De rentmeestervennootschap is er voor ondernemers die een steward-owned bedrijf willen hebben. Daarbij is er een verschil tussen het financiële belang en zeggenschap over het bedrijf. Of in normaal Nederlands: de eigenaren hebben geen stemrecht binnen het bedrijf, zodat er geen belang is om beslissingen te maken voor winst op korte termijn, terwijl deze op lange termijn schadelijk zijn voor het bedrijf.
Hoe werkt het rentmeestermodel?
Bij het rentmeestermodel ontstaat een tweesplitsing in het bedrijf. Aan de ene kant heb je de rentmeesters, zij bepalen wat er moet gebeuren binnen het bedrijf, en zijn dus de facto de ‘baas’. Daarbij hebben zij de nadrukkelijke opdracht om de bedrijfscontinuïteit en -doelstelling centraal te stellen. Zij hebben dan ook geen of beperkt financieel belang bij grote winsten. In de praktijk is dit vaak de ondernemer zelf, die afstand heeft gedaan van grote financiële belangen.
Aan de andere kant heb je de winst van het bedrijf. Die wordt ondergebracht in een los onderdeel, waarbij een gedeelte aan de ondernemer uitgekeerd zou kunnen worden. Daarover worden op voorhand afspraken gemaakt, en daarbij is het niet gegeven dat alle, een meerderheid, of zelfs überhaupt een deel van de winst naar de oprichter gaat.
Verschil wetgeving
Groot verschil door de nieuwe rechtsvorm is dat het gemakkelijker wordt om zo’n steward owned bedrijf op te richten, daar liep ook Time To Momo-oprichter (voorheen Moonback) Niels Meijssen tegenaan. ,,Het kostte ons tienduizenden euro’s en maanden extra om voor het rentmeestermodel te kiezen in plaats van een normale BV. Dat kan startende ondernemers ontmoedigen, terwijl het juist van belang is om afspraken goed te regelen – zeker als je investeerders betrekt.”
Lees ook deze blog van Niels over de keuze voor steward ownership: Steward-ownership is voor ondernemers die meer willen doen dan alleen geld verdienen voor aandeelhouders
Steward ownership in de praktijk
Er zijn enkele bekende voorbeelden van bedrijven die steward ownership al toepassen. Internationaal het bekendste voorbeeld is buiten kledingmerk Patagonia, in 2022 maakte oprichter Yvon Chouinard bekend het bedrijf op deze manier in te richten, zodat alle winst (zo’n 100 miljoen euro per jaar) naar het tegengaan van klimaatverandering kan gaan.
Ook in Europa en Nederland zijn er bekende voorbeelden van bedrijven die steward ownership al toepassen. Naast Time To Momo is VoIp-bedrijf Voys van Mark Vletter over op dit model, net als de Efteling, zorgaanbieder BuurtzorgT en bouwbedrijf TBI.
Beachclub The Shore in Scheveningen is ook een steward owned bedrijf. Waarom oprichter Hans van den Broek voor steward owned ging.