Uit de meest recente cijfers van het CBS blijkt dat vooral grote bedrijven de druk voelen: ruim 72 procent van de ondernemers met meer dan 250 medewerkers ervaart problemen door een tekort aan personeel. Ook bij het mkb liggen de percentages opvallend hoog. Bij bedrijven met vijf tot vijftig werknemers geeft 61 procent aan hinder te ondervinden van openstaande vacatures.
Personeelstekort dwingt ondernemers tot kiezen: betere voorwaarden of automatisering?
De krapte op de arbeidsmarkt heeft bedrijven in een actieve stand gezet. De oplossingen verschillen van sector tot sector, maar het verbeteren van arbeidsvoorwaarden en investeren in automatisering zijn de meest genoemde strategieën. Bedrijven proberen met hogere lonen, flexibelere werktijden en andere secundaire arbeidsvoorwaarden het verschil te maken in de strijd om talent.
Vooral grote bedrijven kunnen die stap maken. Zij hebben meer ruimte om in salaris en arbeidsomstandigheden te concurreren. Tegelijkertijd loopt het mkb regelmatig tegen grenzen aan. Extra investeren in personeel is niet altijd haalbaar binnen de marges. Voor veel ondernemers betekent het dat automatisering steeds meer een noodzaak wordt. Slimme software, digitalisering van processen en zelfs robotisering zijn allang niet meer alleen weggelegd voor de industrie: ook detailhandel, logistiek en delen van de dienstensector stappen over op technologische oplossingen om de werkdruk te verlichten.
Lees ook: Hogere werkdruk belangrijkste gevolg personeelstekort volgens ondernemers
Buitenlands personeel en productiviteitsverbetering
Een andere manier waarop ondernemers het personeelstekort proberen op te vangen, is door personeel uit het buitenland aan te trekken. Maar zij lopen al snel tegen allerlei regels, vergunningen en administratie aan. Het hele proces duurt vaak veel langer dan ze zouden willen. In sectoren zoals de bouw komt daar nog eens bovenop dat de taalbarrière het extra moeilijk maakt om nieuwe mensen in te werken.
Hoewel de arbeidsmarkt het iets beter doet, merk je dat de meeste bedrijven het niet trekken
Peter Hein van Mulligen CBS-hoofdeconoom
Ondertussen richten ondernemers zich ook volop op het verhogen van de productiviteit, blijkt uit het onderzoek van het CBS. Meer dan driekwart van de bedrijven geeft aan serieus werk te maken van bijvoorbeeld het stroomlijnen van processen, investeren in technologie of het efficiënter inzetten van hun bestaande team.
„De problemen met personeelstekorten zijn onverminderd groot”, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. „Hoewel de arbeidsmarkt het iets beter doet, merk je dat de meeste bedrijven het niet trekken.”
Lees ook: Bouwend Nederland: krimp bouwsector ‘behoorlijk wrang’
Bouw in het nauw door personeelstekort, netcongestie en trage procedures
In de bouwsector is het echt alle hens aan dek: 80 procent van de ondernemers in deze branche ervaart een tekort aan personeel. De problemen stapelen zich op, want niet alleen spelen vergrijzing en ziekteverzuim een rol, ook stoppen veel ervaren krachten eerder met werken. Voor menig bouwbedrijf betekent dit dat ze voortdurend achter de feiten aanlopen.
Uniek voor de bouw is dat ondernemers hier het vaakst extra maatregelen nemen om het personeelstekort op te vangen. Terwijl het nemen van maatregelen in andere sectoren juist wat afneemt, investeert de bouw in nieuwe technologie en automatisering.
De problemen in de bouw beperken zich niet tot personeelstekort alleen. Vooral bij nieuwbouwprojecten lopen bedrijven vast door volle elektriciteitsnetten (netcongestie) en stroperige vergunningsprocedures. Daarmee stokt ook de productiviteit in de sector, waarschuwt Hibin, de branchevereniging voor bouwtoeleveranciers. Volgens hen wordt er nog te weinig samengewerkt en is er veel winst te behalen met betere datadeling en innovatie.
Lees ook: Schreeuwend personeelstekort als nieuw probleem in de bouw
