Er is niets heerlijkers dan met een rugzak vol gereedschap in hartje Rotterdam fietsen, meent monteur Rick Koopman (37). „Het is zelfs nog lekkerder als het regent, dat laat me jong voelen.” Floris van Os (33) zie je op een vrijdagmiddag ook fluitend door de stad racen langs langzaam rijdende auto’s en bedrijfswagens. „Je bent sneller en nooit op zoek naar een parkeerplaats”, vult hij zijn collega aan. De twee zijn monteurs bij technisch dienstverlener Van Dorp, waar zij hun klusbus inruilden voor een rugzak vol gereedschap en... een elektrische fiets.
Lees ook: Een op de vijf ondernemers kampt met grote problemen door stikstofcrisis; faillissement dreigt
De druk van zero-emissiezones op ondernemers
De zero-emissiezones zijn ingevoerd om de luchtkwaliteit in steden te verbeteren en de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Deze milieuvriendelijke oplossing zorgt voor grote frustratie bij sommige ondernemers, zoals bouwbedrijven, die afhankelijk zijn van mobiliteit. Veel van deze klussers kunnen de investering naar een elektrische bus niet maken, mede door hun coronaschulden. Daarom ontwijken sommige ondernemers de steden, terwijl anderen deze klanten niet kunnen missen.
Als alternatief voor de klusbus werd begin dit jaar vanuit gemeentes vervangend vervoer geopperd: elektrische (bak)fietsen, scooters of Birò’s (een soort brommobiel). Verschillende ondernemers reageerden met veel scepsis. Een veelgehoorde uitspraak: zie je mij al met een ladder op mijn schouder door de stad fietsen? Van Dorp besloot hun mobiliteitsbeleid jaren geleden al over een andere boeg te gooien. Sinds 2019 werkt het bedrijf, dat onder meer onderhoudt verzorgt voor veiligheids- en luchtsystemen in gebouwen, met een speciaal ‘city solutions’-team (CISO): monteurs die met de fiets van klus naar klus rijden door het stadscentrum van Rotterdam.
Lees ook: Helft ondernemers vreest omzetverlies door zero-emissiezones: ‘Consument is kind van de rekening’
Overvolle binnenstad
Het CISO-hoofdkwartier bevindt zich naast een groot parkeerterrein, dichtbij de Rotterdamse Coolhaven, midden in het centrum. Met de lamellen gesloten lijkt de oude fietsenstalling waarin het kantoortje zich bevindt wat grauw, al kun je dat bepaald niet zeggen van de glimmende, felgele fietsen, bakfietsen en carvers, een soort scooters op drie wielen, die buiten staan.
Ze klaagden dat ze de hele dag in de auto zaten. Niemand vond dat gek en er werd snel overheen gepraat
Nick Noordzij CISO Van Dorp
Tot 2019 had Van Dorp zo’n 25 vestigingen door het hele land. Niet in de stad, maar op praktisch gekozen plekken langs de snelweg. Handig voor alle bussen van het bedrijf. Dat veranderde op een vrijdagmiddagborrel, toen monteurs spontaan hun frustraties deelden over de drukte in Rotterdam. Nick: „Ze klaagden dat ze de hele dag in de auto zaten, over hoge parkeerkosten en het lang zoeken naar parkeerplaatsen. Al vond niemand dat toen gek. Er werd snel overheen gepraat.” Toch zette het gesprek Nick aan het denken. „We vinden het normaal dat steden moeilijk bereikbaar zijn, maar we sturen zelf tientallen busjes de drukte in.”
Klusbus als bureau
De monteurs werden uitgehoord en na een grondige analyse van wat je als vakman op een dag écht nodig hebt, startte Van Dorp een pilot: een vestiging midden in de stad, waar monteurs hun bus konden inruilen voor een fiets. Boerenlogica, noemt Nick het. „We moesten zijn waar ons werk zich bevond. Havenbedrijven zitten in de haven, luchtvaartbedrijven bij Schiphol. Waarom zouden wij weggestopt op een industrieterrein blijven zitten?”
De bus voelt voor veel monteurs als het bureau waaraan ze zitten
Nick Noordzij CISO Van Dorp
Kartrekkers en critici
Floris van Os (33) werkt zo’n twee jaar bij de CISO en werkte daarvoor vier jaar bij ‘traditionele installatiebedrijven’, zoals hij ze noemt. „Ik wilde niet de hele dag in een bus zitten en ik woonde een kwartier fietsen van deze locatie.” Toen hij over het initiatief hoorde, was hij meteen verkocht. „Je hebt nooit vertraging en je hoeft niet te zoeken naar een parkeerplek.” Daarnaast kickt hij op de uitdaging. „Je moet goed kunnen improviseren.”
Het mooiste vind ik met niets alles doen. Dat moet wel bij je passen
Rick Koopman Monteur bij Van Dorp
Floris geeft toe dat het niet voor iedereen is weggelegd. Monteur Rick Koopman sluit zich daarbij aan. Hij werkt zes jaar bij Van Dorp en was een van de grondleggers van de CISO. „Als ik bij mijn klus aankom dan heb ik alleen een rugzak met gereedschap, verder heb ik niets mee. Het mooiste vind ik met niets alles doen. Dat moet bij je passen”, zegt Rick.
Improviseren en plannen
Beide mannen beginnen de dag nog in de auto. Hun rugtas gevuld met gereedschap. „De auto parkeer ik buiten de stad. Dan pak de metro naar de Coolsingel”, vertelt Rick. „Daar stap ik op m’n werkfiets.” Heeft hij groter materiaal nodig, zoals een luchtfilter, dan zorgt hij dat die door de leverancier of een collega met de bus geleverd wordt. Is er een trap nodig, dan vraagt hij van tevoren aan de klant of er een op locatie is. „Het is veel improviseren, maar dat maakt het juist leuk”, zegt Floris. Veel klanten zijn trots op deze manier van werken. „Ze vinden het prachtig om weer aan anderen te laten zien dat ze op die manier hun steentje bijdragen aan het milieu.”
Volgens de mannen zit het hem vooral in de jarenlange gewoonte van klussers om een bus bij je te hebben waar altijd elk gereedschap in zit. Noem monteurs gerust zeer conservatieve mensen die niet van verandering houden, zeggen ze. Want 90 procent van de klussen valt prima op te lossen met het gereedschap dat ze bij zich hebben. Rick: „Ik ben vier keer sneller op de fiets dan mijn collega in de auto.”
Verandering heeft tijd nodig
Sinds februari is de Gemeente Amsterdam eenzelfde soort pilot gestart. Bij de Park & Switch, zoals de pilot heet, kunnen ondernemers hun bus in een garage parkeren en daar overstappen op een elektrische scooter of brommobiel. Van de twintig bedrijven die afgelopen maanden interesse toonden, maakten er slechts drie gebruik van. Is de proef van de gemeente geflopt? Nee, zegt het drietal. Nick: „De bouwwereld werkt al vijftig jaar op dezelfde manier. Ook deze pilot heeft meer tijd nodig.”
Nicks tip aan de gemeente en andere bedrijven? Maak je idee aantrekkelijk. „Je wilt je branche op zijn kop zetten met een nieuw concept. Je gaat met een jong team iets nieuws proberen op een kleine locatie midden in de stad, dichtbij al je klussen. Pitch je het zo, dan slaat dat zeker bij jonge mensen aan.”
Ik ben de hele tijd stiekeme hints aan het geven. Dat het heerlijk op de fiets is en ik sneller van locatie naar locatie ga
Rick Koopman Monteur bij Van Dorp
Zorg ook voor een ambassadeur binnen je bedrijf. „Monteurs kunnen twintig redenen verzinnen om in hun bus te blijven rijden”, bevestigt Rick. Daarom stuurt hij regelmatig foto’s naar zijn collega’s. „Ik geef de hele tijd stiekeme hints. Dat het heerlijk is op de fiets en ik sneller ben dan zij.”
Toekomst van de steden
De drie concluderen dat het uiteindelijk een kwestie van doen is en dat je als klusser en als bedrijf gegarandeerd tegen obstakels aan zult lopen. Maar die lossen zich vanzelf weer op, benadrukt Nick. Beginnen hoeft volgens Floris niet duur te zijn. „Je hebt maar een kleine kantoorruimte nodig, zonder vergaderzalen en opslag. Voor de prijs van een Volkswagen Transporter heb je bij ons al een heel wagenpark aan fietsen.”
Nick: „Binnen vijf à tien jaar is het onvermijdelijk dat bedrijven zich anders moeten organiseren vanwege autoluwe steden. Door nu te beginnen, kun je aan die verandering wennen. Uiteindelijk zijn steden zoals Rome, Parijs en Madrid steeds minder bereikbaar geworden. Voor Nederlandse steden gaat hetzelfde gelden.”
Daarom kijkt Van Dorp inmiddels verder: na Rotterdam heeft het bedrijf een CISO in Den Haag opgericht. Binnenkort volgt Amsterdam. Nick: „Wij hebben de heilige graal nog niet gevonden, maar het belangrijkste is dat we het aan het doen zijn. Maak van de noodzaak een kans. Dit is iets waar de hele sector in mee moet.”
