Nieuws Marketing
Winkelier gaat vreemd voor het goede doel
Een hamburger eten in een boekenzaak of een wijntje bestellen in een schoenenwinkel, binnenkort zou dat de normaalste zaak van de wereld kunnen zijn. De gemeente Rotterdam gaat ondernemers de mogelijkheid bieden horeca- en winkelfuncties met elkaar te mengen. Doel: consumenten weer naar de winkelstraat krijgen.

'Wilt u de fles meenemen óf drinkt u hem hier op?' Het is een vraag die klanten van Wijn aan de Kade in Rotterdam gesteld kunnen krijgen. De zaak aan de Admiraliteitskade, gevestigd in één van de oudste panden van de stad, is namelijk een wijnwinkel en -proeflokaal in één. "Het was zeker geen kwestie van hup, een paar stoelen erin en we hebben een wijnlokaal,'' zegt eigenaar Leon Koudijzer.
Blurring (soms ook wel blending genoemd) heet het fenomeen waarbij ondernemers detailhandel en horeca combineren. In Rotterdam zijn nog maar een handjevol van dergelijke zaken die dat doen. Restaurant Brazzo aan de Boezemstraat bijvoorbeeld, waar gasten het servies en de schilderijen aan de muur kunnen kopen. Poppodium Annabel in het centrum heeft een hoekje ingeruimd waar bezoekers boeken kunnen kopen. En sinds eind vorig jaar is er Wijn aan de Kade dus.
De schaarste aan 'twéé-in-één-winkels' is het gevolg van de strenge drank- en horecawet, die het voor ondernemers moeilijk maakt detailhandel en horeca te mengen. Koudijzer mocht zijn zaak, gespecialiseerd in Europese wijnen, pas openen nadat hij een horeca- én een winkelvergunning op zak had. Wijn schenken in het (benedenste) winkelgedeelte mag niet. Koudijzer: "En omdat de zaak ook een horecagelegenheid is, moest die worden voorzien van een heren- en damestoilet.'' Al met al veel regeltjes.
Paradox
De paradox wil dat consumenten een behoefte lijken te hebben aan winkels waar ze kunnen shoppen én een glaasje drinken. Wie op internet en in vaktijdschriften snuffelt, komt 'branchevervaging' als middel om winkelcentra aantrekkelijk te maken veelvuldig tegen. Het adviesbureau Seinpost noemt blurring in een rapport zelfs onontkoombaar. 'Mensen bezoeken meer formules en men wisselt op basis van prijs, aanbiedingen, assortiment, sfeer en beleving in de winkel et cetera.'
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) erkent de behoefte en is een proef gestart in een aantal grote steden, waaronder Rotterdam. Tot 25 ondernemers kunnen zich melden om een jaar lang vreemd te gaan. De deelnemers mogen drank schenken óf branchevreemde producten verkopen zonder aan alle regels van de Drank- en Horecawet te voldoen. De resultaten van de proef wil de VNG inbrengen bij de evaluatie van de wet, volgend jaar.
Barry van den Assem van het gelijknamige schoenenimperium heeft al interesse getoond in deelname. Dus wie weet is straks een biertje bestellen in een schoenenzaak net zo normaal als een computer kopen in een supermarkt, iets dat in 1999 nog voorpaginanieuws was.
Je zou denken dat de proef scheve ogen geeft bij ondernemers als Koudijzer die zich door een regelbrij moesten worstelen om horeca en detailhandel te combineren. Hij schudt zijn hoofd. "Ik zie het als een win-win-situatie. Misschien slaat zo'n schoenenzaak bij mij wel de wijn in.''
Hoogleraar retail Cor Molenaar van de Erasmus Universiteit in Rotterdam staat positief tegenover de VNG-proef, al waarschuwt hij wel dat dat blurring niet voor elke zaak hét tovermiddel is. "Waarom zou iemand een wijntje willen drinken midden in een elektronicazaak? Zo'n zaak kan beter op een andere manier aan het mengen slaan. De meeste mannen houden niet van kleren shoppen, maar wel van gadgets. Hang wat rekken met overhemden in Mediamarkt en gegarandeerd dat mannen die dan ook kopen. Zodra cosumenten zich ergens prettig voelen, geven ze meer uit.''
Molenaar stelt dat winkeliers ook zonder versoepeling van de drank- en horecawet ervoor kunnen zorgen dat consumenten weer lol krijgen in shoppen. "Stel: je hebt een kledingwinkel en naast je zit een kroeg. Je geeft klanten van jouw winkel een bon waarmee ze een gratis consumptie bij de buurman kunnen halen. Je betaalt de buurman vervolgens de kostprijs van die consumptie: hooguit een paar dubbeltjes. Jouw klant voelt zich goed omdat hij een cadeautje met een gevoelswaarde van 2,50 euro heeft gekregen. De kans is groot dat diezelfde klant bij de buurman ook nog een appelpunt of portie bitterballen bestelt. Iedereen blij dus.''
Volgens Molenaar kan met deze oplossing net zoveel worden bereikt als met het inrichten van een horecagelegenheid in elke winkel. "Het is alsof horeca en detailhandel bang van elkaar zijn. Nederland kent te veel winkeliers en te weinig ondernemers.''
Blij
Koudijzer van Wijn aan de Kade kan zich vinden in de woorden van Molenaar. "Echt blij waren restaurants in de buurt niet toen wij hier neerstreken. De eigenaren waren bang dat gasten bij ons wijn zouden drinken en niet meer naar hen zouden gaan voor een hapje. Het tegendeel is waar. Nu komen wijnliefhebbers speciaal naar onze zaak, drinken hier wat en gaan dan iets eten bij één van de buren. Aanloop dus die er anders niet was.''