkantoor. Alleen maar restmateriaal. Het zag er prachtig uit’’, memoreert De Jong. ,,Het probleem: sommige deuren in het pand waren soms wel 150 jaar oud. De ondernemer wilde groenfinanciering op het pand voor korting op de rente aanvragen. Dat lukt niet. Simpelweg omdat de ondernemer geen FSC-gecertificeerd hout had in zijn deuren. Nee, dat FSC-hout was er 150 jaar geleden nog niet. Juist dat soort verhalen zijn onbegrijpelijk. Iemand doet alles volgens de regels, wil verduurzamen, maar loopt tegen zulke zaken aan. Daar kan ik met mijn pet niet bij. Het is eveneens iets waar we in Den Haag direct mee aan de slag moeten gaan.’’

De Jong: ,,Of ik meer ondernemer ben dan politicus? Absoluut. Je gaat als ondernemer naar bed en je staat elke ochtend als ondernemer op. Je bedrijf is meer dan een reeks getallen. Je bedrijf is je levenswerk, je kindje. Ik voel met alle ondernemers mee. Daarom is het ook heel inspirerend om elke keer weer met ze te spreken, te luisteren naar hun problemen. En om iets met die problemen te doen.’’